Réttur - 01.06.1942, Blaðsíða 55
sem tekið höfóu Múhameöstrú, inn í Litlu-Asíu og
settu þar ríki á stofn. Þessar nýju þjóöir kölluöu sig
Osmana og drógu nafn af Osman, höfðingja þeim.
sem hagavandi þá fyrstur í Litlu-Asíu. Hermerki
þeirra var úlfurinn grá.
Osmanar lögöu síöan undir sig og gerðu sér skatt-
skyld mikinn hluta hins gamla Arabaveldis, strönd
Noröur-Afríku austur aö Marokkó. í vesturhluta
Miðjaröarhafs fóru Múhameösmenn halloka fyrir
kristninni, er þeir misstu Granada, síöustu eign sína
á Spáni, í hendur hinum spönsku konungshjónum,
Ferdínand og ísabellu. En Osmanar réttu viö hlut spár
mannsins á austurhelmingi Miöjaröarhafsins. í tvær
aldir óslitiö héldu Osmanar uppi sókn á Balkanskaga
og Austur-Evrópu, og þegar veldi þeirra stóö sem hæst
laust eftir miöja 16. öld, voru þeir einráöir á öllum
ströndum Svartahafs, á nærri allri strandlengju
Adríahafs, en Balkansskagi allur og Ungverjaland,
suðurhéruö Póllands og Rússlands lutu yfirráöum
þeirra og hin kristna „hjörö“ þessara landa var
skattskyld soldáninum í Konstantínópel.
Ríki Osmana er eitt furðulegasta fyrirbrigöi síð-
ari alda sögu. tiltölulega fámenn, en herská þjóð, lítt
menntuö á flestum sviöum nema í vopnaburði, legg-
ur undir sig hvert landið á fætur öðru, virðist um
skeið ætla að æöa inn í Miö-Evrópu, sýgur sig fasta
á elztu og fjölförnustu menningar- og verzlunarbraut-
ir mannanna, öldum saman er boðáö til heilagra
krossferöa á hendur því, að reka Hundtyrkjann út
úr Evrópu þykir stundum háleitasta viöfangsefni ev-
rópskrar siðmenningar, en þegar til kastana kemur
fallast mönnum hendur, enginn treystist til aö reka
þennan aðkomna unga úr hreiörinu viö Bospórus.
Og það er ekki aö ófyrirsynju, því að í sex aldir hafa
stórveldi Evrópu ekki getaö komiö sér saman um
arftakann áö þessu mjóa sundi, er skilur álfu vora
119