Réttur - 01.06.1942, Page 59

voru þá vi'öbragsfljótir, á örfáum árum voru þeir
búnir að eyða flota Frakka, Miöjaröarhafið var
brezkt haf í enn ríkara mæli en áður, og Bi’etlandi
bættist þar enn ný stöð, Malta, miðja vegu á haf-
inu. Það var lengi trú manna, að sá, sem ætti Malta.
væri einráður á hafinu í austri og vestri, og sú trú
hefur ekki bilað fyrr en á allra síðustu tímum.
En leiðangur Napóleons til Egyptalands markar þó
aö því leyti tímamót í sögu Miðjarðarhafsins á síð-
ari tímum, aö hann er upphaf aö landvinningtun Ev-
rópuþjóða við Miðjaröarhaf á kostnað Tyrkjaveldis.
Hann er einnig upphaf að atvinnulegum og fjár-
hagslegum afskiptum Evrópuþjóða á þessum slóð-
um. Vélamenning og tækni 19. aldar fann hér allt í
niðurníðslu, en um leið óþrjótandi verkefni. Frakk-
land reið á vaðið, er þaö sendi her til Alsír og
stofnaði með því nýlenduveldi sitt í Afríku. Það var
upphaf að miklum viðburðum, því að Frakkland
reyndi aö ná fótfestu bæöi í austur- og vesturátt.
Egyptaland var um þetta leyti að mestu oröið óháð
soldáni, þótt þaö játaöist undir hann sem æðsta
lénsherra. En sá, sem stjórnaði landinu hét Mehemeö
Alí, pasjú að tign, og hann hafði tekizt á hendur
að láta Égyptaland kasta ellibelgnum og taka 1 þjón-
ustu sína tækni 19. aldar. Franskir liðsforingjar
komu skipan á egypskan her, þaö var því engu lík-
ara en að Frakkland væri að leggja di’ög að ný-
lenduflæmi milli Gíbraltar og Súez, England gerði
allt sem í valdi þess stóð til aö sporna við frönsk-
um áhrifum í Egyptalandi og studdi Tyrkjasoldán til
að halda Mehemeð í skefjum.
Frakkland stóðst Englandi ekki snúning, það varð
að bíta í það súra epli að hætta stuöningi sínum við
Mehemeð Alí, og 14 árum síöar gengur það í lið með
Englandi til aö hefta Rússland í sókn þess til
Konstantínópel. Krímstríðið kom Frakklandi að litl-
123