Réttur - 01.01.1954, Page 31

RÉTTUR
31
leiðslutæki, sem hann sjálfur á, — eins og vafalaust verður lengi
í landbúnaði, einnig í sjávarútvegi og iðnaði, getur eigi aðeins
samrýmst því millistigi, sem hér um ræðir í efnahagsþróun til
sósíalisma, heldur og sósíalistisku þjóðfélagi. Slíkum einyrkjum
myndu aðrar vinnandi stéttir og ríkisvald þeirra á allan hátt
hjálpa. Þeir myndu sjálfir skapa með sér samvinnu. Og þeim
myndi verða forðað frá því að verða hringa- og bankaauðvaldi
að bráð, eins og oftast verður hlutskipti þeirra í auðvaldsþjóð-
félaginu.
Sama gildir um smárekstur í einkaeign, þótt unnið sé með
leigðu vinnuafli.
Þeim bændum, sem með hörðum höndum og góðum vélum eru
að vinna það afrek að breyta gróðurlendi íslands í ræktað land,
mun eigi aðeins tryggt efnahagslegt og pólitískt frelsi. Með
samstarfi og valdi vinnandi stéttanna verður þeim og tryggt efna-
hagslegt öryggi, tryggir og nægir markaðir fyrir afurðir þeirra. Og
jafnframt því mun þessum vinnandi bændum fjölga með stór-
auknum nýbýlum, stórkostlegasta átakinu, sem gert hefur verið
til að efla landbúnaðinn og breyta öllu gróðurlendi Islands í
ræktað land. En jafnframt því sem aukin samvinna og nýtízku
vélar gerbylta þannig landbúnaði vorum, eins og nú þegar er
hafið, þá verður að leggja aukna rækt við fólkið sjálft. Það má
ekki slíta þráðinn til fortíðarinnar, hið dýrasta úr íslenzkum þjóð-
ararfi verður að lifa í landbúnaðarhéruðum framtíðarinnar sem og
í borgum sjávarsíðunnar. Við aukna hagsæld og auðveldari störf
má ekki glatast sú andans og hjartans menning, sem er tilgangur
og tign alls hins daglega amsturs og erfiðis. — Sama gildir um
handverkið, um alla þjóðlega listiðn, sem útlend stóriðja auð-
valdsins ætlar að uppræta og drepa. Þessar fornu og nýju at-
vinnugreinar munu lifa nýtt blómatímabil í krafti vaxandi vel-
sældar vinnandi stétta, er kunna að meta menningargildi þess
handverks, er byggir á þjóðlegum stofni og leitar um leið fram
til meiri fegurðar og listar. — Einkarekstur vinnandi millistétta,
sem á annað borð vegna atvinnu og menningarhátta á rétt á
sér og getur verið undirstaða sómasamlegrar framfærslu þeirra,
er að honum vinna, mun eiga skjól í samstarfi og valdi alþýð-
unnar, í þjóðnýttri stóriðju hennar og yfirráðum fólksins yfir
bönkum og utanríkisverzlun.
En einnig einkarekstur í stærri stíl, svo sem togaraútgerð, iðn-