Réttur - 01.01.1954, Blaðsíða 63
RÉTTUR
63
eigin þjóða-r. Og þessi afrek eru þásúnuð á þylgjum útvarpsins
út um alla vora veröld. Um þaráttuna í þrezku nýlendunni Kenya
í Mið-Afríku þarf ég ekki að fara mörgum orðum. Sjálfstæðis-
hreyfingin hefir verið í okkar eyru eingöngu stimpluð sem
hermdarverkalýður er meira að segja iðkaði galdra. Þá fer nú
þó skörin að færast upp í bekkinn ef núna um miðja 20. öld á
að telja okkur trú um að galdrakarlar suður í Afríku ógni brezka
heimsveldinu.
Indókína er það landið, sem mest hefir borið á í fréttum und-
anfarnar vikur. í>ar eru nú, sem betur fer, horfur á að þjóðin
ætli að sigra. Þrátt fyrir það þótt hún sé mun ver að vopnum búin
en andstæðingarnir. Öðru vísi hefir farið í tveim ríkjum Ameríku.
í fyrra var það brezka Guiana, þar sem brezka stjórnin sendi
herlið til að hrinda frá völdum löglega kosinni stjórn og nema
úr gildi stjórnarskrána, af því að þing Og stjórn kosið af þjóðinni
sjálfri ætlaði að stjórna landinu í samræmi við hagsmuni hennar.
Hitt er hið fyrrnefnda ríki Guatemala, þar sem Bandaríkin byrj-
uðu með að leggja bann á vopnasölu til smáþjóðar sem aðeins
hafði nokkur þúsund manna her. Síðan er gerð innrás og velt stjórn
og þingi kosnu almennum kosningum og stjórnarskrá úr gildi
felld. Svo ógrímuklæddar eru aðferðir hins alþjóðlega heimskapi-
talisma á sjötta tug 20. aldar. Og auðvitað er þetta allt gert til að
vernda lýðræðið. En hins er minna getið að utanríkisráðherra
Bandaríkjanna, John Foster Dulles skuli vera einn af aðaleigend-
um bandaríska ávaxtahringsins sem ég nefndi áðan og ræður
svo að segja öllum landbúnaðarútflutningi Guatemala ásamt fleiru
og hirt hefur hundruð millj. dollara árlega hin síðari ár í hreinan
gróða af þeim útflutningi. Og það sem stjórn Guatemala hafði
unnið sér til óhelgi var að ætla sér að þrengja ofturlítið að
hagsmunum hringsins. Hún hafði sem sé ætlað að þjóðnýta lítinn
hluta af jarðeignum hringsins í landinu en greiða þær þó við því
verði, er hann hafði sjálfur metið þær. Alt svo voru það sýnu
minni kröfur en Jón Sigurðsson gerði fyrir hönd íslendinga til
dönsku krúnunnar, þegar hann krafðist þess að hún sltilaði aftur
til þjóðarinnar jarðeignum þeim er konungur hafði eignazt hér,
og endurgreiddi líka afgjöldin, sem greidd höfðu verið í konungs-
fjárhirzluna.
Ekkert ofbeldi megnar að stöðva þessa
frelsisbaráttu
Þarflaust er að nefna fleira af slíkum dæmum, þótt af nógu
sé að taka. Öll stjórnmálasaga síðustu ára sýnir það, að nýlendu-