Réttur - 01.01.1954, Síða 37
RÉTTUR
37
mannatryggingum um bætt kjör þar, — í húsnæðismálum um hið
stórfellda átak, er þar bíður enn fólksins sjálfs og stjórnar þess,
— um gerbreytta aðstöðu og aðbúnað á vinnustöðvum, — um
barnaheimili, vöggustofur, bæði almennt og í sambandi við verk-
smiðjur o. s. frv.
Vafalaust myndu verkalýðssamtökin sjálf taka að sér stjórn á
framkvæmd ýmissa þeirra trygginga- og annarra hagsmunamála,
sem leidd yrðu í lög við hinar nýju aðstæður. Verksvið verka-
lýðsfélaganna myndi vaxa stórum og völd þeirra og ábyrgð þar
með. Ábyrgð verkalýðsfélaganna meðan auðvaldið ræður er fyrst
og fremst í því fólgin að sjá um það með harðri baráttu sinni að
rétta hlut verkamanna gagnvart hinu drottnandi auðvaldi. En
eftir að verkalýðurinn hefði sjálfur tekið forustuna um stjórn og
stefnu þjóðfélagsins í samstarfi við aðrar vinnandi stéttir, yrði
ábyrgð hans önnur og meiri. Jafnhliða því að tryggja hlut laun-
þega gagnvart atvinnurekendum, myndi hann nú með samtökum
sínum beita sér fyrir alhliða eflingu framleiðslutækjanna, til þess
að auka afrakstur vinnunnar og þarmeð sitt eigið kaup. Hann
myndi láta til sín taka um stjórn framleiðslunnar, til þess að
gera hana sem bezta, svo hún stæði sem bezt undir batnandi lífs-
kjörum. Hann myndi skipuleggja baráttuna gegn dýrtíð og hvers-
konar okri eða öðrum þjóðfélagslegum skemmdarverkum og njóta
til þess aðstoðar ríkisvaldsins.
Verkalýðssamtökin myndi ekki skorta vald til þess að knýja fram
kauphækkanir. En verkalýðurinn yrði nú sjálfur að meta það í
samstarfi við aðrar vinnandi stéttir hvernig afrakstur þjóðarheild-
arinnar skyldi skiptast, bæði á milli verkamanna annars vegar og
annarra vinnandi stétta hins vegar, og svo milli verkalýðsins inn-
byrðis, milli faglærðra og ófaglærðra, milli verkakvenna og ann-
arra, þar sem sú regla yrði framkvæmd, ef eigi væri áður á kom-
in, að greiða sömu laun fyrir sömu vinnu. Og verkalýðurinn
myndi undir þessum nýju kringumstæðum setja stolt sitt í það, að
vera eigi aðeins sterkasti aðilinn í því að skera úr um þetta og
stjórna, heldur og að vera sá réttlátasti og snjallasti, er bæði sæi
hvað rétt væri og fyndi heppilegustu ráðin til að framkvæma
það réttlæti.
En svo mikil sem umskiptin yrðu á verksviði verkalýðssamtak-
anna hvað hagsmuna- og mannréttindamálin og framkvæmd þeirra
snerti, þá myndu þau þó jafnvel verða enn meiri á menningar-