Réttur - 01.01.1954, Síða 48
48
RÉTTUB
lega oftast þann dóm, sem almenningur í daglegu tali kveður
upp yfir „pólitíkinni". En flokkur sósíalismans þarf að umskapa
fólkið sjálft, hugmynd þess um sjálft sig og hlutverk sitt, og gera
alþýðuna þannig færa um að hrinda í framkvæmd þeirri fögru
hugsjón, sem alþýðan býr sér til úr hinni fyrirlitnu „pólitík“ og
umskapar pólitíkina með.
„Er hann heims úr böli boginn,
blóðugur að rísa og hækka,
múginn vorn að máttkva, stækka?“
kveður Stephan G., er hann fagnar verkalýðsbyltingunni í Rúss-
landi í kvæðinu „Bolsheviki" 1918. Hann sá draumsjón sína um end-
urskapaða alþýðu, sterkari og meiri menn, reisn og vald vinnandi
stéttanna vera að rætast.
Þetta er von allra hinna miklu brautryðjenda sósíalismans. Og
hitt er kvíði þeirra um manninn og hreyfinguna, sem Þorsteinn
lýsir með sínum ógleymanlegu orðum í „Myndinni":
,,Þér finnst þinn dalur lítill og myrk og meinleg ævi;
þú mínkar bráðum sjálfur — og þá er allt við hæfi“.
Áminning og viðvörun þessara brautryðjenda, sem hófu hug-
sjón sósíalismans til vegs á meðal íslendinga, þegar allra erfiðast
var að berjast, — hún má aldrei gleymast. Oss rennur enn til
rifja að finna í kvæðum Þorsteins vonbrigðin, sem hann varð fyrir
með fólkið, er hann gerði sér svo háa hugmynd um „í landsýn“
(sbr. 1. prentun þess í „Bjarka") og vér skiljum hve heit og inni-
leg óskin er í síðari ummyndun þess kvæðis:
„Við vonum þú senn eigir svipmeiri þjóð
. og senn verði heiðari bráin;
til þess orti Jónas sín þjóðfrægu ljóð,
til þess er Jón Arason dáinn“.
Við, sem nú lifum; höfum alla möguleika til þess að láta þennan
draum brautryðjendanna um þjóðina rætast.
Verkalýðurinn hefur reist sig úr kútnum, rétt úr bakinu, bognu
af þrældómi aldanna. Hreyfing hans er orðið sterkasta valdið með
þjóðinni og bíður þess eins að hann sé sjálfur sammála um að
nota það vald á öllum sviðum. Verkalýðurinn hefur með ný-
sköpuninni fengið þjóðinni tækni, sem hún byggir atvinnulíf sitt