Réttur - 01.01.1965, Page 33

R É T T U R
33
sem réðust aí ótrúlegri heift á fólkið og virtust búnir til jafnvel
Llóðugra átaka, ef því var að skipta.
Það kom fljótt í ljós, að þótt verkamannahópurinn sýndist miklu
fámennari, þá höfðu þeir tvöfalt þrek á við hvítliðana og áttu þann
leik á borði, að slá hvern einasta hvitliða í svaðið, en verkamenn
létu sér nægja að hrinda árásunum, vitandi, að árásarliðinu var
uppálagt að æsa menn upp lil hermdarverka svo hægara væri á eftir
að draga verkamennina fyrir lög og dóm.
Þessi hvítliðaárás er sú hryggilegasta sjón, sem ég hefi augum
litið. í litlum bæ, þar sem fólkið kemst ekki hjá því að þekkjast,
var hægt að æsa upp fjölda manns til grimmilegra árása á verka-
fólk bæjar.ins, sem ekkert hafði unnið til saka og engum þessarra
manna gert nokkurt mein, hvílík hryggðarsjón.
Mest bar á verzlunar- og skrifstofumönnum og mönnum í opin-
berri þjónustu og kannaðist ég við livert andlit, jafnvel mennta-
menn fylltu hóp þessarra illv.irkja, og er ég sannfærður um, að eng-
an þeirra rak hið minnsta nauð til óhæfuverksins.
I þessarri viðureign, 13. marz 1933, kom það glöggt fram, að
verkamenn áttu meiri samúð meðal almennings en yfirvöldin reikn-
uðu með, bryggjukarlarnir, sem áttu að vinna við skipið, stóðu
við hlið félaga sinna, þegar þeir sáu hvað verða vildi, og margir
þeir, sem áttu að berja á verkamönnum, höfðust ekki að. Eftir marg-
ítrekaðar tilraunir, hurfu hvítliðarnir frá, samtímis losaði Nova
festar og lagðist út á Pollinn.
Svo þegar árásarliðið og áhorfendur voru horfnir af bryggjunni,
stóð verkafólkið þar eftir í frosti og fjúki og réði ráðum sínum,
því vitað var, að þólt lagabókin félli í spjöld og úrskurður bæjar-
fógeta væri að engu hafður, voru yfirvöld bæjarins í miklum upp-
reisnarhug, þessir tötralegu verkamenn á Torfunefsbryggju, sem
neiluðu að vinna fyrir fallna mynt, skyldu þvingaðir til undanhalds.
í Verkalýðshúsinu við Strandgötuna var sífellt vakandi starf,
öllum kröftum var stefnt að einu marki, að standast þrekraunina
á hverju sem gengi, konur verkfallsmanna voru mjög virkar i
baráttunni, þær sáu um að lialda húsinu hreinu hvern dag, þær
gáfu þeim kaffi, sem vaktir stóðu og unnu v.ið hlið manna sinna
við dreifingu fregnmiða og söfnun í verkfallssjóðinn, og héldu
vakandi sambandi við margt velviljað fólk i bænum, sem vann
að því að auka samúð og skilning ahnennings. Formaður Verka-
kvennafélagsins Eining var Elísabet Eiríksdóttir, sem átti fáa sína