Réttur - 01.01.1965, Blaðsíða 57

Ritsjá
Hannes Pétursson: Stcin-
grímur Thorsteinsson. Líf
lians og list. -— Bókaútgáfa
Menningarsjóðs. Reykjavík
1964,
l’að' er vel, að’ llannes Pétursson
Iiefur ráðist í það’ niikla verk að skrifa
þessa bók og Menningarsjóður að
gefa hana út. Mættu fleiri á eftir
fara. Hannes liefur unnið þetta rit
af alúð og ást, eins og öll hókin ber
með sér, en þó hvergi fallið fyrir
þeirri freistingu að fara yfir í hatur
á andstæðingum „hetju“ sinnar eða
blinda persónudýrkun á hetjunni,
eins og sumum ævisagnahöfundum ný-
lega hefur hætt við. l’að er íslenzkri
menningu mikil nauðsyn að slíkar
hækur sem þessi ævisaga séu skrif-
aðar. Menning vor er nú í meiri hættu
en oftast áður, ltinn rauði þráður
hennar er að slíta sundur, ef ekki
verðtir nú vel á haldið, samhengið í
menningarerfðinni að rofna, nema
unnið sé að því af heilum lttig og
iiiikilli atorku að veila uppvaxandi
kynslóð sem mest af okkar menning-
ar- og baráttuarfi og vekja ást henn-
ar til hans í svo ríkiun mæli, að hún
haldi honum áfram.
Steingrímur Thorsteinsson, líf ltans
og list, liafa eigi aðeins mikið’ að
veita núverandi kynslóð, eins og höf-
tindttr sýnir fram á. Það cr líka ein
forsenda fyrir framhaldi íslenzkrar
menningar, að rannsakað sé og gert
heyrum kunnugt, Itvernig einstakir
ntenn hafa rutt brautina fram til þess
áfanga, hver nú stöndum vér, — og
skylda þjóðarinnar við þá menn og
minningu hrýnd fyrir eftirkomendum.
Fyrir okkur sósíalista er fengttr
að því, að fá þcssa hók. Ekki vegna
þess að ltún sé skrifuð frá okkar sjón-
armiði, heldtir af hinu, að hún er vel
og heiðarlega ttnnin, rituð í fögrum
stíl og af smekkvísi, — og af því að
hún fjallar um einn af þeint barátlti-
mönntim 19. aldar, er brautina rttddti
fyrir öðrtim, — eitt af þeint ástungu-
skáldum íslenzkrar frelsisharáttu, seitt
alþýða lands vors mun tinna og meta.
„Romantik" Steingríms Thorsteins-
sonar var ekki síður en „realismi"
Gests eða Jóns Trausta síðar uppreisn
gegn afturhalds- og yfirstéttaröflunum
á Islandi. Þótt reynt sé að skilja
skarplega milli rómantíkur og real-
isma sent listastefna, stundum með
því að telja rómantísk skáld yfirleitt
aflurhaldssöm, — okki sízt vegna
dýrkunnar ýmsra slíkra þýzkra skálda
á miðöldum, -— en raunsæisskáldin
róttæk, — þá ntá það ekki gleymast,