Réttur


Réttur - 01.01.1986, Page 16

Réttur - 01.01.1986, Page 16
Ránsherferðin mikla Að undirlagi bandaríska auðvaldsins hefur doll- arinn verið 700-faldaður gagnvart íslenskri krónu á 37 árum. Þannig hefur verið framið svívirðilegt kauprán gagnvart launafólki og raungildi atvinnuleysis- tryggingasjóðs, lífeyrissjóða og annara sjóða al- þýðu verið minnkað ægilega. Það er lífsnauðsyn að íslensk alþýða geri sér Ijóst hvernig hún er arðrænd og eignum hennar, sjóðunum stolið, samkvæmt fyrirskipunum bandaríska auð- valdsins, sem framkvæmdar eru af erindrekum þess hér á landi. Upphaf þessa arðráns má rekja til Marshall-áætlananna, er bandarískir legátar fyrirskipuðu hvernig haga skyldi íslenskum efnahagsmálum. Þeir komu upp um sig, er þeir höfðu sett það inn í lagafrumvarpið 1950, er hækkaði dollarinn úr 6,50 upp í 16,'32, að ef launafólk dirfðist að reyna að ná ein- hverju af þessu gífurlega kaupráni aftur, þá skyldi bankavaldið hækka dollarinn að sama skapi og kaupið hækkaði. Var þetta í 2. gr. lagafrumvarpsins er það var lagt fyrir Alþingi 1950. (Sjá „Rétt“, 1975, bls. 249). En er til kom þótti þingmönnum of opinskátt að setja fyrirskipunina um kaupránið svona opinberlega á prent. — „Svona nokkuð segir maður ekki, svona nokkuð gerir maður“. — 2. gr. var felld út við 2. umræðu kaupránslaganna. Árið eftir, 1951, hertók bandarískur her ísland að nýju — og gat nú látið nægja að greiða íslenskum verkamönnum þriðjung þess kaups, er þeir áður höfðu. En er íslenskir verkamenn hertu bar- áttu sína gegn kaupráninu (sjá bls. 17) þótti Kananum og erindrekum þeirra Al- þingi vera seint í svifum með hækkun dollarsins, — Alþingi ákvað á þessum árum gengið, — og 1961 svifti ríkisstjórn íhalds og Alþýðutlokks Alþingi gengis- skráningarvaldinu með bráðabirgða- lögum og fékk valdið í hendur Seðlabank- ans og ríkisstjórnar. Er þetta líklega ein- hver frekasta misnotkun bráðabirgða- laga, sem framin hefur verið á Islandi. Gekk þaðan af hraðar um kauprán og gengislækkanir gegn verkalýð. En samtímis því sem lögin voru þannig misnotuð til að stela af kaupgjaldi verka- lýðs, var og stolið sjóðum þeim, er verka- menn og annað launafólk átti. Gott dæmi var hin tvöfalda gengislækk- un 1967 og 1968. Dollarinn vár í.ársbyrj- un 1967 44 kr., en í árslok 1968 hafði hann verið hækkaður í 88 kr. — Atvinnu- leysistryggingasjóður, sem verkalýðsfé- lögin eiga, jafngilti í ársbyrjun 1967 25 milljónum dollara, en í árslok 1968 15 milljónum dollara. Ég man eftir að. ég spurði Eðvarð Sig- 16

x

Réttur

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Réttur
https://timarit.is/publication/319

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.