Réttur - 01.04.1975, Blaðsíða 57
utanaðkomandi verkafólk undirbjóði aðra. Til þess
væri m.a. mjög nauðsynlegt að ná ráðum í bæjar-
stjórnum.
Kjartan Jónsson tók næstur til máls. Kvað hann
þetta mjög þýðingarmikið mál fyrir Siglfirðinga.
Gaf hann skýringu á afstöðu bæjarstjórnar Siglu-
fjarðar um að hindra aðflutning utanbæjarmanna
og lýsti meðferð bæjarfógeta á auglýsingu til að
aðvara verkafólk við að koma til Siglufjarðar. Sýndi
það vel hverjir réðu þar. Til samtaka kvað hann
einkum nauðsynlegt að ná samböndum við Sauð-
árkrók og Isafjörð.
Síðan töluðu þeir Halldór Friðjónsson og Einar
Olgeirsson nokkur orð.
Erlingur Friðjónsson tók því næst til máls og
minntist á hve hættulegur innflutnlngur útlendinga
væri að verða. Sýndi fram á að nauðsynlegt væri
að setja kauptaxta sem allra fyrst á vorin.
Ingólfur Jónsson áleit aðalatriðið vera að sam-
ræma kauptaxtann allstaðar. Hvað útlendinga snerti
þá væri nauðsynlegt að komast fyrir milligöngu
Alþsbd. í samband við norska verkamannaflokkinn.
Gunnlaugur Sigurðsson benti á hættuna, sem
stafaði af því að verkamenn er ekki væru í nein-
um félagsskap eyðilegðu kaupið og hvernig at-
vinnurekendur notuðu sér það. Lýsti þvi að stofn-
uð hefði verið „farfugladeild" við Verkamannafélag
Siglufjarðar" fyrir aðkomumenn.
Einar Olgeirsson áleit að aðallega yrði að vinna
aðkomufólkið með því að upplýsa það um hags-
muni sína, útbýta ávörpum á meðal þess og halda
fundi. Kvað Verklýðssambandið eiga að komast
í samband við „Norges Arbeiderparti" sjálft og
deildir þess.
Erlingur Friðjónsson lýsti tillögu.
Ingólfur Jónsson benti á hve breytt væri orðið
i Hafnarfirði, sem áður hefði verið svo slæmur við
að komið hefði svo mikil útgerð þar. Lýsti ánægju
sinni yfir deildarstofnuninni á Siglufirði.
Þar sem málið hafði færst mjög inn á það svið,
sem 3. mál dagskrárinnar átti að fjalla um lagði
framsögumaður þess máls E.F. til að því máli yrði
sleppt og ákvörðun tekin um kaupgjaldsmálin nú.
Voru fulltrúar því samþykkir og var borin upp
tillaga E.F., er hljóðaði svo:
„Þingið telur mjög nauðsynlegt að kaupgjald sé
ákveðið við Eyjafjörð og Siglufjörð svo snemma að
vorinu, að hægt sé að leita samtaka við verkafólk
á öðrum stöðum landsins um að vinna ekki undir
þvi kaupi, komi það hingað í atvinnuleit. Þegar
félögin hafa samþykkt kauptaxta sinn, ber þe;m
að tilkynna hann sambandsstjórnlnni og ber henni
þá að annast um að fjarlæg verkalýðsfélög séu
fengin til að sjá um að sá kauptaxti sé ekki brot-
inn af því fólki, sem frá þeim kemur."
Var þessi ályktun samþykkt með öllum atkvæð-
um.
Að þessu máli loknu bauð nú forseti öllum full-
trúum upp á kaffi út á „Hótel Oddeyri." Fóru þeir
þangað og er boð forseta hafði verið þegið og
kaffi drukkið, var fundur setíur á ný.
2. mál. Stofnun verklýðs- og jafnaðar-
mannafélaga á Norðurlandi
Framsögumaður: Einar Olgeirsson. Benti hann á
hvernig félagsskapur verkalýðsins í kaupmálum og
stjórnmálum hlyti að vaxa með viðgangi hans og
aukinni útgerð og iðnaði. Sýndi fram á aðstöðuna
milli verkalýðs og jafnaðarmanna. Hve nauðsyn-
leg fræðsla væri verkalýðnum og þó einkum að
hafa þá stefnufestu i baráttu sinni sem fræðslan
veitir þeim. Fram með ströndum Norðurlands þyrfti
að mynda keðjur af verkal.fél.
Halldór Friðjóncson sýndi hverjir erfiðleikar væru
á að fræða verkamenn um jafnaðarstefnuna, þegar
nær allar bækur væru útlendar og fæstar lagaðar
fyrir verkamenn.
Steinunn Jóhannsdóttir kvað bráðnauðsynlegt að
fræða alþýðu betur um jafnaðarstefnuna.
Einar Olgeirsson sýndi að alþýðan þyrfti að ala
upp foringja „áhugalið" og það væri hlutverk jafn-
aðarmannafélaganna. Þau þyrftu nú að undirbúa
að gefa út bækur á íslensku, sniðnar eftir þörfum
íslensks verkalýðs. Bar fram tillögu.
Erlingur Friðjónsson óleit engan geta starfað
fyrir verklýðsfélagsskap nema hann væri jafnaðar-
maður, annars yrði starf hans að engu. Sá maður
sem ekki er jafnaðarmaður, svíkur, þegar á herðir,
hvort heldur hann er foringi verkalýðs eða verka-
maður. Án þess að eiga forustumenn, sem eru
hreinir jafnaðarmenn, geti ekkert verklýðsfélag lif-
að til lengdar. Dæmin sönnuðu hvernig færi, er
forustuna vantaði, t.d. á Dalvík, Ólafsfirði og
Hjalteyri.
Siðan var tillaga E.O. borin upp. Hljóðaði hún
á þessa leið:
„Þingið álítur nauðsynlegt að komið sé upp jafn-
aðarmannafélögum i stærri kauptúnum við hlið
verklýðsfélaganna til að efla verklýðshreyfinguna
og fræða verkamenn og felur stjórninni að gang-
137