Morgunblaðið - 24.01.2006, Blaðsíða 15

Rafeindatæki falin í grjóthnullungi, njósnatæki sem breskir sendiráðs-
starfsmenn í Moskvu eru sagðir hafa notað til að koma á samskiptum við
rússneska flugumenn sína.
sem kallað var „njósnatæki“. Eiga
Bretarnir að hafa hlaðið tölvugögn-
um í tækið og síðan komið steininum
fyrir í garði í Moskvu, en þar nálg-
uðust rússneskir samverkamenn
þeirra gögnin. Hefur einn Rússi ver-
ið handtekinn vegna málsins.
Þá sýndi Rossiya ljósrit af gögn-
um sem virtust sýna að Bretar hefðu
fært fjármuni á reikninga frjálsra
félagasamtaka (NGOs).
Hamlar gegn starfseminni
Leyniþjónustan, FSB, sem tók við
hlutverki hinnar alræmdu stofnunar
KGB, sakaði í fyrra Bandaríkja-
menn og leyniþjónustur annarra
vestrænna ríkja um að nota frjáls fé-
Moskva. AP. | Rússneska leyniþjón-
ustan sagðist í gær hafa flett ofan af
njósnum fjögurra breskra diplómata
í Moskvu og sakar hún þá um að sjá
óháðum félagasamtökum í landinu
fyrir fjármunum, þ.á m. einum af
þekktari mannréttindasamtökum
Rússlands, Moscow Helsinki Group,
sem haldið hafa uppi gagnrýni á
stjórnarhætti Vladímírs Pútíns
Rússlandsforseta.
Yfirlýsingar þessar koma í kjölfar
þess að rússneska ríkissjónvarps-
stöðin Rossiya sýndi á sunnudag
myndir sem sagðar voru sýna fjóra
starfsmenn breska sendiráðsins í
Moskvu nota einhvers konar raf-
eindatæki falin í grjóthnullungi, það
lagasamtök til að stunda njósnir í
Rússlandi og stuðla að pólitískri
upplausn í fyrrum Sovétlýðveldum.
Mál þetta þykir sýna að samband
Breta og Rússa fer nú versnandi,
auk þess sem það er til marks um að
Pútín forseti hefur ákveðið að skera
upp herör gegn frjálsum félaga-
samtökum, en fyrr á þessu ári skrif-
aði hann undir lög sem hamla mjög
starfsemi slíkra samtaka.
Stjórnvöld í Moskvu hafa haft
horn í síðu frjálsra félagasamtaka
sem halda á lofti mannréttindum og
lýðræðishugsjóninni eftir pólitísk
umskipti í löndum eins og Georgíu,
Úkraínu og Kirgistan á undan-
förnum árum.
Rússar saka Breta um njósnir
AP
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 24. JANÚAR 2006 15
ERLENT
Ankara. AFP. | Dómstóll í Tyrklandi
hefur fallið frá ákærum á hendur rit-
höfundinum Orhan Pamuk, að því er
lögmaður hans greindi frá í gær.
Þar með er endi bundinn á rétt-
arhöldin í máli Pamuks, sem ákærð-
ur var fyrir að hafa „móðgað tyrk-
neska þjóðarvitund“ með ummælum
sínum um fjölda-
morð á Armenum
á árum fyrri
heimsstyrjaldar-
innar.
Mál Pamuks,
sem er metsölu-
höfundur í heima-
landi sínu, hefur
vakið mikla at-
hygli á alþjóða-
vettvangi.
Tyrkir stefna að því að fá í fyllingu
tímans aðild að Evrópusambandinu
og höfðu fulltrúar þess ákaft mót-
mælt ákærunni og dómsmálinu. Var
rekstur málsins hafður til marks um
að tjáningarfrelsi væri heft í Tyrk-
landi.
Olli Rehn, sem fer með stækkun-
armál í framkvæmdastjórn Evrópu-
sambandsins, fagnaði þessari niður-
stöðu í gær og sagði hana sigur fyrir
tjáningarfrelsið í Tyrklandi. Minnti
hann á að fleiri sambærileg mál
væru til meðferðar þar í landi.
„Nokkrir blaðamenn, ritstjórar, rit-
höfundar og fræðimenn standa
frammi fyrir sambærilegum ákær-
um nú um stundir,“ sagði Rehn og
hvatti stjórnvöld til að breyta gild-
andi lögum í því skyni að allir íbúar
Tyrklands fengju notið tjáningar-
frelsis.
Hafna ásökunum Armena
Pamuk er 53 ára gamall og átti sex
mánaða til þriggja ára fangelsisvist
yfir höfði sér hefði hann verið fund-
inn sekur. Ummælin umdeildu lét
hann falla í viðtali við svissneska
vikuritið Das Magazin í febrúarmán-
uði. Setningin, sem Pamuk var
ákærður fyrir, er svohljóðandi: „Ein
milljón Armena og 30.000 Kúrdar
voru drepnir á þessum landsvæðum
og enginn nema ég þorir að tala um
það.“
Tyrknesk stjórnvöld hafa löngum
hafnað með öllu þeim ásökunum
Armena að ein og hálf milljón þeirra
hafi verið tekin af lífi í þjóðarmorði,
sem framið var á árunum 1915 til
1917 þegar hið sjö hundruð ára
gamla Ottoman-veldi var við að líða
undir lok. Eftir fall þess við lok fyrri
heimsstyrjaldarinnar og með gerð
Lausanne-samkomulagsins árið
1923 varð Tyrkland til.
Hætt við
mál á hend-
ur Pamuk
Orhan Pamuk
ESB fagnar
ákvörðun Tyrkja
ATVINNA
mbl.is