Morgunblaðið - 04.03.2006, Blaðsíða 49

MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 4. MARS 2006 49
FRÉTTIR
ENDURSKOÐA þarf lög um mál-
efni aldraðra þar sem núverandi
lög eru byggð á úreldum sjónar-
miðum og því dragbítur á eðlilega
og nauðsynlega framþróun í mál-
efnum aldraðra. Stjórn Félags
eldri borgara (FEB) kallar eftir
því að þegar í stað verði skipaður
starfshópur til að endurskoða frá
grunni lögin frá 1999 um málefni
aldraðra með það að markmiði m.a.
að undirbúa flutning málefna aldr-
aðra til sveitarfélaga, enda sé hér
um nærþjónustu að ræða. Einnig
vill stjórnin að mörkuð verði heild-
arstefna í málefnum aldraðra sem
byggist á hugmyndafræði um jafn-
rétti og mannréttindi. Þetta var
meðal þess sem fram kom á blaða-
mannfundi sem stjórn FEB efndi
til í húsakynnum félagsins.
Á fundinum kynntu Margrét
Margeirsdóttir, formaður félags-
ins, Helgi Seljan varaformaður,
stjórnarmeðlimirnir Anna Þrúður
Þorkelsdóttir og Ásgeir Guð-
mundsson auk Stefaníu Björns-
dóttur, framkvæmdastjóra félags-
ins, áskoranir og ályktanir sem
samþykktar voru á síðasta aðal-
fundi FEB sem haldinn var 18.
febrúar sl.
Fjölga þarf þjónustuíbúðum
Í máli Margrétar kom fram að
brýn þörf væri á að mörkuð yrði
stefna í búsetumálum aldraðra þar
sem ólíkir valkostir væru fyrir
hendi í samræmi við óskir og þarfir
eldri borgara. Bent var á það á
fundinum að nú þegar væri mikill
skortur á þjónustuíbúðum í
Reykjavík og biðlisti langur eða
rúm tvö ár. Anna Þrúður benti á að
þjónustuíbúðir gætu hentað vel
öldruðu fólki sem þyrfti á öryggi
og aðhlynningu að halda en gæti
samt búið áfram í sjálfstæðri bú-
setu og haldið fjárforræði sínu.
Sagði hún að samhliða fjölgun
þjónustuíbúða væri nauðsynlegt að
efla verulega heimaþjónustu og
fjölga dagvistarplássum fyrir þá
sem ekki gætu notfært sér almenn-
ar félagsmiðstöðvar.
Hörð gagnrýni kom fram í máli
fundarmanna á það fyrirkomulag
að aldraðir missi fjárforræði sitt
þegar þeir flytji inn á dvalar- og
hjúkrunarheimili. Sagði Margrét
lykilatriði að greiðslufyrirkomulag-
inu yrði breytt þannig að íbúar
héldu áunnum réttindum sínum,
greiddu sjálfir til viðkomandi
stofnunar og héldu ávallt ákveðnu
hlutfalli launa sinna eftir en þyrftu
ekki að betla vasapeninga, líkt og
raunin væri í dag. Stjórn FEB
skorar jafnframt á heilbrigðisráð-
herra að tvöfalda ráðstöfunarfé eða
vasapeninga íbúa á dvalar- og
hjúkrunarheimilum aldraðra þann-
ig að það samsvari tvöföldum
grunnlífeyri, en þess má geta að
upphæðin nemur í dag rúmum 22
þúsund krónum.
Huga þarf betur að
kjaramálum aldraðra
Kjaramál aldraðra brunnu heitt
á stjórnarmönnum FEB, enda býr
þriðjungur eldri ellilífeyrisþega við
þröngan kost, þ.e. með um eða
undir 115 þúsund krónum í heild-
artekjur á mánuði. Að mati Mar-
grétar þarf að hækka skattleys-
ismörk þannig að þau nái sama
verðgildi og þau gerðu við upptöku
staðgreiðslukerfis skatta, en sam-
kvæmt því ættu skattleysismörk
nú að vera 105 þúsund krónur í
stað 79 þúsund króna eins og þau
eru í dag.
Ásgeir gerði lífeyri eldri borgara
frá Tryggingastofnun ríkisins að
umtalsefni og sagði nauðsynlegt að
hækka hann þannig að hann yrði
að raungildi sá sami og hann var
árið 1995 að viðbættum sambæri-
legum hækkunum og orðið hefðu á
lágmarkslaunum verkafólks. Benti
hann á að fyrrgreint ár hefðu hin
sjálfvirku tengsl milli lífeyris eldri
borgara og lágmarkslauna verka-
fólks rofnað, en hefðu tengslin
haldist væri lífeyrir eldri borgara
17 þúsund krónum hærri á mánuði
en hann er í dag.
Jafnframt kom á fundinum fram
krafa FEB um að ríkið léti fara
fram stjórnsýslulega úttekt á starf-
semi TR með það að markmiði að
bæta upplýsingagjöf og þjónustu
við eldri borgara og gera starfsem-
ina skilvirkari. Benti Helgi á að sí-
fellt fleiri eldri borgarar leituðu til
skrifstofu FEB vegna erinda sem
sneru að lífeyrismálum, tekju-
skerðingum, tryggingabótum og
öðru sem tengdist TR, allt mál sem
eðlilegt væri að fengju viðeigandi
úrlausn hjá TR en sú virtist hins
vegar ekki raunin. Í þessu sam-
hengi sagði Margrét félagið einnig
kalla eftir endurskoðun á lögum
um almannatryggingar sem hefði
það að markmiði að einfalda kerfi
lífeyristrygginga svo það yrði auð-
skilið. Þannig þyrfti að fækka bóta-
flokkum og skilgreina þá upp á
nýtt, stefna markvisst að því að
fella niður eða draga verulega úr
tekjutengingum bótaflokka m.t.t.
til þess að áhrif jaðarskatta minnk-
uðu og tryggja að öryrkjar héldu
áunnum bótaflokki þegar þeir
næðu 67 ára aldri, ólíkt því sem
væri í dag.
Kalla eftir endurskoðun
laga um málefni aldraðra
Eftir Silju Björk Huldudóttur
silja@mbl.is
Morgunblaðið/RAX
Margrét Margeirsdóttir, formaður FEB, Stefanía Björnsdóttir framkvæmdastjóri, stjórnarmeðlimirnir Anna
Þrúður Þorkelsdóttir, Ásgeir Guðmundsson og Helgi Seljan, varaformaður félagsins.
Í NÝRRI könnun Gallup á viðhorfi
landsmanna til reykinga á veit-
ingastöðum og kaffihúsum kemur
fram að mikill meirihluti er fylgj-
andi reykingabanni. Um 42% að-
spurðra sögðust myndu fara oftar á
veitingastaði eða kaffihús yrðu
reykingar bannaðar, en 12% sögð-
ust myndu fara sjaldnar.
Fram kemur í niðurstöðum Þjóð-
arpúls Gallup sem unnin var í febr-
úar að þrír af hverjum fjórum, 74%,
sögðust fylgjandi því að banna
reykingar, 9% sögðust ekki hafa
skoðun á því, og 17% voru andvíg
banni. Þegar afstaða þeirra sem
reykja daglega er skoðuð er meiri-
hluti, 51%, því fylgjandi að banna
reykingar, 11% hvorki fylgjandi né
á móti, og 38% mótfallin reyk-
ingabanni. Meðal þeirra sem ekki
reykja eru 83% fylgjandi banni, 7%
hlutlaus og 10% andvíg banninu.
Spurt var hvort fólk myndi fara
oftar eða sjaldnar á veitingastaði
og kaffihús, yrðu reykingar bann-
aðar, og sögðust 42% myndu fara
oftar, 46% jafnoft og 12% sjaldnar,
yrði bann að veruleika. Tæplega
57% þeirra sem ekki reykja sögðust
myndu fara oftar ef reykingar yrðu
bannaðar, en hátt í helmingur, 48%,
þeirra sem reykja daglega sögðust
myndu fara sjaldnar á veitingastaði
eða kaffihús yrðu reykingar bann-
aðar.
Um var að ræða símakönnun þar
sem hringt var í 1.256 Íslendinga á
aldrinum 18–75 ára, valda tilvilj-
unarkennt úr þjóðskrá. Svarhlut-
fall var 62%, en könnunin var unnin
dagana 15. til 27. febrúar.
Þrír af hverjum
fjórum fylgjandi
reykingabanni
HÁSKÓLI Íslands nýtur enn mests
trausts af þeim stofnunum sem spurt
var um í nýjum þjóðarpúlsi Gallup
sem unninn var í febrúar. Minnsts
trausts njóta sem fyrr Alþingi og
dómskerfið, en traust á þessum
stofnunum hefur þó aukist um átta
prósentustig frá því á sama tíma á
síðasta ári.
Í könnuninni var spurt hversu
mikið eða lítið traust viðmælendur
bæru til stofnana og embætta. Um
86% aðspurðra sögðust bera traust
til Háskóla Íslands, sem er svipað og
í eldri könnunum. Alls sögðust 79%
bera traust til lögreglunnar og hefur
það hlutfall aukist um 12 prósentu-
stig frá því á sama tíma í fyrra.
Traust almennings á heilbrigð-
iskerfinu virðist heldur aukast og
sögðust 73% treysta því, en 70%
sögðust treysta því í fyrra. Traust á
umboðsmanni Alþingis dalar nokk-
uð frá fyrra ári, 57% sögðust treysta
embættinu nú, en 62% í fyrra. Rík-
issáttasemjari stendur í stað með
traust 56% aðspurðra og Þjóð-
kirkjan stendur einnig í stað og
mælist með 55% traust.
Könnun Gallup var símakönnun
sem unnin var dagana 8. til 21. febr-
úar 2006, í úrtaki voru 1.239 Íslend-
ingar á aldrinum 18-75 ára, valdir
með tilviljunarúrtaki úr þjóðskrá.
Svarhlutfall var 61%.
Traust á Alþingi
og dómskerfi
hefur aukist
NÁMSKEIÐIÐ „Stofnun og rekstur
smáfyrirtækja fyrir innflytjendur“
hefst í dag, laugardaginn 4. mars, í
Háskólanum í Reykjavík. Nám-
skeiðið sækja hátt í 40 innflytj-
endur.
Rannsóknir og doktorsverkefni
Magnúsar Orra Schram sýna að
námskeið af þessu tagi er löngu
tímabært, en samkvæmt rann-
sóknum hans fer þeim innflytj-
endum stigfjölgandi sem ákveða að
gerast sjálfstæðir atvinnurekendur
á Íslandi. Í dag eru rúm 5 prósent
innflytjenda t.a.m. sjálfstæðir at-
vinnurekendur, segir í frétta-
tilkynningu.
Fjallað um fyrir-
tæki innflytjenda
Jón Magnússon hrl., löggiltur fasteigna- og skipasali.
Skeifan 19 • 108 Reykjavík • Sími 533 1060
Fax 533 1069 • www.xhus.is • xhus@xhus.is
Opið mánudaga-föstudaga frá kl. 8:30-17:00
Nýtt 70 fm sumarhús, aðeins um 6 km frá Flúðum. Húsið er á steyptri
plötu með hita í gólfum. Búið er að gera um 90 fm verönd við húsið. Hátt
er til lofts í öllu húsinu sem gefur því mikinn sjarma. Möguleiki er á millilofti.
Mahoní-gluggar og hurðir, en stór rennihurð er í stofu. Fallegt 1,2 hekt.
land með góðu útsýni. Húsinu er skilað fullbúnu að utan en einangruðu að
innan. Búið verður að taka inn heitt og kalt vatn ásamt rafmagni. Frárennsli
verður fulltengt. Öll þjónusta er á Flúðum þ.e. góð búð, sundlaug, banki
o.fl. Tveir golfvellir eru á svæðinu, annar 18 holu á Flúðum og hinn 9 holu í
Ásatúni. Möguleiki að fá húsið fullbúið ef þess er óskað. Frábær staðsetn-
ing í fallegu landi í aðeins 100 km fjarlægð frá Reykjavík. Nú er bara að
fara í bíltúr og skoða!
SUMARBÚSTAÐIR
Sölusýning í dag, laugardag. Bókaðu skoðun
hjá Valdimar Tryggvasyni í síma 897 9929
GJALDTAKA á skammtímabíla-
stæðum Landspítala Háskólasjúkra-
húss við Hringbraut og í Fossvogi
verður tekin upp nú í mars, sam-
kvæmt upplýsingum frá Stefáni
Haraldssyni, framkvæmdastjóra
Bílastæðasjóðs Reykjavíkur.
Mikill bílastæðavandi er við Land-
spítalann við Hringbraut og í Foss-
vogi og hafa stjórnendur spítalans
óskað eftir aðstoð Bílastæðasjóðs
Reykjavíkur við að setja stýringu á
hluta af bílastæðunum, samkvæmt
upplýsingum Stefáns. Við Hring-
braut verða um 130 gjaldskyld bíla-
stæði á svæðinu við göngudeildina,
innkeyrsluna við kvennadeild og að-
alinngang Kringlunnar svokölluðu. Í
Fossvogi verða um 30–40 stæði gerð
gjaldskyld, að sögn Stefáns. Þessi
bílastæði eru við aðalinngang spítal-
ans en notkun þessara stæða hefur
verið mjög mikil. Ekki er komin end-
anleg dagsetning á upphafsdag
gjaldtökunnar við Hringbraut og í
Fossvogi en Stefán segist gera ráð
fyrir að hún hefjist einhvern tímann í
mars.
Ekki til að auka
tekjur spítalans
,,Þetta er alls ekki gert í neinu
tekjuskyni enda renna nánast allar
tekjurnar til Bílastæðasjóðs. Þetta
er hugsað sem bætt þjónusta við þá
sem eiga erindi á spítalann,“ segir
Ingólfur Þórisson, framkvæmda-
stjóri tækni og eigna LSH. Þau stæði
sem verða gjaldskyld eru hugsuð
sem skammtímastæði við innganga
spítalanna fyrir sjúklinga og að-
standendur þeirra, en erfitt hefur
reynst að halda stæðunum auðum.
Bílastæðum Landspítalans við
Hringbraut var nýverið fjölgað um
270 til að reyna að leysa þann mikla
bílastæðavanda sem spítalinn stend-
ur frammi fyrir, að sögn Ingólfs, og
eru bílastæðin nú um 1300–1400 tals-
ins. Vandamálið í Fossvogi er hins
vegar ekki eins mikið og stendur því
ekki til að fjölga bílastæðum þar.
Stöðumælar á
bílastæðum LSH