Morgunblaðið - 19.04.2006, Blaðsíða 4

4 MIÐVIKUDAGUR 19. APRÍL 2006 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
LEIGÐAR verða tvær björgunarþyrlur af sam-
bærilegri gerð og nú eru í rekstri hjá Landhelg-
isgæslu Íslands til bráðabirgða, til að ekki dragi úr
björgunargetu með þyrlum hér á landi við brott-
hvarf varnarliðsins.
Þetta kemur fram í tillögu Björns Bjarnasonar
dómsmálaráðherra sem samþykkt var á ríkis-
stjórnarfundi í gær. Björn segir að stefnt sé á að
þyrlurnar verði komnar hingað til lands fyrir lok
september í síðasta lagi, en eftir sé að semja um
leiguna.
Í tillögunni er gert ráð fyrir því að starfsfólki
Landhelgisgæslunnar verði fjölgað til að unnt
verði að halda úti tveimur þyrluvöktum allan sól-
arhringinn, allan ársins hring. Björn útilokar þó
ekki að áhöfn verði leigð með þyrlunum, ef ekki
takist að þjálfa mannskap fyrir lok september.
Kostnaður við leigu á þyrlunum er enn óráðinn,
og fer eftir þeim samningum sem nást um leiguna,
segir Björn. Hann vildi ekki segja til um hversu
mikið sé reiknað með að greiða fyrir leiguna, enda
sé ekki eðlilegt að gefa upp slíkar tölur áður en
gengið er til samninga.
Í tillögu ráðherra er einnig gert ráð fyrir því að
búnaði til töku eldsneytis fyrir þyrlur verði komið
fyrir um borð í varðskipum Landhelgisgæslunnar.
Björn segir að nú sé unnið að tillögu um fram-
tíðarskipulag þyrlubjörgunarsveitar hér á landi,
og hún verði kynnt í maí eða júní. Hann vildi ekki
segja til um hvaða möguleikar væru þar í skoðun.
Minni þyrlu Landhelgisgæslunnar, TF-SIF, var
flogið til Stavanger í Noregi í gær þar sem vélin
fer í skoðun og á henni verða gerðar endurbætur.
Í tilkynningu frá Landhelgisgæslunni segir að
reiknað sé með því að þyrlan verði um einn mánuð
í Noregi, og á meðan svo sé verði notast við stærri
þyrlu gæslunnar, TF-LÍF. Einnig séu samningar
við varnarliðið og danska sjóherinn um gagn-
kvæma aðstoð við leit og björgun í fullu gildi.
Bæta þarf tölvubúnað
Dagmar Sigurðardóttir, upplýsingafulltrúi
Landhelgisgæslunnar, segir að fullgilda þurfi
ýmsan búnað í TF-SIF, og bæta við tölvubúnaði
og fjarskiptatækjum til að gera hana hæfari til að
gegna hlutverki sínu. Það sé einungis hægt að
gera hjá viðurkenndum þjónustufyrirtækjum sem
hafi þar til gerðar vottanir, og slík fyrirtæki séu
ekki með starfsemi hér á landi.
Leigðar verða þyrlur fyrir Landhelgisgæsluna til að halda óbreyttri björgunargetu
Tvær þyrlur til landsins
fyrir lok september
Eftir Brján Jónasson
brjann@mbl.is
Morgunblaðið/Árni Sæberg
TF-SIF verður í Noregi næsta mánuðinn vegna viðhalds.
Í NÝRRI könnun sem Nýmiðlun
framkvæmdi fyrir SÁÁ kemur
fram að 86% svarenda sögðust
þekkja einhvern sem á við áfengis-
eða vímuefnavanda að etja. Sam-
kvæmt upplýsingum frá SÁÁ fara
þessi svör saman við þá staðreynd
að um 9,6% allra núlifandi íslenskra
karla sem eru eldri en 15 ára hafa
komið inn á Vog.
Alls mátu 95% svarenda starf
SÁÁ sem mjög mikilvægt eða nokk-
uð mikilvægt. Þá voru þátttak-
endur spurðir hvort þeir teldu að
meðferð hjá SÁÁ hefði haft jákvæð
áhrif á líf viðkomandi eða einhvers
nákomins og svöruðu rúm 70% því
játandi.
Könnunin var framkvæmd í
gegnum Netið. Hver þátttakandi
gat einungis svarað einu sinni. Alls
bárust 3.009 svör og var kynja-
skipting svaranna á þá leið að 25%
svarenda voru karlmenn og 75%
konur.
86% þekkja ein-
hvern sem glímir
við áfengis- eða
vímuefnavanda
UNGIR fangar í fangelsinu Litla-
Hrauni eru sumir hverjir aðgangs-
harðir fíkniefnasölumenn innan
fangelsisveggjanna samkvæmt lýs-
ingu eldri fanga í nýjasta tölublaði
Hraunbúans sem gefið er út af föng-
um.
Að sögn eins fanga er mikið upp
úr því að hafa að selja fíkniefni í
fangelsinu. Þannig gæti neysla hjá
einum einstökum fanga kostað hann
um 36 þúsund krónur yfir eina helgi.
Hefði þetta í för með sér gríðarlega
skuldasöfnun fyrir menn. Sölumenn
í fangelsinu hefðu komist í 1,5 millj-
ónir króna í tekjur af fíkniefnasölu á
fjórum mánuðum. Ef um mikla skuld
væri að ræða væri hún greidd eftir
að komið væri úr fangelsinu.
Einn fanginn lýsti Litla-Hrauni
sem „glæpaskóla“ þar sem maður
lærði allt um það hvernig ætti að
haga sér í undirheimunum og hvað
ætti ekki að gera.
Gríðarlegar
tekjur af fíkni-
efnasölu á
Litla-Hrauni
LÖGREGLAN í Hafnarfirði sektaði
tíu ökumenn í gær fyrir að tala í far-
síma án handfrjáls búnaðar og aka
bíl samtímis. Vekur lögreglan at-
hygli á því að sérstakt eftirlit verður
með farsímanotkun ökumanna í um-
dæminu næstu daga. Eru ökumenn
því hvattir til að nota handfrjálsan
búnað á meðan ekið er.
Sektaðir
í símanum
LÖGREGLAN í Hafnarfirði tók um
100 grömm af ætluðu amfetamíni
og 10–15 grömm af kannabisefnum
við húsleit í bænum 12. apríl sl.
Grunur var uppi um að sala og
neysla fíkniefna færi fram á staðn-
um og fékk lögreglan aðstoð frá
sérsveit ríkislögreglustjóra til að
fara í húsleitina auk tollvarðar með
fíkniefnahund. Þrír aðilar voru
handteknir vegna málsins og er það
nú í nánari rannsókn.
Þá komu þrjú fíkniefnamál til
viðbótar til kasta lögreglunnar í
Hafnarfirði um páskana, en við
hefðbundið umferðareftirlit fund-
ust ætluð fíkniefni í þremur bílum.
Þessi mál teljast að fullu rannsökuð
að sögn lögreglu.
Þrír handteknir
í Hafnarfirði
„ÞEIR gleymdu að vinna heimavinn-
una sína um páskana. Ég er ekki eins
vongóð og ég var þegar ég fór á fund-
inn,“ sagði Álfheiður Bjarnadóttir,
talsmaður ófaglærðs starfsfólks á
dvalar- og hjúkrunarheimilum, í gær,
eftir að sáttafundi Eflingar og Sam-
taka fyrirtækja í heilbrigðisþjónustu
vegna kjaradeilu starfsfólksins lauk.
Fundurinn hófst klukkan 14 í hús-
næði Eflingar og stóð í tæpa tvo tíma.
Álfheiður sagði að fyrir fundinn hefði
hún verið vongóð um að á honum yrðu
lagðar fram tillögur um launahækk-
anir. Ekki hefði hins vegar orðið af
því, en til stæði að halda annan fund
vegna deilunnar á föstudag og færi
hann fram hjá ríkissáttasemjara.
Sigurður Bessason, formaður Efl-
ingar, sagði eftir fundinn að til hans
hefði fyrst og fremst verið boðað til
þess að fara í gegnum þá þætti sem
þyrfti að ná áttum með og skoða. Á
fundinum á föstudag yrðu menn von-
andi með meira talnaefni til þess að
vinna úr. „Þeir [Samtök fyrirtækja í
heilbrigðisþjónustu] hafa verið að
skoða í sínu umhverfi hvað þessar
breytingar þýða, en þeir lögðu ekki
fram neinar tölur um það á þessum
fundi,“ sagði Sigurður. Fulltrúar
SFH hefðu ítrekað á fundinum að það
væri vilji til þess að finna lausn á mál-
inu.
Gefa verður hlutunum tíma
Jóhann Árnason, stjórnarformaður
Samtaka fyrirtækja í heilbrigðisþjón-
ustu, kveðst vera nokkuð bjartsýnn á
að samkomulag náist í deilunni.
Spurður um þá gagnrýni að lítið hafi
komið út úr fundinum segir Jóhann
að gefa þurfi hlutunum tíma. „Það
verður að gefa þessu smátíma og sýna
þolinmæði. Þetta gerist ekki á einum
til tveimur fundum. Ég held að það
verði að leyfa þessum nefndum að
vinna þetta mál í rólegheitum,“ segir
Jóhann og vísar þar til nefnda á veg-
um samtakanna sem eru að skoða og
bera saman þær launahækkanir sem
orðið hafi hjá sveitarfélögum.
Spurður hvort gera megi ráð fyrir
að eitthvert talnaefni verði lagt fram
á fundinum nk. föstudag svarar Jó-
hann því játandi, en tekur fram að það
verði þó eitthvað takmarkað. „Það
þarf að finna lausn á þessu og það
þarf að finna lausn sem hentar öll-
um,“ segir Jóhann og tekur fram að
hann sé ekki með lausnina uppi í erm-
inni, enda tveir aðilar sem þurfi að
semja. Aðspurður hvort lausn sé í
sjónmáli fljótlega segir Jóhann það
vilji allra að lausnin finnist í tæka tíð,
þ.e. áður en til næstu aðgerða starfs-
manna komi.
Sáttafundur vegna kjaradeilu ófaglærðra starfsmanna hjúkrunarheimila skilaði litlu
Ekki eins vongóð og fyrir fundinn
Morgunblaðið/Sverrir
Fulltrúar Eflingar og Samtaka fyrirtækja í heilbrigðisþjónustu hittust á
sáttafundi í gær vegna kjaradeilu ófaglærðs starfsfólks. Næsti fundur vegna
deilunnar er boðaður nk. föstudag og fer hann fram hjá ríkissáttasemjara.
Eftir Elvu Björk Sverrisdóttur og
Silju Björk Huldudóttur
VORBOÐUM á Reykjaneshrygg
heldur áfram að fjölga og hafði
Landhelgisgæslan í gær aflað upp-
lýsinga um 42 karfaskip á hinu svo-
kallaða NEAFC-svæði á Reykjanes-
hrygg.
Skip frá aðildarlöndum NEAFC,
öðrum en Íslandi, voru 27 talsins og
frá eftirtöldum ríkjum: 5 skip frá
Spáni, 15 skip frá Rússlandi, 1 skip
frá Litháen, 1 skip frá Lettlandi, 1
skip frá Portúgal, 1 skip frá Noregi,
1 skip frá Færeyjum, 1 skip frá
Þýskalandi, 1 skip frá Grænlandi.
Auk þess eru 6 íslensk skip á svæð-
inu.
Sjóræningjaskipin eru 9 talsins en
þar af eru 8 skráð í Georgíu. Það eru
skipin Carmen, Dolphin, Eva, Isa-
bella, Juanita, Rosita, Pavlovsk og
Ulla. Svo er eitt sjóræningjaskip frá
Hondúras en það heitir Santa Niko-
las. Fokker-flugvél Landhelgisgæsl-
unnar, Syn, fór í gær í eftirlitsflug
um svæðið.
Níu sjóræn-
ingjaskip
KÁRI Stefánsson, forstjóri Ís-
lenskrar erfðagreiningar, ræðir í
nýlegu viðtali við bandaríska tíma-
ritið MIT Tecnology Review um
starfsemi Íslenskrar erfðagreining-
ar (ÍE), meðal annars um genaleit
og lyfjaþróun. Fram kemur í viðtal-
inu við Kára að í 10 ára sögu ÍE
hafi fyrirtækið þróað rannsóknar-
áætlanir vegna 50 sjúkdóma og hafi
því tekist að einangra 15 gen sem
tengjast algengum sjúkdómum.
Í viðtalinu er Kári meðal annars
spurður að því hvort Íslensk erfða-
greining hafi breytt áherslum og fá-
ist nú við lyfjaþróun, fremur en
genarannsóknir. Kári segir við
tímaritið að markmið fyrirtækisins
séu að þróa lyf og koma þeim á
markað. „Við
stundum ennþá
erfðarannsóknir
– þær eru for-
senda alls sem
við gerum,“ segir
Kári. Það geri að
verkum að styttri
tími líði frá því að
lyf uppgötvast og
þar til það kemst
á markað.
Bent er á í viðtalinu að um það
leyti sem Íslensk erfðagreining hóf
starfsemi hafi hún átt í samkeppni
við allnokkur önnur erfðarann-
sóknafyrirtæki, sem svo hafi hætt
starfsemi eða breytt starfsáherslum
sínum. Er Kári spurður að því
hvort hann sjái fyrir sér að fleiri
fyrirtæki eigi eftir að koma inn í
þennan geira að nýju. Svarar hann
því til að þegar Íslensk erfðagrein-
ing hóf starfsemi hafi um 25 svipuð
fyrirtæki verið í rekstri. Þau hafi öll
breytt áherslum sínum þar eð þeim
hafi ekki tekist að finna sjúkdóms-
gen. Vel hafi tekist til hjá ÍE enda
hafi fyrirtækið byggt rannsóknir
sínar á íslensku þjóðinni. Með þró-
un þeirrar tækni sem nýtist við
erfðarannsóknir verði auðveldara
að finna sjúkdómsgen. Spáir Kári
því að innan tiltölulega skamms
tíma muni lyfjafyrirtæki á borð við
GlaxoSmithKline fara að nota svip-
aðar aðferðir og ÍE við þróun nýrra
lyfja.
Rætt við Kára Stefánsson í bandarísku fræðitímariti
Kári Stefánsson
ÍE hefur einangrað
fimmtán gen á tíu árum