Morgunblaðið - 19.04.2006, Blaðsíða 28

28 MIÐVIKUDAGUR 19. APRÍL 2006 MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
BRÉF TIL BLAÐSINS
Morgunblaðið Kringlunni 1 103 Reykjavík  Bréf til blaðsins | mbl.is
ÉG VAR bæði reið og hneyksluð er
ég horfði á viðtal í Kastljósi 30.
mars síðastliðinn þar sem rætt var
við Einar Odd Kristjánsson og
Ástu R. Jóhannesdóttur alþing-
ismenn. Umræðuefnið var setu-
verkfall starfsfólks á öldr-
unardeildum. Þetta fólk hefur ekki
nema um rúm hundrað þúsund á
mánuði í laun þrátt fyrir mikla og
krefjandi vinnu. Þar með fékk
eldra fólkið algera lágmarksþjón-
ustu sem er algerlega óásættanlegt
í ríku velferðarsamfélagi, en ég skil
samt vel kjarabaráttu starfsfólks-
ins.
En Einar Oddur var nú aldeilis
ekki á því að það ætti að hækka
þessi laun, ýmist sneri hann út úr
spurningum þáttastjórnandans, fór
sem sagt eins og köttur í kringum
heitan graut. Eða beindi endalaus-
um spurningum til Ástu R. Jóhann-
esdóttur. Þótt hún svaraði honum
hélt hann bara áfram að spyrja.
Hvílíkur hroki! Hvernig vogar
hann sér að sýna fólkinu í landinu
kjósendum sínum, ættingjum eldri
borgara og flokkssystkinum slíka
vanvirðingu. Hann ætti bara að at-
huga það að hann er í vinnu hjá
okkur, fólkinu í landinu. Það er tal-
að um fátæktargildrur hér og það
eru margir sem í þeim lenda vegna
skammarlega lágra launa. Ekki
heyrist nokkur skapaður hlutur frá
verkalýðsfélögunum. Það væri orð-
ið mál til komið að þeir vöknuðu
upp af þyrnirósarsvefninum og
færu að berjast fyrir bættum kjör-
um láglaunafólks.
Pétur Blöndal sagði í sjónvarp-
inu í vetur að fólkið í fátækragildr-
unum gæti bara unnið meira þá
myndi það losna. Hvílíkt bull! Sá
sem vinnur 10–12 tíma á sólarhring
og um helgar líka ber ekki svo mik-
ið út býtum. Skatturinn hirðir sitt
og það vel. Enginn endist til þess
að vinna svo mikið endalaust því þá
er hætt við að heilsan bili vegna of
mikils álags og þreytu. Fólk verður
að fá að líta upp, rétta úr sér og fá
að njóta lífsins. Því að lífið á ekki
að vera eingöngu þrældómur.
Ásta R. Jóhannesdóttir stóð sig
mjög vel í kastljósinu en Einar
Oddur varð sér til skammar. Tal-
andi um þá eldgömlu lummu að
ekki sé hægt að lækka lægstu laun-
in vegna þess að aðrir komi á eftir
og geri líka kröfur um kauphækk-
anir. En það er verk stjórnmála-
manna að finna leiðir til þess að
fólk geti lifað af launum sínum og
hafi það þokkalegt hér í landi als-
nægtanna. Það er löngu tímabært
að meta að verðleikum störf verka-
fólks betur en gert hefur verið
hingað til. Eldri borgararnir, sem
byggðu upp þetta góða samfélag
sem við lifum í nú, eiga að fá þá
þjónustu sem þeir eiga skilið.
SIGRÚN Á. REYNISDÓTTIR,
formaður samtaka gegn fátækt.
Bætt lágmarkslaun og
góð þjónusta við aldraða
Frá Sigrúnu Á. Reynisdóttur:
Vegna mikils aðstreymis aðsendra greina í aðdraganda bæjar- og sveitarstjórnarkosninganna verður
formi þeirra greina, sem lúta að kosningunum, breytt. Er þetta gert svo efnið verði aðgengilegra fyrir les-
endur og auka möguleika Morgunblaðsins á að koma greinunum á framfæri fyrir kosningar.
Bæjar- og sveitarstjórnarkosningar
MEÐ HÆKKANDI sól vaknar
náttúran og við mannfólkið um leið.
Aukin birta fyllir okkur orku til að
takast á við verkefni hversdagsins
og flestir eiga auðveldara með að
fara fram úr á morgnana. En fleiri
leiðir finnast til að öðlast sól í sinni,
auka eigin afkastagetu og vilja til
góðra verka. Ég er einn af þeim
heppnu sem hafa uppgötvað mátt
austurlenskrar plöntu sem hefur
verið notuð í þúsundir ára, þ.e.a.s.
ginsengs, og langar að deila já-
kvæðri reynslu minni með lesendum
Morgunblaðsins. Ég hef notað rautt
eðalginseng síðan 1995 og sé ekki
fram á að hætta því í bráð.
Sem íþróttamaður á alþjóðlegum
mælikvarða hef ég nefnilega fulla
þörf fyrir þá úthalds- og einbeiting-
araukningu sem inntöku ginsengs
fylgir. Mýmargar rannsóknir hafa
verið gerðar á jákvæðum áhrifum á
íþróttaiðkun, nám og starf og eru
niðurstöðurnar jafnan á sömu leið;
ginseng virkar! Áhugasömum um
nánari upplýsingar um ginseng
bendi ég að lokum á vefsíðuna
www.ginseng.is.
Með orkuríkum kveðjum!
BJÖRN MARGEIRSSON,
millivegalengdahlaupari.
Ginseng gerir gæfumuninn!
Frá Birni Margeirssyni:
B-LISTINN í Reykjavík vill að öll börn í borginni, 5 til 18 ára, fái frí-
stundakort að upphæð 40 þúsund kr. á ári sem þau geta notað til að
greiða fyrir þátttöku í viðurkenndum íþróttum, tómstundum eða list-
námi.
Frístundakortið hefur marga kosti í för með sér, það
slær allavega fjórar flugur í einu höggi:
Frístundakortið er réttlætismál. Það er vitað að mögu-
leiki barna til þátttöku er mismunandi út frá efnahag for-
eldra. Það er mikilvægt að öll börn hafi jafnan rétt til
þátttöku í íþrótta- og tómstundastarfi óháð efnahag for-
eldra.
Frístundakortið mun einnig hafa í för með sér aukið og
fjölbreyttara framboð á íþróttum og tómstundum. Það ætti að treysta í
sessi ýmislegt íþrótta- og tómstundastarf sem ekki hefur náð fótfestu
hingað til fjárhagslega þar sem eftirspurn barna og ungmenna mun
ráða ferðinni um það sem þarf að vera í boði.
Frístundakortið er öflug forvörn í verki. Rannsóknir hafa sýnt að
börn og ungmenni sem taka þátt í íþrótta- eða tómstundastarfi við hæfi
eru síður líkleg til að leiðast út í neyslu vímuefna eða aðrar sjálfs-
eyðileggjandi athafnir.
Frístundakortið kemur beint við budduna hjá fjölskyldum sem eiga
börn sem stunda íþróttir eða tómstundir. Fyrir hvert barn gerir þetta 40
þúsund kr. á ári. Sem dæmi fyrir þriggja barna fjölskyldu er það 120
þúsund kr. á ári.
Þetta er eitt af því sem við í B-listanum viljum gera fyrir börn og fjöl-
skyldur í borginni.
Ertu með?
B-listinn leggur
til frístundakort
Eftir Marsibil Sæmundardóttur
Höfundur skipar 3. sæti B-listans í Reykjavík.
Í GREIN í Morgunblaðinu bar
ég saman framkvæmdir í Reykja-
vík er lúta að uppbyggingu þjón-
ustuíbúða, þjón-
ustu- og félags-
miðstöðva og
hjúkrunarrýma fyr-
ir aldraða, í valda-
tíð sjálfstæðis-
manna og síðan
R-listans. Þar er
ólíku saman að
jafna. Verkin eru vísasti vitn-
isburðurinn þegar litið er um öxl.
Pólitískar samsæriskenningar
þeirra Stefáns Jóns Hafstein,
Árna Þórs Sigurðssonar og Stein-
gríms J. Sigfússonar í Morgun-
blaðinu á skírdag breyta engu þar
um. Hins vegar skiptir framtíðin
meira máli en fortíðin og í mál-
efnum aldraðra er mikið verk að
vinna. Þess vegna höfum við sjálf-
stæðismenn sett fram nýjar hug-
myndir fyrir nýja tíma. Hug-
myndir, byggðar á ítarlegri úttekt
og víðtækum lausnum, og sem
miða að valfrelsi og virðingu fyrir
ólíkum einstaklingum við mismun-
andi aðstæður.
Biðlistarnir lengjast stöðugt
Úrlausnir í málefnum aldraðra
koma öllum við. Flest eigum við
einhverja að sem komnir eru á
efri ár og þurfa á skilvirkum úr-
lausnum að halda. Vonandi náum
við flest háum aldri og vonandi
svarar samfélagið þá þörfum okk-
ar.
Biðlistar aldraðra lengjast stöð-
ugt. Þeir eru smánarblettur á
samfélaginu og þá þarf að upp-
ræta með forgangsverkefnum.
Lítum á nokkrar tölur:
 633 einstaklingar eru á bið-
listum eftir félagslegu leigu-
húsnæði.
 311 eldri borgarar eru á bið-
listum eftir hjúkrunarrými
og 260 í brýnni þörf.
 344 eru á biðlistum eftir
þjónustuíbúðum.
 247 eru á biðlistum eftir
stuðningsþjónustu.
Hvernig geta þeir sem farið
hafa með þessi málefni á vegum
borgarinnar barið sér á brjóst
með þessa biðlista á herðunum?
Hvernig geta þeir farið um víðan
völl í umræðunni í stað þess að
huga að raunhæfum úrlausnum?
Stórátak okkar sjálfstæðismanna í
málefnum aldraðra á árunum
1982–94, og hugmyndir okkar nú,
kalla þeir Árni Þór og Stein-
grímur í fyrirsögn sinni: ,,Nýtil-
komna umhyggju Sjálfstæð-
isflokksins fyrir öldruðum.“ Hvað
skyldu þeir kalla eigin umhyggju
í þessum efnum?
Við gerum betur
Hér er full ástæða til að ítreka
nokkur áhersluatriði í stefnu okk-
ar sjálfstæðismanna:
 Við munum vinna að því að
öll verkefni á sviði öldr-
unarmála sem nú vistast hjá
ríkinu verði flutt yfir til
sveitarfélaga.
 Við munum lækka fast-
eignagjöld á íbúðarhúsnæði
um 25% í áföngum og lækka
viðmið vegna afsláttar af
fasteignasköttum.
 Við munum reisa 200 leigu-
íbúðir/þjónustuíbúðir fyrir
eldri borgara og fjölga dag-
vistarrýmum sem verða í
góðum tengslum við félags-
og þjónustumiðstöðvar borg-
arinnar og hjúkrunarheimili.
 Við munum gera eldri borg-
urum kleift að búa á eigin
heimili svo lengi sem þeir
kjósa með því að efla og
samræma heimaþjónustu og
heimahjúkrun.
Stefna okkar er þó mun víðtæk-
ari. Hún byggist m.a. á nýjum
skipulagshugmyndum um fé-
lagslega fjölbreytni og félagslega
virkni, og er grundvölluð á mann-
úð og umhyggju. Við munum því
m.a. hefja undirbúning að því að
hjúkrunarheimilum, öryggis-
íbúðum, þjónustuíbúðum, leigu-
íbúðum og almennum íbúðum
verði blandað saman í kjarna og
stuðla þannig að þeirri þróun að
hjón og sambýlisfólk geti búið
saman eða með börnum sínum og
minnkað þannig þörfina á að ein-
staklingar þurfi að flytja, jafnvel
borgarhluta á milli, þegar árin
færast yfir og meiri aðhlynningar
er þörf.
Snúum bökum saman
Hrópandi staðreyndir sýna að
stórátaks er þörf í þessum efnum.
Borgaryfirvöld hafa því miður
sofnað á verðinum og þeim er
engin sæmd að því að svara mál-
efnalegri gagnrýni og nýjum hug-
myndum með fúkyrðum og með
því að firra sig ábyrgð. Nær væri
að stjórnmálamenn sem hafa ein-
lægan áhuga á þessum málefnum
sneru bökum saman. Því vandinn
er ærinn og mikið í húfi.
Við gerum betur – um
málefni eldri borgara
Eftir Júlíus Vífil Ingvarsson
Höfundur er héraðsdóms-
lögmaður og frambjóðandi í 5.
sæti lista Sjálfstæðisflokksins í
borgarstjórn.
Í MORGUNBLAÐINU síðastliðinn miðvikudag, í miðri dymbilvikunni,
birtist grein eftir dr. Gunnar Birgisson bæjarstjóra og verkfræðing („Hag-
kvæmast fyrir barnafólk að búa í Kópavogi“, Mbl. 12.4. ’06 bls. 35). Þar rekur
hann hversu lág þjónustugjöld, útsvar og fasteignagjöld eru í
Kópavogi, og heldur því fram að þessi gjöld séu með því
lægsta sem þekkist.
Rógsherferð?
Hann getur þess raunar að þessi staða hafi bara komið upp
fyrir 14 dögum, þ.e. þegar meirihluti bæjarstjórnar ákvað að
lækka leikskólagjöld um 30%, í kjölfar mikillar umræðu í
samfélaginu um að flest gjöld væru hæst eða næsthæst í
Kópavogi. Gunnar fer einnig mikinn í að gera umræðu Kastljóssins og tölur
frá ASÍ tortryggilegar. Hann hefur raunar, á öðrum vettvangi, haldið því
fram að í gangi væri einhvers konar rógsherferð gegn bænum. Líklega býst
hann við að með því að kasta rýrð á Ríkisútvarpið og ASÍ skapi hann sjálfum
sér trúverðugleika, en ég vil leyfa mér að efast um það.
Ég hef farið yfir þessar tölur dr. Gunnars sem birtast í greininni, einkum
þær er snúa að þjónustugjöldum. Það tekur ekki langa yfirlegu að átta sig á
því að tölurnar hafa farið í gegnum fegrunaraðgerðir. Þannig er t.d. í kostn-
aði fyrir grunnskóla (heilsdagsskóla, viðveru eftir skóla) tekin talan fyrir
tveggja tíma viðveru í Kópavogi, án matarkostnaðar, en þegar skoðaðar eru
tölur frá Reykjavík og Hafnarfirði er tekin talan fyrir tveggja tíma gæslu
með mat. Hjá Garðabæ tekur Gunnar tölurnar fyrir 3–4 tíma gæslu, án mat-
ar, hjá Mosfellsbæ gjaldið fyrir tveggja tíma gæslu, án matar. Með öðrum
orðum, bæjarstjórinn hagræðir tölum, ber saman ólíka hluti annaðhvort af
vilja eða vanþekkingu (sjá vefsíður Kópavogs, Seltjarnarness, Reykjavíkur,
Hafnarfjarðar, Garðabæjar, Akureyrar og Mosfellsbæjar).
Ótrúverðugur málflutningur
Það er afar ótrúverðugt þegar kemur í ljós að staðreyndum er vísvitandi
hagrætt með þessum hætti. Auðvitað vita bæjarbúar hvað þeir greiða fyrir
þjónustu. Það væri verðugra verkefni fyrir Gunnar Birgisson að snúa sér að
því að nota rekstrarafganginn, sem hann gumar af í nefndri grein, til að
bæta þjónustu við aldraða og öryrkja, fella niður leikskólagjöld og gera
grunnskólann gjaldfrjálsan. Vinstri græn hafa lagt fram skýra stefnu í ofan-
greindum málaflokkum. Þar þarf engar reikningskúnstir. Við viljum gera
leik- og grunnskólann gjaldfrjálsan, þar með talið skólamáltíðir. Við viljum
tryggja að aldraðir fái þá þjónustu sem þeir þurfa og efla og styðja það frum-
kvæði sem frjáls félagasamtök í bænum hafa haft í öldrunarmálum. Þannig
gerum við Kópavog að þeim fyrirmyndarbæ sem hann á að vera. Vinstri
græn – hreinar línur! X-V 27. maí.
Fegrunaraðgerðir
Gunnars Birgissonar
Eftir Ólaf Þór Gunnarsson
Höfundur er öldrunarlæknir og oddviti V-lista vinstri grænna í Kópavogi.
Fáðu fréttirnar
sendar í símann þinn