Morgunblaðið - 19.04.2006, Blaðsíða 26

26 MIÐVIKUDAGUR 19. APRÍL 2006 MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
NÝLEGA birtu Síminn og 365
miðlar merkilega auglýsingu á heilli
opnu í dagblöðum.
Í auglýsingunni segir
að „Síminn og 365 miðl-
ar hafi gert með sér
samning um að báðir
aðilar dreifi íslenskum
sjónvarpsrásum Digital
Ísland og Skjásins“.
Tímamóta-
samningur
Með þessum samn-
ingi verða viss þáttaskil
í dreifingu sjónvarps-
efnis á Íslandi. Það má
með sanni segja að um
tímamótasamning sé að ræða. Með
honum viðurkenna og undirstrika
keppinautar á fjarskipta- og fjöl-
miðlamarkaði að landið allt verður að
vera einn og sami markaðurinn þegar
byggð er upp þjónusta við neytendur
á Íslandi á sviði fjarskipta- og upplýs-
ingatækni. Samningurinn undir-
strikar hversu mikilvægt það var að
samgönguráðherra lét vinna og sam-
þykkja sem ályktun Alþingis sér-
staka Fjarskiptaáætlun. Í henni er
mörkuð stefna um hvaða kröfur við
viljum gera til fjarskiptanna, hver
hlutur markaðsfyrirtækjanna á að
vera og hver hlutur hins opinbera
gæti verið svo við gætum í samein-
ingu tryggt það að Ís-
land verði altengt.
Í fremstu röð
Með framkvæmd
Fjarskiptaáætlunar
vildum við geta sagt
með sanni að við séum í
fremstu röð meðal
þjóða í að tileinka okkur
fjarskipti og nýta upp-
lýsingatæknina í þágu
atvinnulífs, menningar,
menntunar og afþrey-
ingar frá fjölmiðlunum.
Síðustu mánuði hef ég
ferðast um landið og kynnt Fjar-
skiptaáætlun og verkefni fjarskipta-
sjóðs undir slagorðinu „Ísland al-
tengt“. Þar hef ég kynnt þá áherslu
sem Fjarskiptaáætlun leggur á það
verkefni að tryggja útbreiðslu far-
símaþjónustu á þjóðvegum og fjöl-
förnum ferðamannastöðum, stafræn-
ar sjónvarpssendingar um gervihnött
til sjófarenda og dreifbýlis og út-
breiðslu háhraðatenginga til allra
byggðra bóla á landinu. Á þessum
fundum hefur komið glögglega fram
hversu miklar væntingar fólk hefur
um bætta fjölmiðlun og netnotkun
með bættri tækni og háhraðanetum.
Samnýting dreifikerfa
til hagsbóta
Samnýting dreifikerfanna hjá Sím-
anum og 365 miðlum hlýtur að auð-
velda og gera hagkvæmara að ljúka
uppbyggingu fjarskiptanetanna um
landið allt. Því fagna ég þessu mik-
ilvæga framtaki og óska Símanum og
365 miðlum til hamingju. Ég vænti
þess að stjórnvöld geti með tilstuðlan
Fjarskiptasjóðs átt það samstarf við
fjarskiptafyrirtækin sem þarf til þess
að tryggja að við getum með sanni
sagt að Ísland verði innan tíðar al-
tengt. Með því stuðlum við að meiri
framförum og eflum byggðirnar
meira en flestar aðrar aðgerðir geta
gert.
Bylting fyrir áhorfendur
og „Ísland altengt“
Sturla Böðvarsson fjallar um
fjarskipta- og fjölmiðlamarkað ’Með þessum samningiverða viss þáttaskil í
dreifingu sjónvarpsefnis
á Íslandi.‘
Sturla Böðvarsson
Höfundur er samgönguráðherra.
ÞAÐ er staðreynd að Þorsteinn
J. Vilhjálmsson er einn besti sjón-
varpsmaður landsins. Enginn er
hins vegar fullkominn. Sannaðist
það í fréttaskýringaþættinum
Kompás sem sýndur var á Stöð 2 á
páskadag.
Þorsteinn Joð var með innslag í
þættinum sem fjallaði um ungan
mann sem kynntur var til sög-
unnar sem öryrki sem orðið hefði
fyrir barðinu á ofbeldismönnum í
Austurstræti fyrir nokkrum árum
og gengi honum ekkert að ná bót-
um frá geranda.
Þolandinn og fjölskylda hans
eiga alla mína samúð, en mál-
staður þeirra verður ekkert betri
með því að afbaka staðreyndir og
Þorsteinn Joð á að vita að góður
blaðamaður kynnir sér allar hliðar
máls.
Staðreyndirnar sem vantaði í
fréttaskýringaþáttinn voru þessar:
– Þolandinn var upphafsmaður
að átökum þeim sem leiddu til
áverka hans.
– Þolandinn veittist mjög harka-
lega að umbjóðanda mínum,
m.a. sparkaði hann í höfuð
hans. Hlaut hann dóm fyrir
þessa fólskulegu árás, en um-
bjóðandi minn slapp naumlega
við alvarlega höfuðáverka.
– Þolandinn reiddi til höggs með
bjórflösku sem varð til þess að
umbjóðandi minn kom félaga
sínum til varnar og kýldi hann.
– Áverkar þolandans voru mun
meiri en vænta mátti af þessu
eina hnefahöggi.
– Læknir taldi mögulegt að
spörk sem þolandinn fékk, og
ekki var upplýst hverjir hefðu
veitt, hefðu orsakað hluta heila-
áverka hans.
– Ríkið sá þolandanum fyrir rétt-
argæslumanni við meðferð
sakamálsins sem hafði uppi
bótakröfu í sakamálinu, meðan
sakarkostnaður lenti á mínum
umbjóðanda.
– Ríkið greiðir lögmannskostnað
þolandans við að sækja bætur úr
hendi umbjóðanda míns, á meðan
minn umbjóðandi þarf að standa
sjálfur undir sínum lögmann-
skostnaði.
– Málaferli í einkamáli þolandans
hafa tekið langan tíma fyrst og
fremst vegna öflunar gagna um
tjón þolandans.
Þolandinn var þannig upphafs-
maður átakanna og manna harðsvífn-
astur, en varð sjálfur verst úti, en
engu að síður stendur réttarkerfið
honum galopið honum að kostn-
aðarlausu í tilraunum hans til að ná
fram bótakröfu á umbjóðanda mín-
um.
Sá vill hins vegar ekki borga krónu
í bætur. Lái honum hver sem vill.
Sveinn Andri Sveinsson
Kompás réttur af
Höfundur er hæstaréttarlögmaður.
TIL margra ára hefur verið beðið
eftir að heilbrigðisyfirvöld legðu
fram mótaða stefnu
um fjölda starfsmanna
á heilbrigðisstofn-
unum. Þrátt fyrir að
mannaflaspár sem
gerðar hafa verið sýni
að þörf sé á róttækum
aðgerðum í fjölgun
fagfólks til starfa á
heilbrigðisstofnunum
hefur ekki ein einasta
króna verið lögð til
þess málaflokks á
fjárlögum.
Sjúkraliðafélag Ís-
lands hefur til margra
ára lagt áherslu á að
yfirvöld geri sér grein fyrir þeim
gríðarlega vanda sem þjóðin stend-
ur frammi fyrir er varðar mönnun
heilbrigðisstofnana á fagfólki. Fé-
lagið hefur þurft að beita sér í tíma
og kröftum, sem annars hefði farið í
vinnu við kjarasamninga, til þess að
fá hina ýmsu ráðherra heilbrigð-
ismála að láta svo lítið að skipa
nefndir til þess að fara yfir mál er
varðar framtíðarmönnun sjúkraliða
á heilbrigðisstofn-
unum.
Fram að þessu hafa
heilbrigðisyfirvöld
meðvitað stungið höfð-
inu í sandinn og neitað
að gera eitthvað í mál-
unum. Jafnvel hefur
verið litið svo á að með
því sé verið að sporna
við óþarfa útgjöldum til
heilbrigðismála.
Nú skal þeim
útrýmt líka
Talið hefur verið að
nægan mannafla sé að
hafa þar sem stofnanir hafa ráðið
starfsfólk með enga fagmenntun í
hvaða störf sem er og jafnvel gengið
svo langt að um enga íslenskukunn-
áttu er að ræða. Starfsmannavelta
hefur verið gríðarleg og tap stofn-
ana því mikið.
Þrátt fyrir mikla starfs-
mannaveltu eru alltaf einhverjir
starfsmanna sem stoppa. Á þessum
aðilum hefur meginþorri starfanna
hvílt. Þar hefur reynslan skilað sér
í nokkurskonar fagnámi. Nú skal
þeim útrýmt líka.
Allt ber að sama brunni, heil-
brigðisyfirvöld í nokkurs konar
blindingsleik og tilvistarkreppu,
telja sig ekkert geta gert í mál-
unum og benda á að það sé ekki í
þeirra verkahring að leysa málin,
þeir hafi ekki fjármagnið.
Mikils titrings er farið að gæta
hjá starfsfólki og yfirmönnum öldr-
unarstofnana þar sem ljóst er að
ekki verði unnt að manna yfir sum-
artímann þá lágmarksþjónustu sem
nú er veitt.
Mannafli á heil-
brigðisstofnunum
Kristín Á. Guðmundsdóttir
fjallar um manneklu á
öldrunarstofnunum
’Allt ber að sama brunni,heilbrigðisyfirvöld í
nokkurs konar blindings-
leik og tilvistar-
kreppu…‘
Kristín Á.
Guðmundsdóttir
Höfundur er formaður
Sjúkraliðafélags Íslands.
VIÐ slökkviliðsmenn á Keflavík-
urflugvelli fylgjumst með því í for-
undran hvernig ráða-
menn þjóðarinnar hafa
uppi ýmis ummæli um
framtíð liðsins án þess
að ræða um það einu
orði við okkur sem til
þekkjum. Vita íslensk-
ir stjórnmálamenn
kannski ekki að einu
farsælasta slökkviliði
heims er stjórnað af
Íslendingum?
Frá 1973 hefur
slökkviliðið einungis
verið skipað Íslend-
ingum, sem síðan hafa
alfarið séð um alla
stjórnun og rekstur
þess með hreint frá-
bærum árangri eins og
fjöldinn allur af við-
urkenningum ber vott
um. Slökkviliðið á
Keflavíkurflugvelli er
mest verðlaunaða
slökkviliðið í öllum sjó-
her Bandaríkjanna.
Það er það lið sem hef-
ur náð bestum árangri
á öllum þeim sviðum
sem sjóherinn veitir
slökkviliðum verðlaun
fyrir, ekki síst í bruna-
vörnum.
Slökkvilið Keflavíkurflugvallar
hefur unnið eftir þeirri grundvall-
arreglu sem öll slökkvilið ættu að
fylgja, en það er að slökkva eldinn
áður en hann kviknar. Með mikilli
forsjálni og dugnaði hefur liðið verið
vel byggt upp af tækjum og gríð-
armiklum mannauði. Við skulum
aldrei gleyma því að án mannauðs
eru fyrirtæki einskis virði, það er
ekki flóknara en það!
Mikil þekking og þjálfun
Slökkviliðsmenn Keflavík-
urflugvallar hafa nánast allir hlotið
mjög sérhæfða þjálfun í slökkviliðs-
fræðum. Má þar m.a. nefna grunn-
þjálfun slökkviliðsmanna (3-stig) og
eiturefnaþjálfun (4-stig). Allir bíl-
stjórar liðsins þurfa að sækja sér-
stök námskeið til að mega stjórna
dælubíl, flugvélabíl, stigabíl og eit-
urefnabíl en þessi námskeið eru að
sjálfsögðu fyrir utan hið almenna
meirapróf. 80 prósent mannanna eru
með próf sem sjúkraflutningamenn.
Reiknað er með að heildarþjálfun
sérhvers slökkviliðsmanns kosti allt
að tólf milljónir króna. Ætla stjórn-
endur þessa lands virkilega að fórna
þessu öllu?
Meðal verkefna liðsins er að skoða
og mæla rennsli allra brunahana
vallarins, fara reglulega í allar bygg-
ingar og athuga og prófa reyk- og
hitaskynjara, eldviðvörunarkerfi og
stjórnstöðvar, athuga og prófa
slökkvidælur fyrir flugskýlin.
Starfsmenn þjálfa íbúa vallarins í
meðferð slökkvitækja og hvernig
eigi að bregðast við á hættustundu,
fara árlega í hvert einasta íbúðar-
húsnæði og veita íbúum eldvarna-
þjálfun og persónulegan fyrirlestur
um eldvarnir.
Slökkviliðið sér um nánast allt við-
hald á tækjum liðsins, einnig allt við-
hald og áfyllingu á slökkvitæki vall-
arins og reykköfunartæki.
Slökkviliðsmenn hafa fengið sér-
þjálfun og réttindi frá viðeigandi
bandarískum stofnunum til þessa.
Verðmiði á líf og limi?
Halldór Ásgrímsson forsætisráð-
herra segir að einkavæða eigi
slökkviliðið. Guðni Ágústsson land-
búnaðarráðherra segir að gera eigi
það að hlutafélagi.
Eru það kannski ráðgjafarnir sem
stinga þessu að þeim? Hverjir eru
þessir svokölluðu ráðgjafar? Eru
það kannski fjármálamenn sem sjá
sér leik á borði að kom-
ast yfir dýrmæt tæki og
þekkingu fyrir ekki
neitt og selja síðan
hæstbjóðanda á mark-
aði efnishyggjunnar?
Þessi gjafaleikur er
vel þekktur síðan einka-
væðing ríkiseigna hófst.
Þessir og fleiri menn
eru með hinar ýmsu
uppástungur um hvað
skuli gera við okkur.
Það vekur margar
spurningar.
Hvers vegna spyr
enginn okkur sem rek-
um liðið hvað við teljum
best og hagkvæmast?
Ætla þessir ágætu
menn virkilega að fara
að reikna út EBITDA
(hagnað fyrir skatta,
vexti og afskriftir),
WACC (segir til um
veginn meðalkostnað
lána og eigna), V/H
hlutfallið (hlutfall á
milli markaðsverðs fyr-
irtækis og árshagnaðar
þess) og ávöxtun eigin
fjár á slökkviliðinu?
Á að setja verðmiða á
líf og limi manna sem
um völlinn fara með því að einka-
væða slökkviliðið? Verður sett upp
verðskrá, hvað kostar að fara í eitt
útkall, hvað við eigum að senda
marga menn?
Kannski að þeir hafi bara hugsað
sér að láta alla farþega sem fara um
Keflavíkurflugvöll borga sérstakt
gjald til að verða bjargarverðir?
Hafa þessir menn einhverja þekk-
ingu á hvað það kostar í raun að reka
svona lið?
Hafa þeir hugmynd um hvað einn
slökkvibíll kostar eða hve langan
tíma það tekur að fá einn eða fleiri
slíka til landsins?
Talið við okkur!
Slökkviliðið á Keflavíkurflugvelli
á ekki að einkavæða né á að setja
ávöxtunarkröfu því til höfuðs. Það
myndi örugglega koma niður á þjón-
ustu liðsins, dæmi erlendis frá sýna
það alveg klárlega.
Hverjir yrðu fyrir barðinu á því?
Þú, kæri lesandi, þegar þú ferð um
völlinn, því þá er kannski ekki til olía
eða léttvatn á bílana, þeir eru bilaðir
og varahluti vantar vegna fjár-
skorts, fjárhagsárinu er alveg að
ljúka, allir peningar búnir og ávöxt-
unarkrafan í uppnámi.
Þá verður kannski sagt: „Því mið-
ur, væni minn, þú ert á eigin vegum,
vonum bara að allt fari vel og flug-
vélin komist í loftið eða nái að lenda
sómasamlega.
Ágæta ríkisstjórn Íslands, hættið
að biðla til Varnarliðsins um stund
og lítið ykkur nær. Hættið að tala
við einhverja fjármálamenn sem
hafa ekki annað en arðsemiskröfuna
að leiðarljósi, hættið að tala við SHS
og Brunavarnir Suðurnesja. Talið
heldur við okkur sem vinnum við
þetta, kannski getum við frætt ykk-
ur eitthvað um kjarna málsins. Við
vitum hvernig á að reka slökkviliðið
á Keflavíkurflugvelli með sóma eft-
irleiðis sem hingað til.
Ég skora á ykkur, ef ykkur er
annt um samborgara ykkar, að tala
við okkur.
Á að setja verð-
miða á líf og limi
þeirra sem fara um
Keflavíkurflugvöll?
Vilhjálmur Karl Karlsson
fjallar um framtíð slökkviliðs-
ins á Keflavíkurflugvelli
Vilhjálmur Karl
Karlsson
’Slökkviliðið á Keflavíkurflug-
velli á ekki að
einkavæða né á
að setja ávöxt-
unarkröfu því til
höfuðs. Það
myndi örugglega
koma niður á
þjónustu liðsins.‘
Höfundur er skrifstofu- og
fjármálastjóri slökkviliðsins
á Keflavíkurflugvelli.