Morgunblaðið - 19.04.2006, Blaðsíða 24
24 MIÐVIKUDAGUR 19. APRÍL 2006 MORGUNBLAÐIÐ
Hallgrímur B. Geirsson.
Styrmir Gunnarsson.
Framkvæmdastjóri:
Ritstjóri:
STOFNAÐ 1913
Útgefandi: Árvakur hf., Reykjavík.
Aðstoðarritstjórar:
Karl Blöndal, Ólafur Þ. Stephensen.
Fréttaritstjóri:
Björn Vignir Sigurpálsson.
ER FRAMSÓKNAR-
FLOKKURINN Í VÖRN?
Á skírdag birtist hér í Morgun-blaðinu athyglisvert viðtal viðGuðna Ágústsson, varaformann
Framsóknarflokksins og landbúnaðar-
ráðherra. Viðtalið vekur athygli fyrir
tvennt. Í fyrsta lagi upplifir varafor-
maður Framsóknarflokksins stöðu
flokksins á þann veg, að hann sé í vörn,
og í öðru lagi er ekki samhljómur í mál-
flutningi Guðna og sumra annarra for-
ystumanna Framsóknarflokksins í
veigamiklum málum.
Í viðtalinu segir Guðni Ágústsson
m.a.:
„Það er þekkt, að minni flokkurinn
fari verr út úr samstarfi við Sjálfstæð-
isflokkinn. Það gerði Alþýðuflokkurinn
1995 og eins 1971 eftir mjög langt og
farsælt stjórnarsamstarf milli þeirra.
Það þýðir ekkert að saka Sjálfstæðis-
flokkinn um það, hvernig við höfum
farið út úr skoðanakönnunum. Við
verðum að fara yfir það í okkar röðum.“
Í þessu sambandi er ástæða til að
vekja athygli á, að í þingkosningunum
1971 stóð Alþýðuflokkurinn frammi
fyrir nýjum flokki, Samtökum frjáls-
lyndra og vinstri manna, sem var ekki
bara klofningsbrot úr Alþýðubandalag-
inu, heldur var flokkurinn undir for-
ystu fyrrverandi formanns Alþýðu-
flokksins, Hannibals Valdimarssonar,
og augljóst að hinn nýi flokkur sótti
kjósendafylgi sitt bæði til Alþýðu-
flokks og Alþýðubandalags. Þótt SFV
væri ekki beint klofningsbrot úr Al-
þýðuflokki missti síðarnefndi flokkur-
inn töluvert af sínu kjósendafylgi til
Hannibals og félaga.
Vandamál Alþýðuflokksins 1995 var
ekki stjórnarsamstarf við Sjálfstæðis-
flokkinn heldur alvarlegur klofningur í
röðum Alþýðuflokksmanna, sem leiddi
til stofnunar nýs stjórnmálaflokks, sem
var að langmestu leyti klofningsbrot úr
Alþýðuflokki.
Þetta voru vandamál Alþýðuflokks-
ins í þingkosningunum 1971 og 1995 en
ekki samstarfið við Sjálfstæðisflokk-
inn.
Ef þessi vandamál Alþýðuflokksins í
þessum tvennum kosningum eru heim-
færð yfir á Framsóknarflokkinn nú fer
ekki á milli mála, að í þingflokki Fram-
sóknarflokksins ríkir og hefur ríkt um
skeið ákveðin óeining. Hún hefur kom-
ið fram í samskiptum flokksins við
Kristin H. Gunnarsson og einnig með
ýmsum öðrum hætti. Hún birtist t.d. í
viðtalinu við Guðna Ágústsson á skír-
dag með þeim hætti, að hann hefur allt
aðra afstöðu til Evrópusambandsins en
Halldór Ásgrímsson, formaður flokks-
ins og forsætisráðherra, og hann hefur
allt aðra afstöðu til evrunnar en Val-
gerður Sverrisdóttir viðskiptaráð-
herra. Með þessu er ekki sagt að Guðni
hafi efnislega rangt fyrir sér enda á
Morgunblaðið meiri samleið með skoð-
unum Guðna í þessum málaflokkum en
skoðunum Halldórs og Valgerðar. Eft-
ir stendur að það er óeining í veiga-
miklum málaflokkum.
Það hafa allir flokkar á Íslandi upp-
lifað að áberandi skoðanaágreiningur
og ágreiningur á milli manna leiðir til
fylgistaps í kosningum. Sjálfstæðis-
flokkurinn hefur líka kynnzt því, síðast
í þingkosningunum 1987, þegar flokk-
urinn fékk minnsta fylgi í sögu sinni.
Eitt af því, sem mundi gjörbreyta
stöðu Framsóknarflokksins fyrir
næstu þingkosningar, væri að þing-
menn flokksins settu niður deilur sínar
um menn og málefni og kæmu fram
sem ein heild í kosningabaráttunni fyr-
ir næstu þingkosningar. En til þess að
það geti orðið verða þeir sem við sögu
koma að hafa vilja til að stuðla að slíkri
sameinaðri heild undir merkjum Fram-
sóknarflokksins.
Í frásögn af viðtalinu við Guðna segir
í Morgunblaðinu á skírdag:
„Guðni bendir á, að Framsóknar-
flokkurinn hafi þurft að standa í mikilli
vörn vegna álvera og stóriðju undan-
farið …“
Og ennfremur:
„Iðnaðarráðherra hefur staðið
frammi fyrir mikilli ásókn sveitarfé-
laga og byggðarlaga í stóriðju. En eins
og allir vita liggur ekkert fyrir um
næstu framkvæmdir í þessum efn-
um … Mér finnst að Framsóknarflokk-
urinn hafi þurft að standa þarna í vörn
gagnvart sókn byggðarlaga að fá þetta
til sín …“
Er þetta raunverulega svo? Stendur
Framsóknarflokkurinn í vörn vegna
þess, að flokkurinn hafði óumdeilan-
lega forystu um byggingu Kárahnjúka-
virkjunar og álvers á Reyðarfirði?
Vissulega hafa verið deilur um Kára-
hnjúkavirkjun en bygging virkjunar-
innar var hafin eftir að hún hafði geng-
ið í gegnum alla lögformlega ferla,
gagnstætt því, sem til stóð vegna
Fljótsdalsvirkjunar. Því fór víðs fjarri,
að stjórnarandstaðan stæði sameinuð
gegn virkjuninni, og víðtækur stuðn-
ingur var við hana í verkalýðshreyfing-
unni. Það er einhver misskilningur hjá
Framsóknarflokknum, að flokkurinn
standi í einhverri vörn vegna þessarar
framkvæmdar. Þvert á móti ætti flokk-
urinn að geta hagnýtt sér þessar fram-
kvæmdir í kosningabaráttunni vegna
næstu þingkosninga.
Það hefur aldrei verið byggt álver á
Íslandi án þess að deilt væri um stað-
setningu og að mörg sveitarfélög sækt-
ust eftir slíkum framkvæmdum. Af
hverju ætti Framsóknarflokkurinn að
vera í einhverri sérstakri vörn að þessu
sinni, þegar það sama gerist og alltaf
áður? Hins vegar geta framsóknar-
menn auðvitað komið sjálfum sér í
varnarstöðu ef þeir upplifa sóknarfæri
sem varnarstöðu.
Framsóknarflokkurinn hefur aug-
ljóslega áhyggjur af stöðu sinni í borg-
arstjórnarkosningunum í maílok. En af
hverju er Framsóknarflokkurinn í svo
erfiðri stöðu, sem skoðanakannanir
benda til? Augljóslega vegna þess að
flokkurinn hefur ekki ræktað garðinn
sinn í Reykjavík eftir að sitja í borg-
arstjórn sem hluti af sameiginlegum
framboðslista vinstri flokkanna á ann-
an áratug. Framsóknarflokkurinn er
að bjóða fram til borgarstjórnar
Reykjavíkur sem sjálfstæður aðili í
fyrsta sinn frá árinu 1990. Dettur fram-
sóknarmönnum í hug að þeir geti horfið
inn í stærri heild allan þennan tíma og
gengið svo að kjósendafylgi sínu
öruggu, þegar þeim hentar að ganga út
úr þeirri heild? Það er ekki Birni Inga
Hrafnssyni að kenna, ef í ljós kemur að
Framsóknarflokkurinn þarf tvennar
kosningar til þess að bæta fyrir þau
mistök.
Vandi Framsóknarflokksins er
heimatilbúinn. Flokkurinn þarf ekki að
vera í neinni vörn í stóriðjumálum en
að öðru leyti þurfa framsóknarmenn að
sættast og koma fram sameinaðir í
næstu kosningum. Takist þeim það
þurfa þeir ekki að hafa áhyggjur af
pólitískri framtíð sinni.
BÚSTAÐAKIRKJU hefur verið lokað í mánuð þar sem verið er að
flísaleggja kirkjuna en að auki verður ráðist í frekari endurbætur.
Síðasta fermingin í vor fór fram fyrir hádegi síðastliðinn mánudag og
strax síðdegis var hafist handa við að rífa út teppi og brjóta upp gólf í
kirkjunni, segir Þorsteinn Víglundsson, formaður byggingarnefndar, í
samtali við Morgunblaðið
kirkjunni frá því hún var
nota það til bráðabirgða í
segir Þorsteinn. Hann seg
taka öll baðherbergi í geg
Tómlegt um að litast í kirkjunni. Búið er að rífa gamla teppið af og fljótlega verður kirkjugólfið flísalag
Kirkjugólfið verður flí
„ÉG HLAKKA til að
sjá hvað kemur út úr
Tengslanetinu að
þessu sinni, því það
eru alltaf nýjar
áherslur og því
spennandi að fylgjast
með hverju umræðan
skilar í ár,“ segir dr.
Herdís Þorgeirsdóttir,
prófessor við laga-
deild Viðskiptaháskól-
ans á Bifröst og
skipuleggjandi ráð-
stefnunnar Tengsl-
anet – Völd til kvenna sem haldin verður á
Bifröst dagana 1.–2. júní nk. Aðspurð segist
hún þegar farin að sjá áhrif fyrri Tengsl-
aneta vera að raungerast í þjóðfélaginu.
Að sögn Herdísar verður dagskrá ráð-
stefnunnar með sama sniði og fyrri ár. Hefst
hún á göngu á Grábrók síðdegis fimmtudag-
inn 1. júní og veislu í Paradísarlaut í kjölfar-
ið. Ráðstefnan sjálf verður sett á föstudags-
morgni og lýkur með móttöku forseta
Íslands á Bessastöðum að kvöldi dags. Aðal-
fyrirlesari ráðstefnunnar í ár er engin önnur
en Germaine Greer, sem er eitt af stóru
nöfnunum í kvenfrelsishreyfingunni.
„Germaine Greer er mikil kvenfrelsiskona
sem hefur farið ótroðnar slóðir sl. 30 ár. Hún
hefur vakið umheiminn til umhugsunar um
stöðu kvenna sakir innsæis og bylting-
arkenndra hugmynda og er stöðugt með
fingurinn á púlsinum. Í raun má segja að
hún sé eins og rokkari í femínismanum,“
segir Herdís og tekur fram að það hafi að
sjálfsögðu heilmikla þýðingu að fá jafn
skemmtilega og ögrandi manneskju til þess
að flytja erindi á Tengslanetinu, því hún trúi
ekki öðru en að erindi Greer muni hrista upp
í umræðunni.
Annar lykilfyrirlesari á ráðstefnunni er
Guðrún Erlendsdóttir hæstaréttardómari,
sem fjalla mun um tímanna tvenna, þ.e. við-
horfið þegar hún hóf nám í lögfræði 1956 og
síðar þegar hún var skipuð fyrst íslenskra
kvenna dómari við Hæstarétti Íslands 1986.
„Það er mikill heiður að Guðrún skuli koma
hér og ræða um reynslu sína sem kona í
karlaveldi,“ segir Herdís og tekur fram að
Guðrún njóti mikillar virðingar og hafi verið
fyrirmynd margra kvenna í stétt lögfræð-
inga.
Þurfum aðeins að vera
sammála um markmiðið
„Meginþemað á ráðstefnunni í ár er stað-
alímynd kvenna, kynbundinn frami, fyr-
irtækjamenning og samskipti kvenna. Það
þarf að breyta staðalímyndinni til að ná
meiri áhrifum í jafnréttisbaráttunni og það
er t.d. gert með því að fjölga konum í stjórn-
um fyrirtækja, fjölga konum sem hafa áhrif í
að móta þjóðfélagsumræðuna og fjölga kon-
um í háskólaumhverfinu, viðskiptalífinu og
dómarastétt, svo fátt eitt sé nefnt. Sé það
ekki gert felast í því skilaboð til annarra
kvenna um að þær komist ekki upp úr gler-
þakinu,“ segir Herdís og tekur fram að ekk-
ert gerist í raun fyrr en konur læri að vinna
saman og skoða hlutina saman út frá ólíkum
sjónarhornum. „Við þurfum ekki að vera
sammála um leiðirnar, en við erum nokkuð
sammála um markmiðið, sem er réttlátara
samfélag.“
Líkt og í fyrra verður boðið upp á fjögur
pallborð þar sem þátt tekur fjöldi kvenna úr
viðskipta-, lista- og háskólalífinu, en í hverju
pallborði sitja fjórar til fimm konur. Að sögn
Herdísar verður hvert pallborð með því sniði
að hver þátttakandi heldur stutta framsögu,
en fundarstjórar stjórna umræðum og fyr-
irspurnum úr sal.
Aðspurð segir Herdís nú þegar hátt á ann-
að hundrað konur hafa skráð þátttöku sína,
en pláss er fyrir nokkur hundruð þátttak-
endur í ráðstefnusalnum Hriflu á Bifröst. „Í
fyrra voru tvö hundruð þátttakendur, en ég
held að það verði fleiri í ár,“ segir Herdís og
tekur fram að þar spili saman annars vegar
frægð Germaine Greer og hins vegar hve
Tengslanetið spyrjist vel út. „Þannig að þær
sem ekki tóku við sér í fyrra eða hittiðfyrra
er
vi
sa
sa
fr
w
st
gi
H
til
st
ÁS
un
ind
Gr
nö
ish
ge
fes
bó
skó
En
og
Fr
Th
sem
ha
kv
bó
san
af
má
19
fél
og
inu
Gr
me
þa
ko
þe
kv
G
G
s
Ráðstefnan Tengslanet – Völd til kvenna haldin í þriðja sinn
„Þurfum ekki a
sammála um lei
Herdís Þorgeirsdóttir
Meginþema ráðstefnunnar Tengslanet – Völd til kvenna í ár er stað-
alímynd kvenna, kynbundinn frami, fyrirtækjamenning og sam-
skipti kvenna. Í samtali við Silju Björk Huldudóttur segist Herdís
Þorgeirsdóttir, skipuleggjandi ráðstefnunnar, ekki trúa öðru en að
framsaga Germaine Greer muni hrista upp í umræðunni hérlendis.
sil