Morgunblaðið - 22.05.2006, Blaðsíða 28
28 MÁNUDAGUR 22. MAÍ 2006 MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
ÚTI SKÍN sólin þennan morgun og sumarið virðist ætla
að verða snjólétt.
Það setur í mig framkvæmdagírinn. Þó hér hafi margt
gott verið unnið þá er það nú samt svo að
hægt er að gera betur. Allir listar sem
bjóða fram til bæjarstjórnar í ár, hafa á
stefnuskrá sinni að auka ferðamannaþjón-
ustuna. Þegar spurt er hvernig ætlið þið að
fara að því þá verður stundum fátt um
svör. Vinstri græn skera sig úr. Í þeirri
viðleitni að ætla sér að gera bæinn að sam-
félagi án aðgreiningar felst ferða-
mannaþjónusta.
Hvað meinið þið með því, er þá kannski spurt
Svarið er einfalt. Samfélag þar sem fólk í hjólastólum
kemst greiðlega um kallar til sín mikið af þeim. Fatlað
fólk ferðast eins og við hin. Það skiptist á upplýsingum um
hvar gott er að ferðast, hvar aðgengi sé gott. Og þá spyr
ég; hvað skildu vera margir fatlaðir í heiminum? Eldra
fólkið sem nú þegar kemur með skemmtiferðaskipum
kemst ekki á kaffihús eða á salerni fyrir kl. 11 á morgnana
nema á flugvellinum af því að enginn sér hag í að þjónusta
það. Slíkur er veruleikinn í bæ sem vill verða ferða-
mannabær! Ferðamenn eru ekki einsleitur hópur. Ferða-
menn eru manneskjur sem hafa gaman af að kynna sér
nýja staði, öðruvísi en það hefur áður séð og við ættum svo
sannarlega að geta gert gangskör í þeim málum.
Við gönguleiðina frá Sigöldu ættum við að koma fyrir
almenningssalerni. Þá er ég ekki að meina kamra heldur
byggingu þar sem almennileg salernisaðstaða er til húsa
bæði fyrir fatlaða og ófatlaða. Slíkar byggingar má sjá og
nota víða í smábæjum í Danmörku eins og til dæmis í Hol-
bæk. Stígar og aðgöngubrautir fyrir hjólastóla, kerrur og
vagna vantar nánast allstaðar. Meira að segja hefur Gler-
árlaug sem þó hefur ágætis aðgengi fyrir fatlaða verið
lokað lungann úr deginum á sumrin vegna sparnaðar á
tveimur milljónum. Bærinn á að ganga á undan með góðu
fordæmi. Við verðum að hugsa þjónustuna fyrir fólkið sem
við viljum að noti hana.
Markmið þjónustu bæjarins á að vera GÆÐI ekki sparn-
aður!
Vinstri græn gera gangskör!
Eftir Dýrleifu Skjóldal Ingimarsdóttur
Höfundur er sundþjálfari og nemi í HA og
skipar 3. sæti á lista vinstri grænna á Akureyri.
ÞAÐ er orðið ljóst að allir flokkar sem bjóða fram til kosninganna í vor setja málefni
eldri borgara á oddinn. Ástæðan er einföld, þessi málaflokkur hefur verið skammarlega
vanræktur af ríkisvaldinu um árabil og hafa biðlistar eftir hjúkrunarrými aldrei verið
lengri. En eldri borgarar eru ekki bara gamalt og lasburða fólk, þeir eru
eins mismunandi og þeir eru margir og flestir, sem betur fer, eru hressir
bæði líkamlega og andlega og hafa fullan hug á því að taka virkan þátt í
samfélaginu eftir starfslok. Nú hefur mikið verið rætt og ritað um málefni
eldri borgara í aðdraganda kosninga af okkur yngra fólkinu og flest telj-
um við okkur hafa nokkurt vit á málinu. En reyndin er að enginn þekkir
betur veruleika eldri borgara en þeir sjálfir. Lífið er kaflaskipt og við tök-
umst á við mismunandi verkefni á lífsleiðinni. Óneitanlega eru flestir
nokkuð uppteknir af þeim aðstæðum og veruleika sem þeir sjálfir upplifa
og við höfum mismunandi áherslur á mismunandi æviskeiðum. Samfylkingin í Kópavogi
vill stofna öldungaráð í Kópavogi eftir danskri fyrirmynd. Það ráð er skipað eldri borg-
urum og hefur til umfjöllunar öll þau mál sem koma á borð bæjarstjórnar og varða málefni
aldraðra. Félagsmál, búsetumál, heimaþjónusta, hjúkrun, öll þessi brýnu mál sem bæjaryf-
irvöld sýsla með, mætti markvisst vinna í góðu samstarfi við öldungaráðið. Hópur eldri
borgara sem skipar slíkt ráð ætti að vera vel til þess fallinn að leggja til góðar hugmyndir í
bæjarstjórn, þannig verður þjónustan sem mest í takt við þeirra þarfir.
Þeir vita hvar skórinn kreppir
sem eru í honum
Eftir Guðríði Arnardóttur
Höfundur er oddviti framboðslista Samfylkingarinnar í Kópavogi.
MIKILVÆGT er að konur jafnt sem karlar séu virkir þátttak-
endur í mótun samfélagsins. Þrátt fyrir að hlutur kvenna í sveit-
arstjórnum hafi aukist á síðustu árum og áratugum er enn nokkuð
langt í land að hann sé í samræmi við hlutfall kvenna
af íbúafjölda landsins eða þeirra sem eru í framboði.
Núna er hlutur kvenna í sveitarstjórnum 32% og af 98
oddvitum sveitarfélaga eru 25 konur (25%). Engin
kona er í stjórn í sjö sveitarfélögum og svo virðist sem
konur eigi erfiðara uppdráttar í smærri sveitarfélög-
unum en þeim stærri. Velta má fyrir sér hvort ástæða
þess sé sú að konur skipi almennt ekki fyrsta sæti á
framboðslistum eða þær hafi ekki verið það ofarlega á
listum að þær næðu kjöri.
Ef þeir 172 framboðslistar sem nú bjóða fram til sveitarstjórn-
arkosninga eru skoðaðir gaumgæfilega kemur ýmislegt í ljós. Flestir
framboðslistar eru með nokkuð jafnt hlutfall karla og kvenna þegar
á heildina er litið, þó ekki allir. Þegar skoðað er í hversu mögum til-
vikum konur skipa fyrsta sæti er staðan ekki eins góð. Á 37 fram-
boðslistum skipa konur 1. sætið eða í um 21% tilfella. Það þýðir að
karlar eru í næstum 80% tilfella í fyrsta sæti á framboðslistum til
sveitarstjórnarkosninganna í ár (Heimild: www.kosningar.is).
Sé horft til þeirra fimm flokka sem bjóða sjálfstætt fram, með til-
liti til stöðu kvenna á framboðslistum, kemur Samfylkingin best út
og Framsóknarflokkurinn verst. Í 34% tilfella eru konur í fyrsta sæti
á listum sem Samfylkingin býður fram. Í um 24% tilfella eru konur í
1. sæti á listum sem Sjálfstæðisflokkurinn býður fram, 23% hjá
Vinstri grænum, 14% hjá Frjálslynda flokknum og í aðeins 13% til-
fella eru konur í 1. sæti á listum sem Framsóknarflokkurinn býður
fram. Staðan er ívið skárri þegar 2. sætið er skoðað en þó hefur Sam-
fylkingin enn vinninginn með konur í 60% tilfella í 2. sæti. Hér er
ekki horft til þeirra lista sem bjóða fram í samstarfi við aðra, eða
staðbundinna lista sem boðnir eru fram undir ýmsum nöfnum og
bókstöfum. Nöfn sumra þessara framboðslista bera reyndar hrein-
lega með sér að hafa enga eða mjög fáar konur á lista eins og t.d.
xMotor listinn og kraftlistinn. Hér er heldur ekki horft til óbundinna
kosninga sem nú fara fram í 19 kjördæmum en konur hafa átt erfitt
uppdráttar í þeim kosningum.
Óhætt er að fullyrða að Samfylkingunni gengur best allra flokka
að halda kynjahlutföllum jöfnum bæði á framboðslistum og í sveit-
arstjórnum. Hlutur kvenna í Samfylkingunni er mun betri en hjá
öðrum flokkum sem sýnir okkur að jafnréttisbaráttan er tekin alvar-
lega og konur jafnt sem karlar skipa efstu sætin. Hafa ber í huga að
árangurinn í baráttunni fyrir jafnrétti kynjanna næst ekki af sjálfu
sér. Með því að kjósa Samfylkinguna í sveitarstjórnarkosningunum
ert þú að auka áhrif kvenna við stefnumótun í samfélaginu.
Hlutur kvenna bestur
hjá Samfylkingunni
Eftir Ragnhildi Helgadóttur
Höfundur er formaður kvennahreyfingar Samfylkingarinnar og
skipar 8. sæti á framboðslista Samfylkingarinnar í Kópavogi.
MIKIÐ hefur verið talað um þá staðreynd að Reykjanesbær hefur,
eitt sveitarfélaga á Íslandi, selt nánast allar sínar eignir inn í fast-
eignafélagið Fasteign og endurleigt til 30 ára án þess að eignarréttur
skapist. Fullyrðing íhaldsins um að þetta sé fasteignafélagið okkar er
röng og stenst ekki við nánari skoðun:
Í fyrsta lagi eigum við 34% í félaginu á meðan 50% af
tekjum félagsins koma frá okkur, verulegt misvægi
þarna sem aðrir eigendur í Fasteign hagnast á. Þannig
hagnast aðrir eigendur Fasteignar hf. á háum leigu-
greiðslum og vægast sagt slæmum samningum Reykja-
nesbæjar við Fasteign hf.
Í öðru lagi veit ég ekki til þess að Fasteign hf. hafi
boðið út sínar lántökur, á hvaða kjörum er Fasteign hf.
hjá sínum lánardrottnum? Hafa fjármálafyrirtæki á Íslandi fengið
tækifæri til að bjóða í lántökur Fasteignar? Fasteign skuldar 10,4
milljarða króna og ef þetta er fasteignafélagið okkar skuldum við þá
þessa peninga? Ekki er það skráð í ársreikningum Reykjanesbæjar!
Í þriðja lagi, ávöxtunarkrafa Fasteignar hf. er mjög há eða u.þ.b.
6%, sem endurspeglast í gríðarlega hárri leigu sem aðrir hagnast á.
Þannig hafa aðrir eigendur Fasteignar og fjármögnunaraðilar komið
sínum peningum í góða og trausta ávöxtun og þurfa ekki að keppa við
aðra um að lána Reykjanesbæ í gegnum Fasteign hf. M.ö.o. fjár-
mögnun Fasteignar er ekki boðin út sem endurspeglast í slæmum
leigukjörum okkar.
Í fjórða lagi, hver segir að Fasteign sé besta fasteignafélagið á
markaðnum? Hvernig vitum við fyrir víst að önnur fasteignafélög
myndu hugsanlega bjóða betri kjör eða gera hlutina betur fyrir minna
verð? Fasteign fær öll verkefni á vegum Reykjanesbæjar upp í hend-
urnar og þarf ekki að keppa um að fá verkefnin við aðra. Þetta er há-
alvarlegt mál og algjörlega ábyrgðarlaust af kjörnum fulltrúum al-
mennings að haga sér svona með skattfé íbúa Reykjanesbæjar. Þ.e.
verkefni eru aldrei boðin út, heldur afhent Fasteign án þess að veita
öðrum fasteignafélögum möguleika á að bjóða betur hvað varðar
byggingarkostnað og leigukjör.
Í fimmta lagi eru kjör Fasteignar afar slæm og sýnir það sig best
með því að ef ég myndi ætla að leigja 25 milljón króna hús af Fasteign
myndi ég þurfa að greiða 173 þúsund á mánuði, auk þess þyrfti ég að
sjá um nær allar tryggingar og fasteignagjöld. Þá þyrfti ég að sjá um
allt viðhald fyrir utan sjálfa skelina sem nær ekki nema nokkra cm inn
í vegginn. Allar lagnir og öll kerfi í húsinu eru því á minn kostnað.
Með endurkaupum á öllum fasteignum bæjarins ætlar A-listinn að
auka ráðstöfunartekjur um 180 milljónir á ári, sem verja á til auk-
innar þjónustu við íbúana. Eftir 30 ár mun síðan sveitarfélagið eiga
þessar eignir í stað þess að þurfa að leigja þær áfram.
Það hefur sýnt sig að þetta var röng ákvörðun á sínum tíma og A-
listinn ætlar að leiðrétta þessi mistök. Í útreikningum A-listans er tek-
ið tillit til arðgreiðslna Reykjanesbæjar af eignarhlut sínum í Fast-
eign.
Röng fullyrðing
Eftir Eystein Jónsson
Höfundur skipar 2. sætið á A-listanum í Reykjanesbæ.
GÓÐIR skólar, ánægja
starfsfólks og aukinn skiln-
ingur bæjaryfirvalda er það
sem blasir við
okkur Ak-
ureyringum í
dag í skól-
unum okkar.
Við framsókn-
armenn ætlum
að leggja okk-
ar lóð á vog-
arskálarnar til að ná enn betri
árangri á þessu sviði á næsta
kjörtímabili.
Við ætlum að:
Taka fyrsta áfanga
Naustaskóla í notkun 2008,
sem opinn skóla fyrir ein-
staklingsmiðað nám.
Byggja stórt íþróttahús við
Giljaskóla.
Ráða verkefnisstjóra í tón-
list við leikskólana.
Bæta kjör kennara eins og
hægt er.
Bæta kjör starfsfólks í
blönduðum störfum skól-
anna.
Lækka leikskólagjöld enn
frekar.
Tryggja nægilegt fjármagn
fyrir afleysinga- og stuðn-
ingskennslu.
Kynna fjölmenningarlegar
kennsluaðferðir.
Til að fylgja þessu eftir þarf
fólk sem hefur áhuga og þekk-
ingu á og reynslu af skóla-
málum og starfar við þau á
hverjum degi.
Kennarar á Akureyri,
merkið X við B-listann í kosn-
ingunum í vor því þar er fólkið
með sérþekkinguna.
Vinnum saman! XB
Vinnum
saman,
kennarar
Eftir Erling Kristjánsson
Höfundur er kennari og
skipar fjórða sætið á lista
Framsókarflokksins á
Akureyri.
ÞAÐ ER orðið öllum ljóst að eitt heitasta kosningamálið fyrir komandi sveita-
stjórnakosningar er málefni aldraðra. Þetta hlýtur að gleðja allar hugsandi og réttlátar
manneskjur.
Á dögunum tilkynntu sjálfstæðismenn að málefni aldraðra yrði það sem þeir myndu
leggja aðaláherslu á kæmust þeir til valda í borginni í komandi sveit-
arstjórnarkosningum. Á þeim bæ er í forgangi það sem hefur verið á döf-
inni hjá ríkisstjórn sjálfstæðis- og framsóknarmanna allt kjörtímabilið og
gott ef það var ekki eitt af kosningaloforðunum, að byggja yfir aldraða.
Eini munurinn er að nú vilja sjálfstæðismenn byggja þjónustuíbúðarhverfi
fyrir aldraða en ríkisstjórnin er jú með einhversstaðar út við bláma sjón-
deildarhringsins á stefnuskránni að byggja hjúkrunarheimili fyrir aldraða
(þannig að þeir þurfi ekki að liggja margir saman í rúmi eins og ástandið í
þeim málum er nú að verða).
Eru núna til peningar?
Eins og fyrrverandi heilbrigðisráðherra Jón Kristjánsson hefur margoft sagt okkur er og
hefur vandinn bara alltaf verið sá að það er svo óskaplega dýrt að huga að öldruðum. Það
kemur því satt að segja töluvert spánskt fyrir sjónir að nú sjái sjálfstæðismenn í Reykjavík
fyrir sér að hægt sé að byggja þjónustuíbúðir aldraðra, já heilt hverfi af þeim og jafnvel
fyrir ættingjana líka. Það kemur nefnilega skýrt fram að þeir gera ráð fyrir að ríkið standi
undir þjónustunni. Sá þáttur hefur ekki gengið mjög vel til þessa. Fyrir það fyrsta hefur
ríkið ekki boðið upp á mannsæmandi laun fyrir láglaunafólkið sitt sem leiðir til skorts á
vinnuafli og vinnuálag á alla stafsmenn á heilbrigðisstofnunum er orðið alltof mikið vegna
þess hversu fáliðað þar er. Hvernig stendur á því að nú virðast allt í einu allir vegir færir,
ekkert mál núna? Lái mér hver sem vill, en sá grunur læðist óþægilega að manni að þessi
óvænti fjármagnsfundur sjálfstæðismanna standi í beinu sambandi við væntanlegar kosn-
ingar og sé orðin tóm. Eða hafa ef til vill alltaf verið til peningar, sem ekki hefur hentað að
nýta fyrir aldraða fyrr en nú?
Skoðum nú aðeins nánar hugmynd Sjálfstæðisflokksins um þjónustuíbúðahverfi og segj-
um að hún yrði að veruleika. Hverjir hefðu þá efni á að búa í slíkum íbúðum? Alla vega
ekki ellilífeyrisþeginn sem á að lifa af því sem honum er skammtað frá Tryggingastofnun
ríkisins eftir að hann hefur allt sitt líf unnið baki brotnu að uppbyggingu borgarinnar og
þessarar sömu Tryggingastofnunar. Við skulum bara vera raunsæ. Sennilega yrðu íbú-
arnir efnafólkið sem hefur nú þegar tryggt sér afkomu með lagasetningum um eftirlaun
og hinir sem hafa á síðustu árum rakað saman fé með því að eignast eignir ríkisins á góð-
um kjörum. Þetta eru íbúarnir í þröngum heimi sjálfstæðismanna. Sá heimur er of lítill til
að rúma þá sem berjast í bökkum.
Virðing fyrir eldra fólki
Samfylkingin vill og ætlar ef hún kemst til valda í borgarstjórn að efla þjónustu við aldr-
aða til að gera þeim, sem þess óska og það geta, kleift að búa á eigin heimili sem allra
lengst. Hinum sem eru lasburða og sjúkir og treysta sér ekki til að búa áfram á eigin heim-
ili vill Samfylkingin tryggja að standi til boða sú aðstaða sem þeir þurfa og er virðingu
þeirra samboðin. Á þann hátt vill Samfylkingin í verki sýna þakklæti sitt og virðingu sína
fyrir eldra fólki. Samfylkingin gerir sér fulla grein fyrir því að það er vegna dugnaðar og
þrautseigju eldra fólksins sem við búum við þá velsæld sem við gerum í dag. Hinir eldri
eru löngu búnir að vinna sér inn öll þau réttindi sem til þarf að eldast með reisn.
Óvæntur áhugi á öldruðum
Eftir Ragnhildi Eggertsdóttur
Höfundur er stuðningsfulltrúi og er í 19. sæti Samfylkingarinnar í Reykjavík.
Fréttir
í tölvu-
pósti