Morgunblaðið - 31.05.2006, Side 15

MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 31. MAÍ 2006 15
ERLENT
Dili. AFP, AP. | Xanana Gusmao, for-
seti Austur-Tímor, tók sér neyðar-
vald í gær og er því einráður yfir mál-
efnum hersins og lögreglunnar.
Skömmu áður en þessi ákvörðun var
tekin var tilkynnt um að ráðherrar
innanríkis- og varnarmála hefðu ver-
ið reknir á neyðarfundi forsetans með
stjórninni, þar sem rætt var um leiðir
til að koma á friði í landinu.
Að sögn Gusmao var ákvörðunin
um að taka sér neyðarvald tekin í
„náinni samvinnu“ við Mari Alkatiri
forsætisráðherra til að „koma í veg
fyrir frekara ofbeldi og mannfall“.
Segir Gusmao að neyðarlögin muni
gilda í 30 daga og að hægt sé að fram-
lengja þau ef nauðsyn krefji.
Mikil togstreita hefur verið í stjórn
landsins að undanförnu og um
helgina sakaði Alkatiri forsetann um
að hyggjast notfæra sér ástandið til
að koma sér frá völdum. Í stuttu máli
má rekja ásakanir Alkatiri á hendur
Gusmao til þess að sá fyrrnefndi vék
um 600 af 1.500 hermönnum landsins
úr starfi fyrir skömmu. Uppsögnin er
umdeild og hafa andstæðingar Alk-
atiri harðlega gagnrýnt stjórnina og
krafist afsagnar hans.
Hermönnunum sem var sagt upp
komu úr vesturhluta landsins en þeir
höfðu farið í verkfall til að mótmæla
því að hermenn úr austurhlutanum
nytu forgangs og ýmiss konar fríð-
inda umfram aðra. Öðru máli gegnir
um lögregluna, þar sem flestir koma
frá vesturhluta Austur-Tímor.
Þessi klofningur hefur átt stóran
þátt í óeirðunum og vonast Gusmao
að lögin muni koma á stöðugleika. Á
sama tíma er Alkatiri kennt um ófarir
landsins eftir að það varð sjálfstætt
árið 2002 og skýrir það að hluta gagn-
rýnina á hendur honum.
Stálu mikilvægum gögnum
Óeirðaseggir hafa á síðustu dögum
farið rænandi og ruplandi um höfuð-
borgina Dili og lagt eld að íbúðar- og
verslunarhúsnæði borgarinnar.
Þá telur lögreglan að brotist hafi
verið inn á skrifstofu helsta saksókn-
ara landsins einhvern tímann á síð-
ustu þremur dögum og þaðan stolið
um 150 tölvum. Innihéldu þær ýmis
mikilvæg gögn sem gegna lykilhlut-
verki í kærum vegna ofbeldisaðgerða
í Austur-Tímor þegar að landið
braust undan Indónesum 1999.
Forseti Austur-Tímor
tekur sér neyðarvald
Reuters
Íbúar Dili reyndu í gær að slökkva elda eftir íkveikju óeirðaseggja.
Jerúsalem. AFP. | Ísraelsk stjórn-
völd hafa fordæmt það sem þau
telja „viðurstyggilega“ samþykkt
helsta bandalags breskra há-
skólakennara frá því í fyrradag
um að sniðganga ísraelska há-
skóla og starfsmenn þeirra nema
þeir mótmæli opinberlega stefnu
ísraelskra stjórnvalda á herteknu
svæðunun í Palestínu.
Yuli Tamir, menntamálaráð-
herra Ísraels, tjáði sig um ákvörð-
un starfsmannafélagsins breska,
NATFHE, í gær og sagði hana að-
eins myndu hafa þau áhrif að
draga úr sjálfstæði háskólafólks.
„Ákvörðunin að sniðganga æðri
menntastofnanir er sorgleg og
viðurstyggileg,“ sagði Tamir.
Bresk stjórnvöld gagnrýndu
einnig ákvörðun NATFHE í gær
og sögðu hana mistök. „Við telj-
um að slík bönn gangi gegn mark-
miðum sínum og séu skref aftur á
bak,“ sagði David Triesman, að-
stoðarutanríkisráðherra, í yfirlýs-
ingu. „Það er hægt að ná mun
meiri árangri með umræðum og
samstarfi háskólafólks,“ sagði
Triesman.
Segja bann
„viðurstyggilegt“
Moskva. AP. | Saksóknarar í Moskvu
hófu í gær rannsókn á hnífstunguárás
sem átti sér stað á neðanjarðarlest-
arstöð í einu úthverfa höfuðborgar-
innar síðasta fimmtudag, þegar arm-
enskur unglingur var stunginn til
bana af þremur rússneskum jafnöldr-
um sínum.
Árásin á unglinginn, sem var 19 ára
gamall og hét Artúr Sardarían, kom í
kjölfarið á röð árása í Moskvu og víðs-
vegar um Rússland að undanförnu
sem talið er að megi rekja til kyn-
þáttahyggju.
Þannig sagði lögmaðurinn Símon
Tsaturían í samtali við Ekho Moskvy-
útvarpsstöðina, að vitni hefðu sagt að
unglingarnir þrír sem urðu Sardarían
að bana hefðu hrópað „Rússlandi allt“
og „lengi lifi Rússland“ á morðstaðn-
um.
Árásum á útlendinga og fátæka
hörundsdökka innflytjendur frá Kák-
asus-svæðinu og Mið-Asíu hefur
fjölgað, en talið er að ástæðuna megi
jafnan rekja til kynþáttahyggju.
Til marks um þessa þróun er að að-
eins tæpur mánuður er liðinn síðan
krúnurakaður ódæðismaður stakk
armenskan námsmann til bana á neð-
anjarðarlestarstöð í Moskvu, en slíkir
staðir þykja afar hættulegir nú.
Segja ástandið „stjórnlaust“
Í upphafi mánaðarins sendu mann-
réttindasamtökin Amnesty Inter-
national frá sér skýrslu þar sem sagði
að morð á fólki af öðrum kynþætti en
hvítum væru svo tíð í Rússlandi að
ástandið væri „stjórnlaust“.
Alls töldu skýrsluhöfundar að 31
morð og 382 líkamsárásir á árinu 2005
mætti rekja til kynþáttahaturs.
Voru rússnesk stjórnvöld sökuð
um að horfa framhjá vandanum og
sögð sýna „lífshættulegt umburðar-
lyndi“ gagnvart kynþáttafordómum
og útlendingahatri.
Rannsaka morð á
ungum Armena