Morgunblaðið - 07.10.2006, Blaðsíða 64

ÁSKRIFT-AFGREIÐSLA 569 1100 LAUGARDAGUR 7. OKTÓBER 280. DAGUR ÁRSINS 2006 VERÐ Í LAUSASÖLU 220 KR. MEÐ VSK.
5 6 9 1 1 0 0
Ritstjórn: ritstjorn@mbl.is
Auglýsingar: augl@mbl.is
Áskrift: askrift@mbl.is | sími 5691100
mbl.is: netfrett@mbl.is
 NA 10-18 m/s.
Þykknar upp SV-
lands en þurrt.
Smáskúrir eða
slydda NV-til, ann-
ars rigning. » 8
Heitast Kaldast
10°C 3°C
KÖNNUN á stéttarstöðu þeirra sem
komust inn í Menntaskólann í
Reykjavík á árunum 1904 til 1946
bendir til að stéttaskipting hafi verið
mikil hér á landi. Þetta kemur fram í
grein Inga Freys Vilhjálmssonar
sagnfræðinema í Lesbók í dag.
Einungis 3% nemenda skólans á
árunum 1904 til 1927 voru börn
verkamanna, sjómanna og annarra í
svipuðum störfum. Jónas frá Hriflu
vildi koma í veg fyrir að börn efn-
aðra Reykvíkinga einokuðu skólann
og kom á svokallaðri 25 manna
reglu og veitti Gagnfræðaskólanum
á Akureyri leyfi til að útskrifa stúd-
enta árið 1927. Hlutfall efnalítilla
nemenda breyttist hins vegar lítið ef
nokkuð við þessa ráðstöfun. Upp-
taka landsprófsins árið 1947 var
hins vegar stórt skref í átt að efna-
hagslegu jafnrétti til náms.
MR Skóli fína fólksins áður fyrr.
Stéttaskipting
mikil á fyrri
hluta 20. aldar
Í ÁGÚST og september sl. gaf Þjóð-
skrá út tæplega 4.000 kennitölur til
útlendinga sem hér dvelja tíma-
bundið, þar af voru 242 börn undir
18 ára aldri.
Þjóðskrá hefur árum saman getað
annað útgáfu kennitalna innan fárra
daga en það breyttist í sumar vegna
gríðarlegrar fjölgunar útlendinga,
að því er segir í fréttatilkynningu og
á skömmum tíma var biðtími eftir
nýrri kennitölu meiri en fjórar vik-
ur. Brugðist hefur verið við þessum
vanda og er afgreiðslutími aftur
kominn til fyrra horfs. Flesta daga
berast Þjóðskrá þó enn yfir hundrað
beiðnir.
Langflestir útlendingarnir koma
frá Póllandi eða 1.905. Næstflestir
komu frá Þýskalandi eða 245 og 230
frá Litháen. Reynslan sýnir að ein-
hver hluti ílendist hér á landi.
4.000 kennitölur á
tveimur mánuðum
Á ANNAÐ hundrað rjúpur voru
veiddar á Norðausturlandi nú í upp-
hafi októbermánaðar í rannsókn-
arskyni. Öflun rjúpnanna var liður í
viðamikilli rannsókn á sníkjudýr-
um, sjúkdómsvöldum, heilbrigði og
líkamsástandi íslensku rjúpunnar.
„Tilgangurinn er m.a. að rann-
saka hvort sjúkdómsvaldar geti að
einhverju leyti útskýrt stofnsveiflu
rjúpunnar, hvort þeir séu hugs-
anlegir áhrifavaldar,“ sagði dr.
Ólafur Karl Nielsen, vistfræðingur
hjá Náttúrufræðistofnun, sem stýr-
ir verkefninu. Hann sagði að þetta
væri í fyrsta sinn sem rannsókn af
þessu tagi færi fram hér á landi.
Beðið var með sýnatökuna fram í
byrjun október, eða þar til ungar
frá sumrinu voru orðnir fullvaxnir.
Söfnun sýnanna tók aðeins nokkra
daga, síðan tekur við tímafrek úr-
vinnsla þeirra. Ætlunin er að end-
urtaka rannsókir af þessu tagi ár-
lega. Rannsóknin er samvinnu-
verkefni Náttúrufræðistofnunar og
Tilraunastöðvar Háskóla Íslands í
meinafræði á Keldum.
Vísindaveiðar
á rjúpu
RÍFLEGA 60% þeirra sem tóku þátt
í launa- og kjarakönnun Starfs-
greinasambandsins töldu að fjár-
hagsleg staða þeirra í dag væri held-
ur eða miklu betri en hún var fyrir
þremur árum. Yfir 80% höfðu fundið
mikið fyrir vaxandi verðbólgu und-
anfarið og þá helst hækkun á mat-
vælaverði.
Könnunin byggist á 2.000 manna
úrtaki úr félagaskrám Eflingar, Hlíf-
ar og Verkalýðs- og sjómannafélags
Keflavíkur og 1.500 manna úrtaki úr
öðrum aðildarfélögum Starfsgreina-
sambandsins á landsbyggðinni.
Svarhlutfall var 50,4%.
Helstu niðurstöður könnunarinn-
ar voru kynntar á formannafundi
Starfsgreinasambandsins sem lauk á
Ísafirði í gær.
Meðal annarra niðurstaðna var að
49% töldu mjög eða frekar líklegt að
þau yrðu í sama starfi eftir þrjú ár og
er þetta hlutfall lægra en í viðhorfs-
könnun sem gerð var fyrir Flóa-
bandalagið í mars 2005.
Það vekur athygli að mun færri
konur en karlar óskuðu eftir launa-
hækkun umfram samningsbundnar
hækkanir síðastliðna 12 mánuði eða
21% kvenna á móti 33% karla. Af
þeim sem sóttust eftir launahækkun
fengu 75% launahækkun í kjölfarið.
Heildarlaun þeirra sem voru í
fullu starfi voru að meðaltali tæplega
244.000 krónur, heildarlaun karla
voru tæplega 279.000 en kvenna
188.000. Meðaldagvinnulaun karla í
fullu starfi eru tæplega 187.000 en
hjá konum 150.000 krónur.
Könnunin leiddi ennfremur í ljós
að fólk í umönnunarstörfum er ósátt-
ast við laun sín og sögðust 54,7%
vera frekar eða mjög ósátt en í heild
var hlutfallið 32,1%.
Helmingur kvenna var frekar eða
mjög ósáttur með laun sín en um
fjórðungur karla var sömu skoðunar.
60% telja fjárhagsstöðu sína
betri en fyrir þremur árum
Í HNOTSKURN
» Mun færri konur en karl-ar hafa óskað eftir launa-
hækkun umfram samnings-
bundar hækkanir sl. ár.
» Meðalvinnustundir voruað meðaltali 50 á viku hjá
þeim sem voru í fullu starfi og
meðalyfirvinnustundir 12.
» Austurland sker sig úrmeð fjölda yfirvinnu-
stunda en þar voru þær 17.
BIFHJÓL gjöreyðilagðist í eldi á Kalkofnsvegi í
gærkvöldi. Ökumaðurinn slapp sem betur fer án
meiðsla, að sögn lögreglu, en hlýtur, miðað við
ummerkin, að hafa verið töluvert brugðið. Upp-
lýsingar lágu ekki fyrir um upptök eldsins. Annað
mótorhjól eyðilagðist á Kleppsvegi, skammt frá
bensínstöð Shell, seinna um kvöldið þegar bifreið
var ekið á það. Ökumaður hjólsins slasaðist um-
talsvert, samkvæmt upplýsingum lögreglu.
Morgunblaðið/Kristinn
Bifhjól brann á Kalkofnsvegi
Eftir Guðna Einarsson
gudni@mbl.is
ÞJÓNUSTUÍBÚÐIR fyrir eldri borgara, auk fé-
lags- og þjónustumiðstöðva, verða byggðar við
Spöng í Grafarvogi og við Sléttuveg, samkvæmt til-
lögu sem Björn Ingi Hrafnsson, formaður borgar-
ráðs, lagði fram á fundi ráðsins sl. fimmtudag. Til-
lagan var samþykkt með sex samhljóða atkvæðum.
Gert er ráð fyrir að íbúðirnar verði 160 til 200 talsins,
eftir því sem skipulag leyfir. Hver félags- og þjón-
ustumiðstöð verður um 1.100 fm að stærð.
Ætlunin er að semja við Eir um uppbyggingu og
rekstur þjónustumiðstöðvarinnar og þjónustu-
íbúðanna í Spöng og á sama hátt á að semja við
Hrafnistu um uppbyggingu og rekstur þjónustumið-
stöðvar og þjónustuíbúða við Sléttuveg.
Á fundinum var lögð fram yfirlýsing Vilhjálms Þ.
Vilhjálmssonar borgarstjóra, sem einnig er formað-
ur stjórnar Eirar, þar sem m.a. kemur fram að
hvorki borgarstjóri né undirmenn hans komi að
samningsgerð og afgreiðslu hugsanlegra samninga
við Eir og Hrafnistu vegna þessarar uppbyggingar.
Minnihlutinn fagnar uppbyggingunni
Árni Þór Sigurðsson, borgarráðsfulltrúi Vinstri
grænna, fagnaði í bókun viljayfirlýsingu um upp-
byggingu þjónustuíbúða fyrir eldri borgara í Spöng
og við Sléttuveg. Taldi hann Eir og Hrafnistu ákjós-
anlega aðila úr hópi þeirra sem lýstu áhuga á að
standa að uppbyggingu á þessum stöðum.
Fulltrúar Samfylkingar, Björk Vilhelmsdóttir og
Steinunn Valdís Óskarsdóttir, lýstu einnig ánægju
með fyrirhugaða uppbyggingu þjónustuíbúðanna.
Engu að síður undruðust þær hvernig samstarfsaðil-
arnir, Eir og Hrafnista, voru valdir úr hópi þeirra 15
sem sóttu um. „Teljum við að það hefði verið eðli-
legra að bjóða út þessa uppbyggingu og rekstur og
velja síðan samstarfsaðila út frá gæðum, stefnu og
verði sem boðið hefði verið upp á. Engin fordæmi
eru um að fela sjálfseignarstofnunum rekstur þjón-
ustu- og félagsmiðstöðva og heimaþjónustu, hvað þá
án undangengins útboðs. Þá er ekki óeðlilegt að við
veltum því fyrir okkur hvort það hafi áhrif á val stýri-
hópsins að borgarstjóri er stjórnarformaður Eirar
sem er annar samstarfsaðilinn sem borgarráð nú
velur, þó svo hann nú segi sig eftir á frá framtíð-
arsamningsgerð,“ segir m.a. í bókun þeirra.
160–200 þjónustuíbúðir rísi
í Spönginni og við Sléttuveg