Morgunblaðið - 07.11.2006, Page 4

4 ÞRIÐJUDAGUR 7. NÓVEMBER 2006 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
„ÞETTA var ágætur fundur þar
sem við fengum tækifæri til þess
að koma sjónarmiðum okkar vegna
þessara hækkana á framfæri,“ seg-
ir Margrét Margeirsdóttir, for-
maður Félags eldri borgara
(FEB), en framkvæmdastjórn fé-
lagsins átti í gær fund með Vil-
hjálmi Þ. Vilhjálmssyni borg-
arstjóra og Jórunni
Frímannsdóttur, formanni velferð-
arráðs. „Ég hef trú á því að það
verði tekið tillit til okkar sjón-
armiða, enda voru það mörgum
eldri borgurum í Reykjavík gríð-
arleg vonbrigði að nýr meirihluti
skyldi hækka þjónustugjöldin eftir
fyrri yfirlýsingar um að huga ætti
sérlega vel að málefnum eldri
borgara í borginni,“ segir Margrét.
Að mati Jórunnar var fundurinn
góður og þar rædd helstu hags-
munamál eldri borgara. Þeirra á
meðal er fyrirhuguð uppbygging
þjónustuíbúða og -miðstöðva fyrir
aldraða, flutningur á málefnum
aldraðra frá ríki til sveitarfélaga,
aukin samþætting heimaþjónust-
unnar og heimahjúkrunar með að-
stoð heilsugæslunnar og fyr-
irhuguð lækkun á
fasteignagjöldum um 10% frá
næstu áramótum. Að sögn Jór-
unnar verður á næstu vikum unnið
að endurskilgreiningu á heima-
þjónustunni með það að markmiði
að félagslega heimaþjónustan
verði notendum að kostnaðarlausu.
Að sögn Jórunnar var við hækkun
þjónustugjalda haft í huga að
áfram yrði komið til móts við
tekjulægstu notendur hennar sem
greiði ekkert fyrir þjónustuna og
enginn fyrir meira en 10 klst. á
viku.
Hagsmunamálin rædd
Stjórn FEB
fundar með
borgarstjóra
Morgunblaðið/Ásdís
Málin rædd Stefanía Björnsdóttir, Helgi Seljan, Anna Þrúður Þorkelsdóttir, Vilhjálmur Þ. Vilhjálmsson,
Margrét Margeirsdóttir, Hinrik Bjarnason, Stefán Ólafur Jónsson og Jórunn Frímannsdóttir.
FRAMKVÆMDASTJÓRN Alþjóðaheil-
brigðismálastofnunarinnar (WHO) ákvað
á fundi í gær að mæla með fimm í emb-
ætti forstjóra WHO, en
þetta eru Kúveit-
maðurinn Kazem Beh-
behani, Kínverjinn
Margaret Chan og Jap-
aninn Shigeru Omi; en
öll starfa þau nú þegar
fyrir WHO. Jafnframt
eru Julio Frenk, heil-
brigðismálaráðherra
Mexíkó, og Elena Sal-
gado, heilbrigð-
ismálaráðherra Spánar, á listanum en öll
verða þau tekin í viðtal í dag áður en
framkvæmdastjórnin mælir síðan með
einum í starfið.
Niðurstaðan í gær þýðir að Davíð Á.
Gunnarsson, ráðuneytisstjóri í heil-
brigðis- og tryggingamálaráðuneytinu, á
ekki lengur möguleika á starfinu en
hann var tilnefndur sem fulltrúi Íslands.
Fulltrúi Íslands
úr leik
Davíð Á.
Gunnarsson
AÐGENGI almennings að upplýsingum úr
Íslendingabók verður óbreytt þrátt fyrir að
hluti þeirra 28 starfsmanna sem sagt var
upp hjá Íslenskri erfðagreiningu (ÍE) í síð-
ustu viku hafi starfað við Íslendingabók.
Bókin er ættfræðiheimild á Netinu í eigu ÍE
þar sem finna má upplýsingar um ættir um
720 þúsund einstaklinga.
Eiríkur Sigurðsson, kynningarstjóri ÍE,
staðfestir að uppsagnirnar nái m.a. til
starfsmanna Íslendingabókar. „En þetta
mun ekki hafa nein áhrif á starfsemi Íslend-
ingabókar gagnvart almenningi.“
Hann segir að upplýsingar í Íslend-
ingabók verði áfram uppfærðar af starfs-
fólki ÍE. Hann segir að unnið hafi verið að
ýmsum verkefnum hjá þeim hópi sem starf-
að hafi við Íslendingabók sem ekki snerti
vefútgáfuna, og draga megi úr þeim verk-
efnum. Mikil vinna hafi verið við að grúska
í gömlum heimildum, en þeirri vinnu sé nú
að mestu lokið og verkefnin snúi nú meira
að því að færa inn nýjar upplýsingar jafn-
óðum og Íslendingar fæðist eða látist.
Íslendingabók ÍE
verður áfram opin
HÉRAÐSDÓMUR Reykjaness hefur dæmt
eldri karlmann í 200 þúsund króna sekt
fyrir ruddalegt og ósiðlegt athæfi gagn-
vart barnungri frænku sinni með því að
taka myndir af henni sofandi og fá-
klæddri.
Telpan hafði verið í gistingu hjá ákærða
og játaði hann að hafa tekið myndirnar en
neitaði að það hefði verið í kynferð-
islegum tilgangi og jafnframt hélt hann
því fram að telpan hefði verið vakandi.
Dómurinn tók ekki mark á því og taldi
ljóst að telpan hefði verið sofandi og ekki í
ástandi til að gefa samþykki sitt fyrir
myndatöku. Taldist maðurinn því hafa
brotið gróflega gegn því trausti sem telp-
an og fjölskylda hennar sýndi honum.
Móðir telpunnar sagði fyrir dómi að dótt-
irin hefði átt erfitt uppdráttar og þjáðst af
alvarlegu þunglyndi og kvíðaröskun.
Sagði móðirin að læknar sem hefðu annast
dótturina hefðu rakið vanlíðan hennar til
samskipta hennar við manninn. Var hann
því dæmdur til að greiða telpunni 200 þús-
und krónur í bætur auk sektarinnar og
málskostnaðar upp á rúmlega 330 þúsund
krónur.
Sveinn Sigurkarlsson héraðsdómari
dæmdi málið. Verjandi var Jón Höskulds-
son hdl. og sækjandi Sigríður Friðjóns-
dóttir, saksóknari hjá ríkissaksóknara.
Dæmdur fyrir
ósiðlegt athæfi
VEL gekk að koma innanlandsflugi í jafn-
vægi í gær eftir miklar truflanir á áætlun
sunnudagsins vegna óveðursins sem geis-
aði víða um land. Fjölmargir farþegar áttu
bókað flug, langflestir til Egilsstaða og
voru því sendar 3–4 aukavélar þangað í
gær til að eyða biðlistum. Ennfremur var
send aukavél til Akureyrar. Eftir hádegi
var innanlandsflugið síðan komið í eðlileg-
an gang og flogið á alla áfangastaði.
Flugið komið
í samt lag
Eftir Brján Jónasson
brjann@mbl.is
TALIÐ er að íslenskur karlmaður um sextugt
hafi verið blekktur til að flytja tæplega 200 þús-
und krónur, sem stolið var í gegnum íslenskan
heimabanka, úr landi til Úkraínu. Beitt var
sömu aðferð og Ríkislögreglustjóri varaði við
fyrir helgi.
Atvikið komst upp í síðustu viku þegar not-
andi heimabankans áttaði sig á því að búið var
að taka út fé af reikningum hans. Hann hafði
samband við bankann sinn og í kjölfarið lagði
hann fram kæru hjá lögreglu.
Við rannsókn kom í ljós að óprúttnir aðilar
höfðu komist að upplýsingum um aðgangsorð
og lykilnúmer mannsins með háþróuðum
tölvuvírus sem bæði les innslátt á lyklaborð til
að nema aðgangsorð og lykilorð, en einnig gerir
hann þeim sem hannaði vírusinn kleift að sjá
það sem gerist á skjánum, og þar með sjá lyk-
ilnúmer sem stimplað er inn með músinni, eins
og er gert í mörgum heimabönkum.
Þeir opnuðu heimabanka mannsins með tölv-
um sem staðsettar voru í Bretlandi og Banda-
ríkjunum og millifærðu peninga á íslenskan
reikning í öðrum banka. Þaðan voru þeir milli-
færðir til Úkraínu, segir eigandi peninganna, en
hann vill ekki láta nafns síns getið.
Jón Hlöðver Hrafnsson, rannsóknarlögreglu-
maður hjá lögreglunni á Selfossi, segir að svo
virðist sem eigandi íslenska reikningsins sem
notaður var til að koma peningunum úr landi
hafi verið blekktur með þekktri aðferð. Hann
hafi talið sig hafa fengið vinnu við sölu- og
markaðsmál í gegnum Netið, og verið sagt af
þeim sem hann hafi talið vera sína yfirmenn að
millifæra peningana sem komu inn á reikning
hans á reikning erlendis, gegn 5% þóknun.
Maðurinn, sem er um sextugt, hefur þegar
verið yfirheyrður vegna málsins en Jón Hlöðver
reiknar með því að hann verði yfirheyrður aft-
ur. Við yfirheyrslur hefur hann stöðu grunaðs
manns, enda flæktur í ólöglegt athæfi, þó að lík-
legt sé að hann hafi verið blekktur til þátttöku.
Maðurinn millifærði peningana á reikning í
Úkraínu, en þar sem það tekur ákveðinn tíma að
vinna slíka millifærslu, og eigandi peninganna
varð fljótt var við hvarfið og brást strax við,
tókst að frysta peningana í Úkraínu, og segir
Jón Hlöðver að líklegast takist að fá þá til baka
til landsins. Eigandi þeirra hefur þegar fengið
þá til baka frá bankanum sínum, sem tók
ábyrgð á atvikinu á sínar herðar.
Fyrir helgi varaði Jón H. Snorrason, yfirmað-
ur efnahagsbrotadeildar Ríkislögreglustjóra,
fólk við svikamyllu í gegnum Netið, þar sem
fólk fær tölvupóst með atvinnutilboði við sölu-
og markaðsstörf á Netinu, eins og sagt var frá í
Morgunblaðinu.
Þrír Íslendingar í svikamyllu
Fólk sem tekið hefur slíkum atvinnutilboðum
fær svo peninga inn á reikning sinn sem það er
beðið að senda áfram á reikning erlendis, oft í
Austur-Evrópu, og fær að halda eftir 5% þókn-
un. Fljótlega kemur hins vegar í ljós að um fjár-
svik eða peningaþvætti er að ræða, þegar bank-
inn sem millifærði peningana til Íslands krefst
þess að fá þá til baka þar sem grunur leiki á að
þeir séu afrakstur auðgunarbrots.
Jón H. segir tvö nýleg dæmi um Íslendinga
sem hafi verið notaðir í þessum tilgangi, en í
báðum tilvikum hafi peningar borist inn á reikn-
inga þeirra erlendis frá, og þeir verið beðnir að
senda þá áfram til erlendra aðila, t.d. í Úkraínu.
Um hundruð þúsunda króna hafi verið að ræða.
Þriðja tilvikið virðist svo vera örlítið frábrugðið,
því þar var peningunum stolið úr heimabanka
hér á landi, en fluttir úr landi með sömu aðferð
og í hinum tveimur tilvikunum.
„Við höfum enga ástæðu til að ætla að Íslend-
ingar séu viðriðnir þessa fjársvikamyllu, þetta
er eingöngu spurning um það hvort fólk hafi
veitt meiri eða minni liðveislu, og þá liðveislu
eftir að það hafi fengið upplýsingar sem taki af
allan vafa um að þetta sé í lagi,“ segir Jón H.
Hann segir að ekki sé nein ástæða til að ætla
að í þeim tilvikum sem hafi þegar komið upp
hafi þeir sem blekktir voru til þátttöku haldið
áfram eftir að þeim mátti vera ljóst að um ólög-
legt athæfi er að ræða. Enginn hefur verið
handtekinn vegna rannsóknar á þessum málum,
en einhverjir hafa verið yfirheyrðir.
Fréttaskýring | Háþróað njósnaforrit notað við rán úr íslenskum heimabanka
Íslendingur flutti féð úr landi
Morgunblaðið/Kristinn
Tölvuglæpir Hægt er að nota njósnaforrit til að
sjá það sem fram fer á tölvuskjá hjá grunlaus-
um tölvunotanda og sjá lykilorð og fleira.
STEFNT er að því að taka í notk-
un nýtt öryggiskerfi fyrir alla ís-
lenska heimabanka í byrjun
næsta árs þar sem notendur fá lít-
ið tæki sem gefur upp breytilegt
leyninúmer í hvert skipti sem
bankinn er opnaður. Til stóð að
taka kerfið í gagnið snemma í ár,
en af því hefur enn ekki orðið.
„Þessi tæki eru búin að vera á
leið í dreifingu í allnokkurn tíma
en þetta hefur því miður dregist,“
segir Guðjón Rúnarsson, fram-
kvæmdastjóri Samtaka banka og
verðbréfafyrirtækja. Þessi nýju
tæki eru talin auka mjög öryggi
gegn tölvusvindli, en á móti kem-
ur að ákveðið óhagræði er fólgið í
því að þurfa að nota tækið þegar
heimabankinn er opnaður.
Til eru ótalmargar aðferðir til
að komast óboðinn inn í heima-
banka, til dæmis með því að koma
njósnahugbúnaði inn á tölvu sem
notandi heimabankans notar til
að opna hann. Til er njósna-
hugbúnaður sem nemur allan inn-
slátt á lyklaborð, og þar með að-
gangsorð og lykilorð þegar
heimabankinn er opnaður.
Í nýlegu tilviki sem kom upp
hér á landi var svo notaður hug-
búnaður sem ekki bara nam inn-
sláttinn heldur gat sá sem hann-
aði hann séð sjálfur hvað fór fram
á skjánum. Það er gert til að
bregðast við því þegar heima-
bankinn krefst þess að lykilnúmer
sé slegið inn með því að nota mús-
ina og lyklaborð á skjánum, eins
og tíðkast í sumum bönkum.
Dregist hefur að fá þessi tæki
til landsins, og þegar sending
kom reyndist hún innihalda göll-
uð tæki, segir Guðjón. Hann segir
þó að þegar sé farið að dreifa
tækjunum til þeirra sem nýti sér
fyrirtækjabanka, og í framhaldi
af því verði farið að dreifa þeim
til allra sem nota sér heimabanka.
„Því miður, í ljósi þessara tafa
sem hafa orðið, er ólíklegt að það
verði fyrir áramót. Það er frekar
líklegt að það verði í janúar eða
febrúar,“ segir Guðjón.
Hann segir mikilvægt að fólk
uppfæri reglulega vírusvörnina í
tölvum sínum, læsi þráðlausum
netum og skipti reglulega um lyk-
ilorð að heimabönkum.
Tafir hafa orðið á afhendingu nýs öryggisbúnaðar