Morgunblaðið - 07.11.2006, Blaðsíða 26

Morgunblaðið - 07.11.2006, Blaðsíða 26
26 ÞRIÐJUDAGUR 7. NÓVEMBER 2006 MORGUNBLAÐIÐ Einar Sigurðsson. Styrmir Gunnarsson. Forstjóri: Ritstjóri: STOFNAÐ 1913 Útgefandi: Árvakur hf., Reykjavík. Aðstoðarritstjórar: Karl Blöndal, Ólafur Þ. Stephensen. Fréttaritstjóri: Björn Vignir Sigurpálsson. TRÚARBRAGÐAFRÆÐSLA OG TRÚARINNRÆTING Fátt er mikilvægara í sam-félagi sem einkennist æmeir af menningarlegri fjölbreytni en fólk geti fengið haldgóða fræðslu um mismunandi menningu og trúarbrögð til að auka gagnkvæman skilning og eyða fáfræði og fordómum. Þetta var markmið aðalnámskrár grunnskóla, sem gefin var út fyrir sjö árum. Þar er ætlazt til að börn í grunnskólum landsins fái kennslu í kristinfræði, siðfræði og trúarbragðafræði. Í þeirri náms- grein á í ljósi breyttra tíma að leggja áherzlu á fræðslu um önnur trúarbrögð en kristindóminn, sem mikill meirihluti landsmanna að- hyllist. Í fréttaskýringu Ragnhild- ar Sverrisdóttur blaðamanns í sunnudagsblaði Morgunblaðsins kemur skýrt fram að þessum markmiðum hefur ekki verið náð. Fyrsti til fjórði bekkur grunn- skóla fær ekki námsefni, sem hæf- ir námskránni, fyrr en næsta vor, átta árum eftir að hún tók gildi. Efri bekkirnir eru þó betur settir. Þá sýnir könnun Höllu Jónsdótt- ur, aðjunkts í uppeldissögu og sið- fræði við Kennaraháskóla Íslands, að skólar landsins séu almennt illa í stakk búnir til að sinna trúar- bragðafræðslunni. Erfitt er að fá kennara til að kenna fagið. Það er ekki hluti af kjarna náms í Kenn- araháskólanum, og heldur ekki kennt í framhaldsskólum, sem þýðir að kennaranemar koma til náms með litla reynslu í að ræða trúar- og siðfræðileg álitaefni. Endurmenntun fyrir kennara í faginu er af skornum skammti. Flestir skólar kenna um trúar- brögð og siðfræði aðeins einn tíma í viku og sú kennsla víkur oft fyrir öðru skólastarfi. Um þetta segir Halla Jónsdóttir: „Við höfum sofið á verðinum og erum ekki viðbúin mikilli fjölgun innflytjenda, þótt við hefðum átt að geta lært af reynslu nágrannaþjóða okkar. Líklega hefur enginn gert sér grein fyrir hversu hratt samfélag- ið breyttist.“ Það er sízt of sterkt að orði kveðið. Hið opinbera skóla- og fræðslukerfi í landinu virðist einfaldlega hafa brugðizt í þessu efni. Það verður að bæta úr þessu eins og fleiru, sem snýr að menntamálum í breyttu, fjölmenn- ingarlegu samfélagi. Á meðan kennarar hafa hvorki námsefni né þjálfun til að kenna um mismun- andi trúarbrögð, er ekki að furða að þeir halli sér að því, sem þeir þekkja bezt, þ.e. að uppfræða börn um kristindóminn. Það er ekki heppilegt að trúarbragða- fræðsla gangi eingöngu út á ein trúarbrögð og því síður á hún að vera einhvers konar trúboð eða innræting. Hins vegar skal hér ítrekuð sú skoðun Morgunblaðs- ins, að það sé ekki heppilegt að kristin börn læri bara um krist- indóminn, múslímar um íslam o.s.frv. Allir þurfa að kynnast bæði eigin trúarbrögðum og ann- arra til að öðlast nauðsynlegan skilning og samanburð. Þekking á kristindóminum er algerlega nauðsynleg fyrir þá, sem aðhyllast önnur trúarbrögð en hyggjast búa í íslenzku samfélagi, einfaldlega vegna þess hvað kristindómurinn er ríkur þáttur í sögu Íslands, sið- um þjóðarinnar og menningu. Og sömuleiðis þurfa kristnir Íslend- ingar að kynna sér trúarbrögð þeirra, sem hingað flytjast, til að skilja siði þeirra, menningu og þarfir. Í tengslum við umræður um trúarbragðafræðslu í skólum hefur verið amazt við sálgæzlu- verkefni kirkjunnar, svokallaðri Vinaleið, í skólum. Það er mik- ilvægt að rugla ekki saman trú- boði kirkjunnar og þjónustu henn- ar. Þjóðkirkjan sinnir, vegna sögu sinnar og hlutverks, þjónustu við samfélagið allt, burtséð frá trúar- brögðum. Sem betur fer er kirkj- an enn virkur þátttakandi í sam- félaginu. Og ekki verður séð að verið sé að þvinga þjónustu kirkj- unnar við sálgæzlu upp á neinn. Geta ekki önnur trúfélög boðið sambærilega þjónustu ef þau vilja? Það væri öfugsnúið og mis- lukkað að ýta góðu starfi út úr skólunum í nafni umburðarlyndis og trúfrelsis. Á undanförnum ár- um hefur skólinn tekið í vaxandi mæli við uppeldishlutverki af for- eldrum. Þeir foreldrar, sem telja mikilvægt að innræta börnum sín- um trú og kenna þeim siði og hefðir trúarinnar, geta hins vegar ekki treyst á skólann í því efni. Kannski var það einhvern tímann hægt að einhverju leyti, en það á augljóslega ekki við í dag, meðal annars vegna þess, sem að framan segir. Hlutverk skólans er að fræða, ekki boða og innræta. Kannski líta þó einhverjir foreldr- ar svo á og kannski er það ástæð- an fyrir því, sem sr. Úlfar Guð- mundsson sóknarprestur skrifar í grein, sem birtist í sama tölublaði Morgunblaðsins og fréttaskýring- in um trúarbragðafræðsluna. Þar segir hann: „… breyting hefur orðið á trúaruppeldi heimilanna á undanförnum áratugum. Mörg börn eru óvön allri tilbeiðslu og við prestarnir rekumst á börn sem kunna enga bæn. Þetta er að vísu mjög misjafnt en þarna hefur orð- ið breyting.“ Í þessu efni kunna margir foreldrar að hafa sofið á verðinum. Trúarbrögðin veita kjölfestu og siðferðisleg viðmið í heimi, þar sem ungu fólki er oft hætt við að lenda á glapstigum glæpa, eiturlyfja og rótleysis. Það stendur að sjálfsögðu foreldrum barna næst að veita þeim aðgang að þessari kjölfestu. Fólk eignast ekki trúarvissu í skólanum, það eignast hana heima hjá sér. Ég sé mig knúna til aðstinga niður penna umþað mál sem brennurhvað heitast á almenningi nú um stundir: mál- efni innflytjenda. Sú þróun sem er nú á ís- lenskum vinnumark- aði er íslenskum laun- þegum erfið. Inn í landið flæðir afar ódýrt vinnuafl frá fá- tækum ríkjum Aust- ur-Evrópu sem verður til þess að rýra launa- kjör íslensks launa- fólks. Innflytjendur vinna láglaunastörf þar sem boðið er upp á kjör sem Íslendingar sætta sig ekki við en aðkomufólkið tekur fegins hendi vegna neyðar og skorts í eigin heimalandi. Dæmin sanna að atvinnurek- endur segja nú upp íslenskum starfsmönnum til þess að ráða ódýr- ara vinnuafl. Eða er einhver önnur skýring á fréttum af hópuppsögnum hjá byggingaverktökum á sama tíma og þörfin er brýn fyrir aukið vinnuafl? Íslensk fyrirtæki gætu ekki sagt íslenskum starfsmönnum sínum upp störfum til þess eins að ráða ódýrt, erlent vinnuafl ef Alþingi Ís- lendinga hefði frestað frjálsri för launafólks til lands- ins eins og Frjáls- lyndi flokkurinn lagði eindregið til að yrði gert. Frá og með 1. maí síðastliðnum hafa ríkisborgarar allra ríkja Evrópu- sambandsins getað unnið á Íslandi án þess að þurfa að sækja um sérstakt atvinnuleyfi. Alþingi hafði heimild til fresta gildistöku laga um frjálst flæði launafólks allt til ársins 2011 og þann frest áttum við hiklaust að nýta til þess að búa okkur vel undir gerbreyttar aðstæður á vinnu- markaði. En Samtök atvinnulífsins réðu för með stuðningi allra stjórn- málaflokka nema Frjálslyndra og málið var kýlt í gegnum þingið á vikutíma sl. vor. Kerfið er sprungið Samkvæmt upplýsingum Vinnumálastofnun hafa rífl erlendir starfsmenn komið ins það sem af er þessu ári. segir Vinnumálastofnun að 2.000 erlendir starfsmenn s starfa á íslenskum vinnuma hafi ekki verið tilkynntir til málastofnunar eins og lög k um. Það er því ekki vitað á launakjörum þessir 2.000 e starfsmenn vinna og hvort greitt samkvæmt kjarasam eður ei. Staðreyndin er sú að ísle samfélag er á engan hátt un búið að taka við þessum grí fjölda erlends vinnuafls. Þa um vinnumarkaðinn, skólak lagslega kerfið og heilbrigð Málefni innflytjenda Eftir Margréti K. Sverrisdóttur » Staðreyndin erað íslenskt sam félag er á engan h undir það búið að við þessu gríðarle mikla erlenda vinn Margrét Sverrisdóttir Eftir Baldur Arnarson baldura@mbl.is UNDANFARNAR vikur hefur um- ræðan um þingkosningarnar í Bandaríkjunum sem fram fara í dag verið nokkurn veginn á einn veg; áherslan hefur verið á mikið forskot demókrata í könnunum og hvort þeim takist að ná meirihluta í að minnsta kosti annarri deild þings- ins. En enginn skyldi vanmeta kosn- ingavél repúblikana sem hefur enn einu sinni sýnt að hún er einhver öfl- ugasta smölunarmaskína í heimi þegar hún fer að mala fyrir alvöru. Þannig var forskot demókrata á meðal líklegra kjósenda yfir 10% fyrir aðeins viku og hafði þá haldist svo um nokkra hríð. Nú benda flest- ar kannanir til að þetta forskot hafi minnkað verulega og að bjartsýni repúblikana hafi aukist á lokasprett- inum, eftir svartsýni um mikla fylgi- ssveiflu til vinstri. Könnun dagblaðsins USA Today og Gallup, sem framkvæmd var um helgina bendir til að demókratar hafi 51% stuðning líklegra kjósenda á móti 44% hjá repúblikönum. Hafði munurinn minnkað um heil sex pró- sentustig á hálfum mánuði og sex- tán prósent á einum mánuði. Ný könnun PEW-stofnunarinnar bendir einnig til hægrisveiflu en í henni mælast demókratar með fjög- urra prósentustiga forskot. Á hinn bóginn bendir USA Today á að stemningin á meðal kjósenda sé ekki ósvipuð því sem hún var fyrir tólf árum, þegar repúblikanar kom- ust til valda í báðum deildum þings- ins, á miðju fyrra kjörtímabili Bills Clintons forseta, og hnekktu þannig áratuga meirihluta demókrata í full- trúadeildinni. Sjötíu prósent óánægð Segir blaðið að þá hafi 51% kosið fulltrúa repúblikana en 44% fulltrúa demókrata, hlutfall sem hafi eins og fyrr segir snúist við ef marka megi kannanir. Meiri athygli vekur þó sú niðurstaða blaðsins að þá hafi 52 prósent kjósenda fylgst með kosn- ingunum af „töluverðri athygli“, sem hafi verið mesti áhuginn frá árinu 1958, miðað við 50% kjósenda nú. Jafnframt hafi óánægja með störf þingsins mælst 66% árið 1994 en 70% nú. „Í ljósi sögunnar bendir sjö pró- sentustiga forskot á meðal líklegra kjósenda til að demókratar muni hljóta nægjanlega mörg atkvæði til að vinna meirihluta sæta í fulltrúa- deildinni,“ sagði Frank Newport, yf- irmaður hjá Gallup, í viðtali við USA Today. Það sem hins vegar flækir stöð- una er sú staðreynd að á undanförn- um árum hefur landamörkum kjör- dæma verið breytt á þann veg að þau komi sitjandi þingmönnum til góða. Þessi aðferð, sem á ensku nefnist „gerrymandering“, hefur styrkt þingmenn repúblikana í sessi og gert andstæðingum þeirra erfitt um vik. Forskot demókrata á lands- vísu í könnunum þarf því ekki að skila sér í einstökum ríkjum. Gerir grín Kerrys útslagið? Áður en litið er á þau ríki þar sem meirihluti repúblikana er í hættu er vert líta á ástæður þess að taflið kunni að vera snúast þeim í hag, en ýmislegt hefur fallið þeim í vil á síð- ustu dögum. Þegar John Kerry, öldungadeild- arþingmaður og forsetaframbjóð- andi demókrata árið 2004, sagði misheppnaðan brandara um afleið- ingar þess að vera ekki iðinn við námið og eiga þannig á hættu að „festast í Írak“ gerði hann sér lík- lega ekki grein fyrir því að hann hefði fært andstæðingum sínum dýrmætt vopn í hendur. Frank Rich, dálkahöfund York Times, gerði þetta að efni á sunnudag þegar hann ummæli Kerrys hefðu vald neikvæðar fréttir frá Írak h ið fyrir hneykslan í garð Ke Nýleg PEW-könnun ren um undir þessa athugun en kemur fram 84% aðspur heyrt brandarann fræga og óháðra kjósenda myndu h alvarlega um hvort þau kjósa demókrata hans vegn skiptir máli en líkt og Wa Journal bendir á gæti útkom á óflokksbundnum kjósendu Þá var kveðinn upp dau yfir Saddam Hussein, fyr forseta Íraks, á sunnudag George W. Bush reynt hv getur að færa sér úrskurð nú þegar kannanir bend meirihluti kjósenda telji þ verið mistök að ráðast inn í Veikleiki verður styrku Mismæli Kerrys hafa hi ef til vill gert Bush kleift veikleika vegna Íraksstríðs styrk, í anda frægrar kosnin Hægrisveifla á lok Forsetaljómi Repúblikani stuðningsmanna á kosning  Vonir repúblikana glæðast  Næstmesti áhugi á þingkosningum síðan 1958  Vinsældir demókrata hjá evangelistum aukast verulega Í HNOTSKURN » Kannanir benda til aðÍraksstríðið sé efst í huga kjósenda sem séu óánægðir með gang mála í Írak. » Demókratinn Nancy Pe-losi á möguleika á að verða leiðtogi neðri deild- arinnar fyrst kvenna. » Búist er við um 40% kjör-sókn en jafnan er minni áhugi fyrir þingkosningum en forsetakosningum.

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.