Morgunblaðið - 07.11.2006, Blaðsíða 32
32 ÞRIÐJUDAGUR 7. NÓVEMBER 2006 MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
✝ Ásthildur Svein-björg Frið-
mundsdóttir Her-
man fæddist í
Keflavík 30. októ-
ber 1922. Hún lést á
endurhæfingardeild
Heilbrigðisstofn-
unar Suðurnesja 27.
október síðastlið-
inn. Foreldar Ástu
voru Petrína Sigrún
Jónsdóttir, hús-
móðir og verka-
kona, f. 5. ágúst
1901, d. 10. janúar
1986 og Friðmundur Hierónýmus-
son, skipstjóri og útgerðarmaður,
f. 8. september 1900, d. 20. júní
1956. Hún var einkabarn foreldra
sinna.
Ásthildur giftist í desember
1948 Irving Herman, verslunar-
og framkvæmdastjóra, f. 23. mars
1915, d. 29. nóv. 1972. Börn þeirra
eru Friðmundur Leonard Herman
tölvufræðingur, f. 19. feb. 1949, d.
1. júní 2005 og Sigrún Toby Her-
man, fjölskyldu-, náms- og starfs-
sem leið þeirra lá. Herman talaði
ágæta íslensku og var íslenska
ávallt töluð á heimili þeirra. Þrátt
fyrir að starf Hermans útheimti
mikil ferðalög og breytingar rækt-
uðu Ásta og Herman ávallt sam-
band við Petrínu móður Ástu og
vini á Íslandi. Þau keyptu hús í
Suðurgötu 7 fyrir móður Ástu og
til þess að Ásta gæti komið sem
oftast til Íslands með tvíburana
Toby og Munda. Henni var það
mikið í mun að þau gengju í ís-
lenska skóla eins mikið og unnt
var. Eftir að tvíburarnir útskrif-
uðust úr gagnfræðaskóla Kefla-
víkur flutti fjölskyldan endanlega
til Bandaríkjanna en þar var heim-
ili þeirra þar til Herman lést.
Ásta vann verslunarstörf eftir
að Herman veiktist en fluttist aft-
ur til Íslands eftir að hann lést.
Hún hóf þá störf við Fríhöfnina í
Keflavík og var hún fyrst kvenna
sem fékk starf við verslunina þar.
Ásta kom sér vel þar eins og ann-
ars staðar, hún eignaðist góða vini
en hún laðaði einfaldlega alla að
sér, unga sem gamla. Hún var
einkar glæsileg kona, falleg og
smekkleg og heimili hennar end-
urspeglaði það, ekki síður var hún
mikil félagsvera og gestrisin.
Útför Ásthildar verður gerð frá
Keflavíkurkirkju í dag og hefst at-
höfnin klukkan 14.
ráðgjafi, f. 19. feb.
1949, maki Gunnar
Þórðarson, tónskáld
og hljómlistarmaður,
f. 4. jan. 1945. Börn
þeirra eru Karl
Brooke Herman
Gunnarsson, f. 5.
sept. 1981 og Zak-
arías Herman Gunn-
arsson, f. 3. júlí 1988.
Ásta gekk í
Kvennaskólann en
eftir nám fór hún til
Svíþjóðar í eitt ár.
Hún vann versl-
unarstörf í Bókaverslun Ísafoldar
í Reykjavík og við verslunina Fold
í Keflavík. Eftir að hún giftist Her-
man bjó hún fjölskyldu sinni fal-
legt heimili í Keflavík en þar bjó
fjölskyldan þangað til þau fóru til
Spánar árið 1957. Árið 1960 fluttu
þau til Púertó Ríkó og síðan til
Alexandríu í Virginíu árið 1965.
Þeim hjónum var gestrisni í blóð
borin og öllum leið vel í návist
þeirra. Það voru ávallt Íslend-
ingar í heimsókn hjá þeim hvar
Elsuleg móðir mín er látin. Með
þessu litla ljóði eftir Gunnhildi Sig-
urjónsdóttur úr bókinni Sólin dans-
ar í baðvatninu (1995) kveð ég að
sinni, elsku mamma mín. Ég veit að
sorgin við að missa Munda var þér
ólýsanlega erfið og hugga mig við
það að nú munir þú hvílast við hlið
hans og að sorg þín og særindi hafa
umbreyst í perlu.
Nú get ég gengið heiminn á enda
þó ég sé með hælsæri.
Sandkornið sem komst inn fyrir skel mína
og særði við hvert spor
er orðið að perlu.
Þín dóttir,
Toby.
Hvernig kveður maður tengda-
móður sína eftir rúmlega tuttugu og
fimm ára kynni? Hugurinn leitar til
baka er ég hitti hana fyrst þegar
Toby kynnti mig fyrir henni. Hún
grandskoðaði mig náttúrlega, var
stuttorð í fyrstu, en sagði þó við mig
á ensku, „you know that you are
getting a diamond“.
Bauð mér síðan að keyra sig á
fína gula Chevrolettinum sínum að
heimsækja móður sína út í Garð.
Ekki tókst betur til hjá mér en að
ég keyrði Chevrolettinn út í lausa-
möl og skóf undirvagninn allhressi-
lega. Ástu var ekki skemmt.
En milli okkar var alltaf
skemmtilegt andrúmsloft, Ásta var
svo mannblendin og jákvæð í sínum
viðhorfum að það var alltaf gaman
að tala við hana.
Drengirnir okkar voru henni ætíð
ofarlega í huga og þau voru ófá sím-
tölin þar sem hún spurði mig spjör-
unum úr um hag þeirra, hvort próf-
in hefðu komið vel út, hvort
félagsskapurinn væri góður eða
bara hvort þeir borðuðu vel.
Þessi fallega kona hélt reisn sinni
fram á síðasta dag þótt veikindi
væru farin að þjaka hana. Hún var
baráttukona og kveinkaði sér ekki.
Við fórum saman öll í berjamó til
Hólmavíkur í haust og það var svo
fallegt að sjá hana sitjandi í lítilli
laut, umkringda drengjunum okkar,
hlæjandi, fulla af lífsgleði.
Ég þakka fyrir samferðina, hún
var mér kær og lærdómsrík.
Gunnar Þórðarson.
Elskuleg vinkona hefur kvatt
okkur. – Hún hafði ekki verið vel
frísk undanfarið og dvaldi sér til
hressingar á sjúkrahúsinu hér í
Keflavík þegar kallið kom skyndi-
lega, kallið sem við öll verðum að
hlýða. Vinátta okkar stóð um ára-
tuga skeið og nú söknum við hennar
sárt. Hún var trygg, skilningsrík og
góð manneskja. Hún gaf okkur sem
eftir erum mikið af sjálfri sér.
Ásta hafði skemmtilega og hlýja
kímnigáfu og oft var mikið hlegið og
það var gott að hlæja með Ástu!
Vinahópur hennar var stór og ólíkur
í aldri, það skipti ekki máli, hún átti
erindi til okkar allra. Auðvitað átti
hún sína bestu vinkonu frá því hún
var barn að aldri. Vinkonan var Elín
Ólafsdóttir sem lést í júlí á þessu
ári. Fráfall Elínar var Ástu mikið
áfall, þá rifjaðist upp sár missir
hennar sjálfrar. Mundi sonur henn-
ar, sem búsettur var í Kaliforníu,
var á leið í heimsókn í júlí í fyrra-
sumar. Hann kom aldrei. Hann varð
bráðkvaddur daginn áður í íbúð
sinni. Ekki þarf að lýsa því áfalli og
sorg sem Ásta og Toby, tvíburasyst-
ir Munda, urðu fyrir, en þær biðu
hans á flugvellinum. Samband
þeirra allra var einstaklega fallegt
og hlýtt.
Ásta ólst upp í Keflavík. Hún var
einkabarn foreldra sinna. Faðir
hennar var skipstjóri og útgerðar-
maður, Ásta tók þátt í þeim störfum
sem boðið var upp á fyrir unglinga.
Uppeldi hennar bar þess vott alla
ævina að hún var hluti af þeim tíð-
aranda sem hún ólst upp við. Ásta
gekk í Kvennaskólann í Reykjavík
og lauk þaðan prófi. Síðan fór hún í
skóla í Svíþjóð í eitt ár. Alls staðar
þar sem hún fór eignaðist hún fjölda
vina, hún laðaði einfaldlega alla að
sér. Eftir nám vann hún um tíma
hjá Bókaverslun Ísafoldar í Reykja-
vík, en einnig við verslun hér í
Keflavík. Alls staðar kom hún sér
vel og var eftirsóttur starfskraftur.
Árin liðu og hún kynntist manninum
sem hún dáði og elskaði. Hann hét
Irving Herman og var bandarískur,
hann vann fyrir bandaríska herinn.
Þau giftu sig og eignuðust heimili
hér í Keflavík. Gleðin og hamingjan
var mikil þegar tvíburarnir fædd-
ust, Toby og Mundi.
Þeim hjónum var gestrisni í blóð
borin og öllum leið vel í návist
þeirra. Starf Hermans útheimti
mikil ferðalög og breytingar og bjó
fjölskyldan árum saman í útlöndum,
endastöðin var svo í Bandaríkjun-
um. Síðustu tvö árin sem Herman
lifði átti hann við vanheilsu að stríða
og lést aðeins 57 ára gamall árið
1972. Ásta hafði misst ástina sína og
nú varð að byrja upp á nýtt. Hún
bognaði, en brotnaði ekki. Börnin
hennar voru komin í sambúð og
flutt að heiman og voru við nám og
störf. Systkini og ættingjar Her-
mans reyndust Ástu mjög vel og var
gott samband milli þeirra alla tíð.
Þegar Ásta kom aftur til Íslands ár-
ið 1973 hún fór fljótlega að starfa
hjá Fríhöfninni á Keflavíkurflug-
velli, og vann þar það sem eftir var
starfsævinnar. Hún var vinsæl þar
sem annars staðar og eignaðist vini
sem öllum þótti vænt um hana. Við
söknum Ástu þessa döpru daga en
sættum okkur við orðinn hlut. Ást-
arþakkir fyrir falleg kynni. Sam-
úðarkveðjur til Toby og Gunnars og
drengjanna þeirra sem ömmu þótti
svo vænt um.
Ég heyrði Jesú himneskt orð:
„Kom, hvíld ég veiti þér.
Þitt hjarta’ er mætt og höfuð þreytt,
því halla’ að brjósti mér“.
(Stefán Thorarensen.)
Guðbjörg Þórhallsdóttir,
Sigurbjörg (Silla) Ólafsdóttir.
Kveðja frá Lionessuklúbbi
Keflavíkur
Margs er að minnast,
margt er hér að þakka.
Guði sé lof fyrir liðna tíð.
Margs er að minnast,
margs er að sakna.
Guð þerri tregatárin stríð.
(V. Briem.)
Enn er fallin frá ein af okkur í
Lionessuklúbbi Keflavíkur, Ásta
Hermann, svo stutt á eftir sinni
góðu vinkonu Ellu sem einnig var
Lionessa er lést fyrr á þessu ári.
Ásta tók þátt í ýmsum störfum og
nefndum á vegum klúbbsins og þótt
aldurinn færðist yfir var hún dugleg
að mæta á fundi, okkur til mikillar
gleði. Hún var heimskona, glaðlynd
í eðli sínu og hafði mjög góða nær-
veru.
Um leið og við þökkum Ástu sam-
fylgdina og samverustundirnar vott-
um við þér, kæra Toby, og öðrum
ástvinum innilega samúð.
Minningin lifir í huga lifenda.
F.h. Lionessuklúbbs Keflavíkur.
Hulda Matthíasdóttir.
Elsku amma mín.
Nú ertu farin yfir móðuna miklu.
Það er ekki eitthvað sem ég fæ
breytt. Hins vegar, á tíma sem þess-
um, tel ég mikilvægt að muna eftir
góðum stundum. Eins og skiptin
sem ég og Kalli komum til þín að
elda mat, og var það góður verður,
þótt þú borðaðir nú ekki mikið af
honum. Eða þegar ég var lítill
strákur og fór til þín oft yfir helgi
og við slöppuðum af yfir ódýrum
hamborgara og frönskum og leigð-
um mynd. Það voru skemmtilegar
og saklausar stundir. Þetta er það
eina sem ég get gert. Að muna eftir
þér og minnast. Minnast liðinna
stunda. Ég bið að heilsa afa mínum,
þeim dularfulla er ég var aldrei svo
lánsamur að kynnast. Bið að heilsa
Munda okkar, sem örlögin rifu frá
okkur í fyrra.
Vertu sæl, þú blíða og brosmilda
kona.
Zakarías Herman Gunnarsson.
Það eru u.þ.b. 60 ár síðan frændi
minn Irving Herman fór til Íslands
til að vinna fyrir NATO. Hann var
einn af fimm systkinum og var
fæddur og uppalinn í New York, í
gyðingafjölskyldu; þau voru inn-
flytjendur frá Rúmeníu. Hann hitti
Ástu og varð ástfanginn við fyrstu
sýn. Þau giftu sig og eignuðust tví-
burana Toby og Lenny (eða Munda
eins og hann var kallaður á Íslandi).
Fyrst bjó fjölskyldan á Íslandi en
síðan á Spáni, Púertó Ríkó og í
Bandaríkjunum. Amma mín, Lillian,
elsta systir Irvings átti þrjú börn,
Lenny (faðir minn), Toby og Gwen
sem nú eru á Íslandi til að fylgja
Ástu okkar.
Amma mín, Irving og Ásta voru
mjög náin. Foreldrar mínir tóku
Ástu, ættjörð hennar og menningu
opnum örmum. Mig grunar að það
hafi verið persónutöfrar og þokki
hennar sem fléttaði þessar tvær
fjölskyldur saman í þann órjúfan-
lega ættbálk sem hann er í dag,
þrátt fyrir að bakgrunnur þeirra og
menning hafi verið harla ólík. Pabbi
og Irving (Herman, eins og hann
var kallaður á Íslandi) áttu sérstakt
samband. Eins og faðir minn segir:
„Hann var eins og stóri bróðir minn,
bróðirinn sem ég aldrei átti.“ Líkt
og bræðrum sæmir gerðu þeir ým-
islegt saman á sínum yngri árum,
t.a.m. fengu þeir eitt sumarið sér-
leyfi til að reka veitingastað í Rex-
all-apóteki við ströndina í Roc-
kaway, New York. Þeir gerðu
ýmislegt saman líka þegar þeir elt-
ust og þegar Herman var fimm-
tugur fór faðir minn til Íslands til að
fagna þeim áfanga með honum.
Pabbi minnist enn gestrisni Ástu,
gestrisni sem ég átti eftir að njóta
áratugum síðar.
Vegna þessara nánu tengsla var
ekki að furða að þegar Herman,
Ásta, Mundi eða Toby komu til New
York gistu þau hjá okkur í Sheeps-
head Bay í Brooklyn, New York.
Hvort sem þau komu öll fjögur eða
eitthvert þeirra og íslenskir ferða-
félagar þeirra voru þau hjá okkur.
Ég man vel eftir Íslendingum sof-
andi á hverjum einasta sófa og jafn-
vel á gólfunum. Frænka mín (Aunt
Ásta) elskaði „kosher“ salami með
sinnepi, og mamma passaði alltaf
upp á að eiga fleiri pund þegar þau
komu í heimsókn. Það sem ég man
þó mest er hláturinn sem virtist
halda áfram endalaust og langt
fram eftir nóttu.
Á unglingsárum man ég eftir að
ég heimsótti Herman og Ástu í
Alexandríu í Virginíu, rétt fyrir ut-
an Washington D.C. Þó að árin liðu
hélt hláturinn áfram rétt eins og
tíminn hefði staðið í stað.
Sem ung kona nam ég lögfræði í
Washington D.C. Aunt Ásta hafði
þá flutt aftur til Íslands eftir að
Herman lést en kom oft til D.C.
vegna ýmissa tilefna, eins og að
heimsækja vini. Hún gaf sér alltaf
tíma til að hitta mig, jafnvel þótt
það væri aðeins í kvöldmat. Hún
vildi alltaf vita allt um fjölskylduna.
En fyrir mér skipti það mestu máli
hvernig hún tók mér sem fullorðinni
konu og hvað henni var umhugað
um hin ýmsu mál í lífi mínu. Hjá
mér vaknaði þá einnig áhugi á lífi
hennar. Ég bjó í nágrenni D.C. í
rúman áratug. Það var á þessum ár-
um sem ég virkilega kynntist hug-
ulsemi og umhyggju Ástu Herman.
Ég tel mig heppna að hún, Toby og
sonur hennar Zakarías gistu hjá
mér á heimilli mínu í Silver Spring í
Maryland. Eftir að ég flutti til Flór-
ída 1998 komu Aunt Ásta, Toby,
Zakki og Mundi öll í heimsókn til
mín. Af einhverri ástæðu hef ég
fengið þann arf frá föður mínum að
hýsa íslenska ættingja mína þegar
þeir koma í heimsókn til okkar og
hefur það veitt mér ómetanlega
ánægju.
Það voru mikil forréttindi fyrir
mig að fá að koma í heimsókn með
Munda, frænda mínum, til Íslands í
ágúst árið 2000. Ég er ólýsanlega
fegin núna að hafa farið í það ferða-
lag. Ég bjó hjá Ástu frænku og auð-
vitað kom ég með nokkur pund af
kosher salami. Hún var yndislegur
gestgjafi. Hún dekraði við okkur
Munda og bakaði pönnukökur á
hverjum morgni. Ég varð svo háð
þeim að ég varð að kaupa mér
pönnukökupönnu til að eiga heima.
Mundi og ég fórum með Ástu kring-
um landið með okkur. Við fórum út
um allt, m.a. á Geysi og Gullfoss.
Minningin sem er mér þó kærust er
þegar Ásta og ég fórum einar út að
Garðskagavita kringum sólsetur.
Hún stakk upp á þessu og hún út-
skýrði alla söguna fyrir mér. Hríf-
andi útsýnið, landslagið og kyrrðin
líða mér seint úr minni og eru sem
brennd í huga mér.
Ásta, Mundi og Toby komu í
brúðkaup mitt í Sarasota, Flórída, í
nóvember 2001. Þetta var auðvitað
langt og erfitt ferðalag fyrir hana
en ég veit að hún vildi koma. Hluti
af athöfninni í giftingum gyðinga er
upplestur blessunarorða, einkum
sjö þeirra undir „chuppah“ eða
tjaldhimni þar sem brúðurin og
brúðguminn eru. Maðurinn minn og
ég vildum að sjö ættmæður úr fjöl-
skyldum okkur mundu flytja þær.
Við hringdum í rabbína til að spyrja
hvort Aunt Ásta mætti flytja eina
blessun þrátt fyrir að hún væri ekki
gyðingur. Hann játti því. Líklega er
ekkert sem gerir manninn minn og
mig jafn stolt og minningin um
þessar sjö frænkur okkar, ættmæð-
ur tveggja kynslóða að flytja þessi
blessunarorð fyrir okkur.
Þrátt fyrir að ég hafi ekki séð
hana Ástu frænku mína síðan við
hjónin giftum okkur hefur það verið
auður minn að senda henni bréf og
myndir af dætrum mínum þremur.
Við höfum talað saman í síma
nokkrum sinnum en ekki eins oft og
Ásthildur Friðmunds-
dóttir Herman
✝
Okkar ástkæri,
ÞÓRÐUR SIGURÐSSON
frá Akranesi,
Blikahólum 12,
Reykjavík,
lést á Landspítala Fossvogi mánudaginn
6. nóvember.
Fyrir hönd aðstandenda,
Kristín H. Kristjánsdóttir,
Þóra Ólafsdóttir, Aad Groeneweg,
Jón Pétur Jóelsson,
Ólafur Þór Jóelsson, Lára Óskarsdóttir.
✝
Ástkær eiginmaður minn, fósturfaðir, stjúpfaðir,
tengdafaðir, afi og langafi,
JÓN EINARSSON
vélstjóri
frá Smyrlabjörgum,
Suðursveit,
lést á Sóltúni 2 sunnudaginn 5. nóvember.
Útförin fer fram frá Dómkirkjunni föstudaginn
10. nóvember kl. 15.00.
Alda Júlíusdóttir,
Jón Ívar Einarsson, Dóra Kristín Briem,
stjúpbörn, tengdabörn, barnabörn
og barnabarnabörn.