Morgunblaðið - 09.11.2006, Qupperneq 41

MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 9. NÓVEMBER 2006 41
Verð nú 19.995.- stgr.
Verð nú 219.995.- stgr.
Verð l ) 139.995.- stgr. ll ) 117.995.- stgr.
Verð áður: 34.995.-Verð áður; 29.995.-Verð áður; 6.995.-
Verð nú 29.995.- stgr.Verð nú 4.995.- stgr.
Verð áður 49.995.-
Ferðaútvarp Hljómtæki
sjónvörp
Elfunk LT-42HD
42” Háskerpu plasna sjónvarp. Upplausn 1024 X 768. Skerpa 6000:1 Birta 1200:1
HDMI tengi. PC inngangur. 2 scart tengi. S-video inngangur.
Verð áður 249.995.-
Verð nú 38.995 stgr.
Verð nú 34.995.- stgr.
Verð nú 7.995.- stgr.
Daewoo Tvöfaldur ísskápur með klakavél
Verð áður 9.995.-
Verð áður 15.995.-
með MP3 afspilun
4x 50 wött. Útvarp með
stöðvaminni. Geislaspilari.
Aux in. 2x aux út
Verð nú 8.995.- stgr.
Lava bílgeislaspilari
l ) – AGFRSU20DAI
b)ll ) – AGFRSU20DAW
Stál tvöfaldur skápur í orkuflokki A.
Kælir og frystir hlið við hlið.
Rúmmál kælirýmis nettó er 334 lítrar.
Rúmmál frystirýmis nettó er 170 lítar.
Kælir með 4 glerhillum og 3 grænmetisskúf-
fum. 0°C skúffa kjörin til afþíðingar.
Flöskuhilla og velinnréttað geymslurými í
hurðinni. „Magic Cool Zone“ fyrir geymslu á
grænmeti. Frystir með 3 hillum, 2 skúffum
ásamt hillum í hurð. Frystigeta er 8 kg á
sólarhring. Sjálfvirkvirk ísmolavél gefur klaka,
mulinn ís og ískalt vatn. Sjálfvirk afhrímun í
kæli og frysti „No-Frost“. Rafrænar stýringar.
Stafrænn aflestur utan á frysthurðinni.
Skápur með 1 pressu og hljóð uppá 44 dB.
Á hjólum sem auðvelda flutning.
Stærð (hxbxd): 179x90,3x73 cm DAEWOO Örbylgjuofn – AGKOR69Y5
20 Lítra. 800w. 5 mismunand hitastillingar. 35 mín tímastillir.
Edesa Þvottavél –
EDL1036
Þvottamagn 6 kg.
Rafeindastýrð. Val um
1000/800/600/400/200/1000/0
vindingu.
Stór hurð 30 cm.
Orkuflokkur A.
Fratelli Atlas
keramik eldavél –
TES604K400V
Keramik helluborð. Ofn með
barnalæsingu. Fylgihlutir: Þrjár
ofnskúffur og ein bökunargrind.
Ofnstærð 56 lítrar.
Geymslu skúffa undir ofni.
SCOTT hljómtækjasamstæða - MDX-I90Scott ferðaútvarp – AGSW6
DVD spilari. Les CD,
CD-R,
DVD+RW,DVD+R,D
VD-RW,DVD-R,
MP4, Xvid.
USB fyrir flashminni.
2x35W. Karaoke (
2x mic inn). Scart
út. S-vhs út.
Fjarstýring.
Geislaspilari.
FM útvarp.
Les CD / CD-RW
/ CD-R / WMA.
Elfunk 15” LCD sjónvarp – AGLT1508
Styður upplausn allt að 1024 x 768. Sjálfvirk stöðvaleitun. 100
stöðva minniTextavarp. Scart. RCA. S-vhs.Tengi fyrir heyrnatól.
Fjarstýring. 12 og 220 volt. Veggfesting fylgir.
Pottasett með 40% afslætti
Verð áður 29.900.-
Verð áður 29.900.-
Verð nú 24.900.- stgr.
Verð nú 24.900.- stgr.
LCD sjónvörp
Verð nú 54.995 stgr.
Verð nú 99.900 stgr.
Verð áður 74.995.-
Verð áður 59.995.-
Hö
nn
un
:d
es
ig
n.
is
Verð áður 144.900.-
Cambridge Audio – CN540A
Stereó magnari frá Cambridge Audio. 2 x 60 wött á rás á 8 ohm.
2 x 80 wött á 4 ohm. Cap5 vörn sem varnar því að hátalarar skemmist.
A og B hátalaraútgangar. Inngangar: CD, DVD, AUX, TAPE, TUNER, MD.
Cambridge Audio – CN540C
CD spilari frá Cambridge Audio.
Heimabíókerfi
Surround 6x 80 wött rms – Stereo 2 x100 wött rms Inngangar: 6 RCA , 6.1
Direct in.Útgangar: 6 tengi fyrir hátalara, 6.1 preamp út, tape record út.
Inngangar fyrir video: 4xComposite, 3x S-video, 2x ComponentDigital
inngangar: 2x Coaxial, 3x optical. Digital útgangar: 1x Coaxial, 1x Optical.
Cambridge Audio 540R 6,1 heimabíómagnari
Cambridge Audio DVD89 spilari &
Eltax Symphony heimabíóhátalarasett
Elfunk 28” sjónvarp – AG2840
2 x Scart. RCA. S-vhs. Útgangur fyrir heyrnatól. Fjarstýring. Íslenskt
textavarp. B: 74,5 cm - H: 47 cm - D: 48 cm
sjónvörp
ERLENDUM verkamönnum
hefur fjölgað mjög á Íslandi síðan
1. maí, en þá tóku gildi lög um
frjálsan atvinnu- og búseturétt
launafólks innan Evrópska efna-
hagssvæðisins (EES) fyrir ný að-
ildarríki. Þau 10–12 ár hef ég, sem
prestur innflytjenda, haft góða yf-
irsýn yfir hvernig málum er háttað
hér á landi og hvernig þróunin hef-
ur verið. Hingað til hafa innflytj-
endur verið frá ólíkum svæðum í
heiminum eins og t.d. frá Taílandi
eða Filippseyjum. Þeir sem vildu
greiða götu þeirra í íslensku sam-
félagi og unnu að því að bæta rétt-
indi þeirra og aðgengi voru engu
að síður að vinna í þágu allra inn-
flytjenda. Baráttan fyrir löggjöfinni
um að innflytjandi gæti fengið
dvalarleyfi fyrir aðstandendur sína
var réttarbót fyrir alla innflytj-
endur, jafnvel þótt hún hafi verið
sett þegar innflytjendur hérlendis
hafi verið flestir frá tveimur ofan-
greindum löndum, það var enginn
undanskilinn.
Núna er staðan orðin allt önnur.
Fólk sem hingað kemur, til þess að
vinna eða búa, og er frá aðild-
arríkjum EES-samningsins nýtur
að mörgu leyti forréttinda. Fjöldi
þeirra sem koma t.d. frá Póllandi
og Litháen er svo mikill að dregið
hefur úr mikilvægum baráttu-
málum innflytjenda frá öðrum
heimssvæðum, fólks hefur minni
rétt. Fyrir EES-innflytjendur eru
atvinnuréttindi, dvalarleyfi eða
sameining fjölskyldu ekki á odd-
inum því þeir hafa nú þegar þessi
réttindi. Þetta eru hins vegar atriði
sem skipta þá útlendinga sem
koma frá löndum utan EES, til
þess að vinna og búa, miklu máli.
Eftir að lögum var breytt árið
2004, og þar sem dvalarleyfi er háð
aldursmörkum, hefur það gert
mörg mál enn erfiðari viðfangs,
eins og sést í 24 ára reglunni eða
66 ára reglunni.
Málið er að ef eingöngu er horft
á stöðu innflytjenda t.d. frá Pól-
landi, sem nú eru fjölmennastir, og
lífskjör þeirra á Íslandi og aðeins
reynt að bæta þau, þá sitja málefni
innflytjenda utan EES á hakanum.
Það þýðir með öðrum orðum að
þeir sem vinna fyrir þennan hóp
innflytjenda eru ekki endilega að
vinna fyrir alla innflytjendur á Ís-
landi. Það er að mínu mati mjög
mikilvægt að gera sér grein fyrir
þessu.
Þetta er að sjálfsögðu ekki Pól-
verjum eða öðrum EES-útlend-
ingum að kenna. En samt sem áður
þá ber þessi hópur, sem meirihluti
útlendinga á Íslandi, ákveðna
ábyrgð. Þeir jafnt og aðrir verða að
taka tillit til þess að í raun eru
tvenns konar innflytjendur á Ís-
landi, þeir sem koma frá EES-
löndum og þeir sem koma frá öðr-
um löndum. Staða og réttindi þess-
ara útlendinga hér á landi eru ólík
og því geta hagsmunamálin verið
það líka.
En hvernig eigum við að bregð-
ast við á þessum tímamótum? Mig
langar til að koma með nokkrar
ábendingar sem hægt væri að hafa
sem leiðarljós.
a) Þegar við fjöllum um innflytj-
endamál verður að vera skýrt um
hvaða fólk við erum að tala. Inn-
flytjendur eru ekki einsleitur hópur
og við verðum að vera meðvituð um
að aðstæður og hagsmunir ólíkra
hópa eru ekki endilega þeir sömu.
b) Oft heyrast orð eins og „mál-
svari“ innflytjenda, en við þurfum
að gefa gaum að því hvort um er
að ræða málsvara allra innflytjenda
eða aðeins hluta þeirra.
c) Það er óhjákvæmilegt að að-
greina innflytjendur sem ætla að
dveljast hérlendis tímabundið
starfs síns vegna og þá sem langar
að setjast hér að. Það er mikilvægt
að bjóða farandverkafólki á stutt
réttindanámskeið, en jafnframt er
brýnt að ákveðið aðlögunarkerfi sé
í boði fyrir aðra innflytjendur. Mik-
ilvægt er t.d. að leiðbeina fólki um
ellilífeyrisréttindi sem verður án
efa stórmál eftir nokkur ár. Mál-
efni aldraðra innflytjenda er mál
sem við verðum að byrja að vinna
að núna strax.
d) Að skoða hagsmuni sérhvers
innflytjendahóps er ekki það sama
og að skipta innflytjendum í
ótengda smáhópa. Inn-
flytjendur eiga margt
sameiginlegt eins og
að þurfa íslenskunám,
móðurmálskennslu og
aðlögun að íslenska
samfélaginu, óháð því
hvaðan þeir koma.
e) Þegar um rétt-
indamál innflytjenda
er að ræða, þá þurfum
við reyna að leggja
megináherslu á þann
innflytjendahóp sem
hefur minnst réttindi.
A.m.k. verðum við alltaf að taka til-
lit til þessa hóps. Annars eiga mál-
efni innflytjenda á hættu að falla í
þá pólitísku gryfju að vera minni-
hlutahópur sem skiptist í enn
smærri minnihlutahópa sem berjast
innbyrðis.
f) Við skulum ekki
gleyma því að skyndi-
leg fjölgun erlendra
verkmanna um þessar
mundir veldur gríð-
arlegu vinnuálagi á þá
sem veita útlend-
ingum margvíslega
þjónustu eins og Út-
lendingastofnun, Hag-
stofu Íslands og Al-
þjóðahús, að ó-
glgeymdum grunn- og
framhaldsskólum. Við
þurfum að skilja að
þetta vinnuálag hefur áhrif ekki að-
eins á nýkomna innflytjendur held-
ur alla þá sem þiggja þjónustu af
þessum stofnunum. Ef íslenska rík-
ið er búið að ákveða að opna dyr
fyrir EES-borgurum, verður ríkið
að vera tilbúið til þess að auka við
og bæta þjónustuna sem til þarf,
svo hægt sé að taka á móti nýjum
íbúum til að þeir geti aðlagast sam-
félaginu og lagt til þess sem fyrst
og best.
Ég vona að ofangreind atriði
endurspeglist í innflytjendastefnu
íslenskra stjórnvalda í náinni fram-
tíð.
Síbreytileg
innflytjendamál
Toshiki Toma fjallar um mál-
efni innflytjenda
» Fólk sem hingaðkemur, til þess að
vinna eða búa, og er frá
aðildarríkjum EES-
samningsins nýtur að
mörgu leyti forréttinda.
Toshiki Toma
Höfundur er prestur innflytjenda.