Morgunblaðið - 08.04.2007, Síða 2

2 SUNNUDAGUR 8. APRÍL 2007 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Morgunblaðið Hádegismóum 2, 110 Reykjavík. Sími 5691100 Fréttir frett@mbl.is Fréttastjórar Ágúst Ingi Jónsson, aðstoðarfréttaritstjóri, aij@mbl.is Sigtryggur Sigtryggsson, aðstoðarfréttaritstjóri, sisi@mbl.is Viðskiptablað vidsk@mbl.is Umsjón Björn Jóhann Björnsson,
bjb@mbl.is Daglegt líf Guðbjörg Guðmundsdóttir, gudbjorg@mbl.is Menning menning@mbl.is Fríða Björk Ingvarsdóttir, ritstjórnarfulltrúi, fbi@mbl.is Umræðan | Bréf til blaðsins Guðlaug Sigurðardóttir, ritstjórnarfulltrúi, gudlaug@mbl.is Minningar minning@mbl.is, Stefán Ólafsson,
Arnór Ragnarsson Dagbók| Kirkjustarf Ellý H. Gunnarsdóttir, elly@mbl.is Íþróttir sport@mbl.is Sigmundur Ó. Steinarsson, fréttastjóri, sos@mbl.is Útvarp | Sjónvarp Hulda Kristinsdóttir, dagskra@mbl.is mbl.is netfrett@mbl.is Guðmundur Sv. Hermannsson fréttastjóri gummi@mbl.is
Verið velkomin
á landsfund
Samfylkingarinnar
í Egilshöll
13.–14. apríl.
Eftir Silju Björk Huldudóttur
silja@mbl.is
„ÞESSI skýrsla
kallar á stór-
auknar rann-
sóknir á áhrifum
veðurfarsbreyt-
inga og þeim af-
leiðingum sem
hugsanlega koma
fram við Íslands-
strendur,“ segir
Halldór Þor-
geirsson, for-
stöðumaður hjá Loftslagssamningi
SÞ, um nýja loftslagsskýrslu sér-
fræðinefndar SÞ sem samþykkt var
í Brüssel nýverið. Bendir Halldór á
að auknar rannsóknir á áhrifum
veðurfars á hafstrauma og þar með
lífríki í hafinu umhverfis Ísland séu
mikið hagsmunamál fyrir þjóðina,
sem byggi hagkerfi sitt að stórum
hluta á nýtingu lífríkis sjávar.
Fyrrgreind skýrsla skiptist að
sögn Halldórs í tvennt. Annars
vegar er fjallað um þær loftslags-
breytingar sem þegar hafi orðið.
Hins vegar er dregin upp mynd af
því hvernig þróunin geti orðið verði
ekkert að gert til að draga úr losun
gróðurhúsalofttegunda. „Segja má
að hér sé um svarta skýrslu að
ræða, ef ekkert verði að gert. Það
er þó enn tími til að koma í veg fyr-
ir verstu afleiðingarnar,“ segir
Halldór og tekur fram að þar sé
lykilatriði hvað gert verði á næstu
20 árum. Segir Halldór ljóst að
bæta þurfi orkunýtinguna í heim-
inum með því t.d. að einangra hús
betur, skipta á venjulegum ljósa-
perum og sparperum og bæta
orkunýtingu bílaflotans. Einnig
þurfi að auka hlutfall endurnýjan-
legra orkugjafa og huga vel að því
hvaða tækni sé innleidd við raf-
magnsvæðingu heimsins.
Binda má koldíoxið
neðanjarðar
„Kínverjar opna nýtt kolara-
forkuver í viku hverri,“ segir Hall-
dór og bendir á að fram sé komin
ný tækni sem geri að verkum að
hægt sé að nota orkuna úr kolum
með brennslu án þess að losa kol-
díoxið út í andrúmsloftið, þar sem
það er fangað í kolaverinu og kom-
ið fyrir neðanjarðar til frambúðar.
Bendir Halldór á að ástæða þess að
þessi tækni er ekki enn farin að
ryðja sér til rúms sé sú að kolaver í
flestum löndum heims geti sent
koldíoxíð út í andrúmsloftið fram-
leiðendum að kostnaðarlausu. Segir
Halldór lykilatriði að losun þurfi að
kosta framleiðendur eitthvað, því
þá skapist efnahagslegur hvati fyr-
ir iðnaðinn til að finna leiðir til að
draga úr losun og innleiða nýja
tækni.
Spurður hvað Íslendingar geti
lagt af mörkum á þessu sviði segist
Halldór þeirrar skoðunar að Ís-
lendingar hafi af mikilli þekkingu
að miðla. „Ísland hefur nú þegar
lagt mikið til þessara mála með
Jarðhitaskóla SÞ, þar sem fólk frá
þróunarríkjunum hefur verið þjálf-
að í að nýta endurnýjanlega orku-
gjafa á sviði jarðhita. Þetta hefur
kannski ekki farið hátt en er ein-
staklega mikilvægt og merkilegt
framlag Íslands,“ segir Halldór og
tekur fram að útrás íslenskra fjár-
festa á sviði endurnýjanlegra orku-
gjafa sé einnig mikið ánægjuefni.
Nefnir hann í því samhengi fjár-
festingar Glitnis við uppbyggingu
orkuvera í Kína.
Ný loftslagsskýrsla Sameinuðu þjóðanna kallar á auknar rannsóknir á lífríki sjávar
Rannsaka þarf áhrif veður-
farsbreytinga hérlendis
Halldór
Þorgeirsson
„LOFTSLAGSVANDINN er eitt
stærsta umhverfismál samtímans.
Þetta er jafnframt það mál sem
mun hafa mest
áhrif fyrir kom-
andi kynslóðir,“
segir Jónína
Bjartmarz um-
hverfisráðherra
um nýja skýrslu
sérfræðinefndar
SÞ.
„Loftslags-
vandinn liggur í
brennslu jarðefnaeldsneytis, olíu,
kola og jarðgass. Það kallar á
gildi þess annars vegar að spara
orkuna og hins vegar að stuðla að
notkun endurnýjanlegra orkugjafa
af ýmsum toga. Þessi áhersla á
endurnýjanlega orku áréttar þau
tækifæri sem við höfum fyrir út-
rás á íslensku hugviti og tækni-
þekkingu á sviði jarðvarma,“ segir
Jónína og tekur fram að hún telji
þá útrás eitt stærsta framlag Ís-
lendinga til að vinna á loftslags-
vandanum.
Þekking
mikilvægt
framlag
Jónína Bjartmarz
„ÞAÐ hefur komið fram hjá hlut-
höfum að þeir hafi hug á því en dálít-
ið skrítið væri að lýsa því yfir á
þessu stigi, þ.e. þegar enginn veit
hvað hluturinn mun kosta,“ segir
Júlíus Jónsson, forstjóri Hitaveitu
Suðurnesja, spurður um líkur þess
að forkaupsréttur verði nýttur við
kaup á 15,2% hlut ríkisins í hitaveit-
unni.
Samkvæmt samþykktum félags-
ins eiga hitaveitan sjálf og núverandi
hluthafar forkaupsrétt að eignar-
hlutnum og hafa þeir tvo mánuði frá
því að samið hefur verið við fyrir-
hugaðan kaupanda til að ganga inn í
kaupin. Tilboð í eignarhlutinn verða
opnuð 30. apríl nk. en afar óljóst
þykir hversu mikið ríkið mun fá fyrir
hann. Tíu aðilar hafa lýst yfir áhuga
á að kaupa hlutinn en bindandi verð-
tilboð verður að
hafa borist fyrir
lok þessa mánað-
ar. Hlutur ríkis-
ins er rúmlega
1,13 milljarðar
króna að nafn-
virði og hugsan-
legt verðmæti er
talið 2,5–3 millj-
arðar króna.
Júlíus segir ljóst að það fari alfar-
ið eftir verðinu hvort rétturinn verði
nýttur og ef það verður hátt er það
ólíklegt, en hluthafar eru sveitar-
félögin á Suðvesturlandi. Þar af er
Reykjanesbær með um 40% hlut og
Hafnarfjörður með 15%. Júlíus segir
að þessir tveir mánuðir verði líkast
til nýttir vel. „Og við bíðum spenntir
eftir 30. apríl,“ segir Júlíus.
Verðið mun
ráða úrslitum
Óvíst hvort hluthafar nýta forkaupsrétt
Júlíus Jónsson
ÞESSI myndarlegi fálki var á
sveimi í Grafarvogi á föstudaginn
langa en það er ekki óalgengt að sjá
til fálka á þessum slóðum reyna að
hremma bráð á leirunni.
Fálkinn virtist þó ekki í slíkum
hugleiðingum og var hinn spakasti
þegar ljósmyndara bar að garði,
enda við hæfi að halda sig til hlés.
Ljósmynd/Dagný Bjarnadóttir
Spakur fálki í Grafarvogi
GUÐMUNDUR Tóm-
as Hjartarson, fyrrver-
andi seðlabankastjóri,
lést 6. apríl.
Hann fæddist 1. nóv-
ember 1914 á Litla-
Fjalli í Borgarhreppi í
Mýrasýslu. Eiginkona
Guðmundar var Þórdís
Þorbjarnardóttir frá
Neðra-Nesi í Stafholt-
stungum f. 12.04. 1916,
d. 13.01. 1994.
Guðmundur fluttist
til Reykjavíkur árið
1939, hann var lög-
regluþjónn í Reykjavík
frá 1942–1946, starfsmaður Sósíal-
istaflokksins frá 1946–1956 og for-
stöðumaður Innflutningsskrifstof-
unnar frá 1956–1960. Frá 1960 vann
hann ýmis störf fyrir Sósíalistaflokk-
inn. Hann var í kosn-
ingabandalagi Alþýðu-
bandalagsins, gegndi
mörgum ábyrgðar-
stöðum frá stofnun
þess, og tók virkan þátt
í stofnun Samfylking-
arinnar. Hann var einn
af stofnendum Sigfús-
arsjóðs (Sigurhjartar-
sonar) árið 1952. Guð-
mundur sat í bankaráði
Búnaðarbankans, var í
stjórn K.R.O.N.
(Kaupfélags Reykja-
víkur og Nágrennis) og
Áburðarverksmiðju
ríkisins. Hann var formaður bygg-
ingarstjórnar Seðlabanka Íslands
frá 1982 til 1988. Guðmundur var
seðlabankastjóri í 10 ár, frá 1974 til
1984.
Andlát
Guðmundur Hjartarson
LÖGREGLAN á höfuðborgarsvæð-
inu lenti tvívegis í eltingarleik við ölv-
aða ökumenn aðfaranótt laugardags.
Annars vegar í Hafnarfirði þar sem
ökumaður sinnti ekki stöðvunar-
merkjum eftir að bifreið hans mæld-
ist á hundrað km hraða á Reykjanes-
braut. Á flóttanum ók ökumaður m.a.
utan í bíl á gatnamótum og upp á um-
ferðareyju á Lækjargötu. Þar varð
hann að stöðva bifreiðina. Maðurinn
gafst þó ekki upp og reyndi að flýja á
hlaupum en komst ekki lengra en inn í
næsta húsgarð.
Þá ætlaði lögregla að athuga
ástand ökumanns í Þingholtunum en
ökulagið þótti grunsamlegt. Þegar
ökumaður sá lögreglubifreiðina
stöðvaði hann bíl sinn og út komu
fimm menn. Þeir reyndu allir að kom-
ast undan á hlaupum en náðust fljót-
lega. Mennirnir reyndust ölvaðir og
neituðu allir að hafa setið undir stýri.
Ölvaðir öku-
menn á flótta