Morgunblaðið - 08.04.2007, Blaðsíða 28

ferðalög
28 SUNNUDAGUR 8. APRÍL 2007 MORGUNBLAÐIÐ
Klukkan eitt um nótt, eðaum 18 tímum á eftir áætl-un, renndi rútan fráOuagadougou í Búrkína
Faso í hlað á umferðarmiðstöðinni í
Lomé, höfuðborg Tógó. Við farþeg-
arnir vorum heilir á húfi þrátt fyrir
þref við málaliða á leiðinni og hrika-
lega krappar beygjur víða á veginum
svo ekki sé minnst á vansvefta bíl-
stjóra sem var hvíldinni afar feginn á
áfangastað.
Ég gekk út úr rútunni, slæpt og
þreytt, og í sama vetfangi þyrptust
leigubílstjórarnir um mig; þeir voru
ekki lengi að koma auga á eina Vest-
urlandabúann í hópnum. Ég samdi
um fargjald við mjósleginn náunga
sem bauð af sér góðan þokka og
fylgdi honum að bílnum hans. Sá
reyndist alveg ómerktur. Annar mað-
ur, „vinur“ bílstjórans, smeygði sér
svo líka inn með okkur – „til öryggis“,
var mér sagt. Ég sýndi þeim spjald af
hótelinu sem ég ætlaði að gista á.
Þeir sögðu mér að þangað væri um
fimmtán kílómetra leið, út fyrir bæ-
inn.
Viðvörunarbjöllur tóku nú að
klingja í kollinum á mér. Þótt þessir
kumpánar væru enn vinalegir að sjá
var ég í þann mund að brjóta allar ör-
yggisreglur sem ég hafði sett mér.
En ég var þreytt og í fljótu bragði sá
ég ekki hvaða kosta annarra ég átti
völ þarna um miðja nóttina.
Ég greip því til minnar sérstöku
„varaáætlunar fyrir viðsjárverðar að-
stæður“: að tala og tala. Ég spurði fé-
lagana um fjölskylduhagi þeirra og
skáldaði á staðnum sögu af því að ég
þekkti hótelstjórann og vildi komast
sem fyrst á leiðarenda því hann hefði
ætlað að bíða mín og væri örugglega
orðinn áhyggjufullur fyrst rútan
hefði verið svona sein fyrir.
Rétt utan borgarmarkanna bar
það til að lögregluþjónn skipaði bíl-
stjóranum að nema staðar. Ég var
beðin að sýna vegabréfið mitt og ég
notaði tækifærið til að fullvissa mig
um að við værum á réttri leið að hót-
elinu mínu. Lögregluþjónninn var af-
ar blíður í viðmóti og staðfesti að það
væri aðeins nokkra kílómetra í burtu.
Mér létti mjög og hafði ekki eins mik-
inn vara á mér. Laust fyrir klukkan
tvö komum við svo að Hotel Alizé. En
ekki var sopið kálið þótt í ausuna væri
komið; bílstjórinn minn lenti strax í
miklu stappi við næturvörðinn. Þeir
þrefuðu á fon, einu tungumála heima-
manna, og að því kom að bílstjórinn
þýddi fyrir mig á frönsku í hverju
vandinn lægi: „Vörðurinn segir mér
að hótelstjórinn sé í fastasvefni. Ég
er að reyna að segja honum að hann
verði að vekja hann og segja honum
að þú sért komin og ekkert ami að
þér.“
Sagan mín hafði greinilega verið
tekin trúanleg. Í fyrsta sinn á ævinni
borgaði ég meira en umsamið verð
fyrir leigubíl og lagðist í uppbúið
rúm, hvíldinni fegin.
Stefnumót við æðstaprest
Ég kom að morgni til Ouidah í
Benín, eftir tvo hvíldardaga í Tógó.
Pálmatré skreyta sendnar strendur
borgarinnar en þar eru einnig mörg
minnismerki um þá sem týndu lífinu í
þrælaflutningunum miklu þegar
milljónir Afríkumanna voru fluttar
nauðugar til nýlendna Vestur-
landabúa í Karíbahafi og á meg-
inlandi Ameríku. Ouidah var ein
margra þrælahafna á strönd Vestur-
Afríku og þeir, sem var siglt með það-
an, lentu flestir í ánauð í Brasilíu og
eyjum Karíbahafs, einkum á Haítí.
En Ouidah er einnig þekkt út af
þeim átrúnaði sem íbúar þaðan tóku
með sér til nýja heimsins – vúdú. Um
helmingur Benínbúa játar vúdútrú og
margir þeirra, sem kalla sig kaþólska
eða múslima, blanda vúdúsiðum við
þá trú sína.
Vúdútrúin er víða sýnileg. Skurð-
goð standa á götuhornum og skipa
heiðurssess á heimilum. Í heilögum
skógi má finna styttur hinna ýmsu
guða og sérstaka athygli vekur þar
hornótt fyrirbæri með gríðarlegan
getnaðarlim sem stendur fyrir styrk
og frjósemi. Gestir á þessum slóðum
halda líka gjarnan að slöngu-
musterinu sem var reist þeim helgu
skepnum til lofsemdar og þar er
hægt að láta mynda sig með lifandi
kyrkislöngu – að vísu meinlausa – um
háls sér.
Þar fyrir utan komst ég senn að því
að von væri á vúdúhöfðingja í bæinn.
Þegar ég var búin að skrá mig á Hot-
el Oasis í miðbænum, ein gesta, greip
ég nokkrar föggur mínar og hugðist
fá mér hádegissnarl einhvers staðar í
nágrenninu. Dálítill hópur fólks var á
gangi við veitingastað hótelsins,
sæmilega uppáklæddur sýndist mér.
„Içi, madame!“ var kallað til mín.
Þessa leið! Þau bentu í átt að mat-
salnum þar sem eitthvert einka-
samkvæmi var greinilega í gangi.
Ég tvísté en gekk svo nær inn-
ganginum. Þar stóðu tveir fílefldir
lögreglumenn, vopnaðir í þokkabót.
Þarna var engin venjuleg uppákoma
hins vegar. „Oui, madame, c’est içi,“
sagði annar þeirra og benti mér að
ganga inn um dyrnar.
Og þannig gekk það nú til að ég
gerðist boðflenna í hátíðarhádeg-
isverðinum sem útvöldum gestum
hafði verið boðið í til að fagna krýn-
ingu ellefta æðstaprests vúdúista,
Daagbo (hans hátignar) Tom-
adjlehoukpon II Metogbokandji.
Boðsgestirnir buðu mig velkomna
og ég settist við langborð þar sem ég
gæddi mér á hefðbundnum þrírétt-
uðum málsverði og bjór með. Einn
sessunauta minna, verkfræðingurinn
Rodrigue, bauðst til að fara með mér
daginn eftir til æðstaprestsins sjálfs
(hann var ekki viðstaddur hátíðar-
verðinn því honum var óheimilt að yf-
Minnismerki Heljarhliðið í Ouidah stendur þar sem band-
ingjar snertu afríska jörð í síðasta sinn áður en þeim var troðið
í skip sem sigldu með þá í þrældóm í Nýja heiminum. Minn-
ismerkið er skreytt myndum sem sýna þolraun þrælanna.
Alltaf í boltanum Fótbolti nýtur vinsælda í Vestur-Afríku.
Þessir krakkar gerðu hlé á sparkinu svo þeir gætu sinnt öðr-
um uppáhaldsleik - að stilla sér upp fyrir myndatöku. Mun-
aðarleysingjahælið Peuple du Monde er í bakgrunni.
Feneyjar Bærinn Ganvié í nágrenni Cotonou er stundum
nefndur Feneyjar Vestur-Afríku því húsin eru öll á stöplum við
Nakouévatn. Maður getur siglt um bæinn á pirogue (eintrján-
ingi) og farið fram hjá fjölda vatnalilja á leiðinni.
Vúdúkóngurinn sem
vildi verða pennavinur
Gleðskapur Dansarar við krýningu hins nýja æðstaprests vúdúsiðarins máluðu sig gula og hreyfðu sig í takt við trommurnar.
Í þessum næstsíðasta
hluta frásagnar Elizu
Reid af tveggja mánaða
ferðalagi um Vestur-
Afríku segir frá dvöl
hennar í Tógó og Benín –
og óvæntum kynnum af
hinum nýja vúdúleiðtoga
heimamanna.
» Gestir á þessum slóðum halda líka gjarnan
að slöngumusterinu sem var reist þeim
helgu skepnum til lofsemdar og þar er hægt
að láta mynda sig með lifandi kyrkislöngu –
að vísu meinlausa – um háls sér.