Morgunblaðið - 08.04.2007, Page 30

Morgunblaðið - 08.04.2007, Page 30
ferðalög 30 SUNNUDAGUR 8. APRÍL 2007 MORGUNBLAÐIÐ lífshlaup Í prestsíbúðum kaþólsku kirkjunnar á Íslandi við Há- vallagötu í Reykjavík býr séra Hubert Oremus. Strax í anddyrinu er andrúmsloftið óvenjulegt – þrungið hæverskri kyrrð og nánast ópersónulegum anda. Kristilegar styttur horfa fram fyrir sig með óbifanlegri ró og ekkert heyrist nema fótatak okkar séra Hu- berts þegar við göngum upp stigann og inn ganginn, áleiðis að herbergi hans. „Séra Hjalti Þorkelsson hafði þetta herbergi áður, en ég hef verið hér í 19 ár núna,“ segir séra Hubert og ég geng á eftir honum inn. Ég hef aldrei áður komið inn í einkaíbúð kaþólsks prests en undrast þó ekki það sem fyrir augu ber; bækur af margvíslegu tagi, þykkar og stórar og pappírar hér og þar, stórir staflar af þeim á skrifborði séra Huberts. „Þegar ég kom hingað fyrir 29 ár- um, 10. júní 1978. var hér lítill kaþ- ólskur söfnuður, nú eru um 8.000 manns á skrá,“ segir hann og sýnir mér þykka pappírsmöppu sem inni- heldur nöfn kaþólskra á Íslandi. „Og svo eru allir óskráðu útlend- ingarnir,“ bætir hann við. Sjálfur lítur séra Hubert greini- lega ekki á sig sem útlending, talar enda ágæta íslensku og þekkir vel hið íslenska samfélag af eigin raun og umræðum annarra. Ákvörðun séra Huberts, að verða prestur, átti sér langan aðdraganda. „Ég var ekki nema fjögra ára þeg- ar ég ákvað að verða trúboði í Kína, ég sá mynd þaðan og það mótaði af- stöðu mína,“ segir hann og býður mér sæti í hægindastól og sest sjálf- ur á móti mér í annan stól. Látleysi manns sem hugsar meira um andlegt líf sitt en hið veraldlega hefur fyrir margt löngu sett mark sitt á hann sjálfan og umhverfi hans. Ofan á löngum bókaskáp eru fjöl- mörg kerti. „Þær hafa gefið mér þessi kerti nunnurnar í Karmelklaustrinu í Hafnarfirði, þar kem ég til að messa vissa daga vikunnar eldsnemma á morgnana, þótt ég sé að verða níræð- ur,“ segir séra Hubert. „Ég keyri ennþá, fæ alltaf endur- nýjað bílprófið mitt ár frá ári. Ég hef góða sjón og hef aldrei lent í árekstri. Ég á gamlan Volkswagen Polo sem er ágætur, en ég keyri reyndar ekki á annatíma, þá er bíllinn hér inni í bílskúr – svo gæti ég þess að aka ekki of hratt þegar ég fer á milli,“ segir séra Hubert og brosir lítillega. Fyrstu ár sín á Íslandi var hann prestur við Karmelklaustrið í Hafn- arfirði. Þá messaði hann oft í sóknar- kirkju lúterskra og vegna vetrar- kuldanna og í vináttuskyni gaf lúterski presturinn á staðnum séra Hubert loðhúfu sem hann hefur nú átt í nær 30 ár og lengst af hefur skýlt honum fyrir norðangarranum hér. Hann ber enn þá húfu inni við en fjárfesti fyrir nokkru í nýrri loðhúfu til að hafa úti við. „Sú gamla er orðin slitin,“ segir hann og setur hana upp til að sýna gripinn sem honum þykir greinilega vænt um, sjáanlegt merki um velvild kollega í öðru trúfélagi. Það var ekki nema von að séra Hu- bert Oremus brygði við að koma hingað í kuldann. Áður hafði hann lengi verið prestur í Egyptalandi, var svo rétt kominn til Hollands áð- ur en hann var kallaður til starfa hér. „Ég er elstur átta systkina, þrjár systur eru á lífi og einn bróðir,“ seg- ir séra Hubert. Hann fæddist í Hollandi 20. júlí 1917, í smábæ rétt við Utrecht og ólst þar upp. Móðir hans var frá Belgíu en faðir hans var af hugenottaættum, forfeður hans flýðu fyrir 200 árum frá Frakklandi til Hollands. „Ég var ellefu ára þegar ég fór í prestaskóla. Þar var ég í sjö ár og næstu sjö ár í æðri prestaskóla,“ segir hann. „Lengst hef ég búið á Íslandi, 29 ár, ég bjó aðeins 27 ár í Hollandi,“ bætir hann við. Gjafir Kerti frá nunnunum í Karmelítaklaustri í Hafnarfirði. Pappírar Félagatal kaþólskra á Íslandi, sem eru um átta þúsund. Þörf fyrir nýtt Fyrir 29 árum kom kaþólski presturinn séra Hubert Oremus til starfa á Íslandi. Guð- rún Guðlaugsdóttir ræddi við hann um feril hans og skoðanir á nú- tíð og fortíð. Kaþólskur Séra Hubert Oremus hefur verið prestur á Íslandi í tuttugu og níu ár. Mao Tse Tung lokaði Kína „Ég ætlaði frá upphafi að verða trúboði í Kína, sem fyrr sagði. Þegar ég var lítill bjó ég mig alltaf sem Kínaverja í dýrlingaskrúðgöngum. Ég man ég grét einu sinni af því að enginn Kínverjabúningur var eftir og ég varð að vera Afríkubúi. Eftir að ég hafði vígst sem prestur 1944 gat ég farið frá Hollandi. Á stríðsárunum var hins vegar tekið fyrir ferðir trúboða til Kína. Venju- lega fóru þeir þangað viku eftir vígslu en vegna stríðsins söfnuðust saman í húsi kirkjunnar 75 prestar sem ekki höfðu komist til trúboða- starfa. Árið 1946 voru margir þeirra sendir til Parísar. Þangað fór ég og hóf að læra kínversku við Sorbonne- háskóla. Þegar ég átti eftir hálft ár í Hvernig í ósköpunum geturðu þolað það?“ „Allt fyrir ástina,“ svaraði ég og reiddi mig á að þessi valkyrja ætti sér mýkri hliðar. Og viti menn, hjarta hennar bráðnaði á svipstundu. „„Allt fyrir ástina“ – það líkar mér,“ sagði hún og brosti blíðlega til mín. Sig- urinn var í höfn; ég vissi að vega- bréfsáritunin yrði tilbúin þegar til var ætlast. Veggir – málaðir og blóði storknir Um 120 kílómetra norður af Co- tonou er Abomey, höfuðstaður hins forna konungdæmis Dahomey eins og Benín var áður kallað. Þar sátu hinir afar óvægnu konungar Daho- mey (að sögn afkomendur pardus- dýrs og prinsessusonar) uns Frakkar brutu landið undir sig seint á nítjándu öld. Kastalaveggir Abomey voru skreyttir höfuðkúpum óvina ríkisins, öðrum til varnaðar. Sjálfir voru vegg- irnir meðal annars gerðir úr storknu blóði þeirra hina sömu óvina. Konungshallirnar í Abomey eru nú á heimsminjaskrá Sameinuðu þjóð- anna. Hver konungur lét byggja sér höll og af þeim tólf sem risu standa tvær enn þann dag í dag. Ferða- langar fá ekki að fara einir um þær og leiðsögumaðurinn minn, Pierette að nafni, lóðsaði mig um glaður í bragði. Hann sýndi mér grafhvelfingu Guézo konungs þar sem blóð fórnarlamba hans þekur enn veggi. Þar eru einnig vopn sem amasónurnar svokölluðu báru. Þær tilheyrðu her konungdæm- isins og voru alræmdar að grimmd; og sneru þær ekki úr herför með nægilega marga fanga fórnuðu þær lífi sínu kónginum til dýrðar. Pierette naut þess líka að benda mér á hásæti Guézos; það hvílir á hauskúpum óvina hans. Þessari nöturlegu skoðunarferð lauk svo með heimsókn í musteri Ahossanna en þar eru grafir 41 eig- inkonu Glélés konungs sem voru grafnar lifandi eftir dauða hans sjálfs. Þegar ég var búin að fá minn skammt af hryllingi þann daginn fór ég á zemi eftir moldargötum að gisti- húsinu Chez Monique í útjaðri borg- arinnar. Þar hitti ég aðra gesti, hóp Svisslendinga og Bandaríkjamanna sem höfðu haldið til Abomey til að vinna við munaðarleysingjahæli sem þeir höfðu stutt frá því í ársbyrjun 2005. Þau spurðu hvort ég væri ekki til í að hjálpa við að mála veggi einn daginn með þeim. Munaðarleysingjahælið Peuple du Monde (www.peupledumonde.org) er í þriggja hæða byggingu og hýsir 120 börn. Þrátt fyrir miklar endurbætur undanfarin ár er hvorki rafmagn né rennandi vatn í húsinu og ekki eru til nógu mörg moskítónet fyrir öll börn- in. Þeir sem reka hælið giskuðu á að nærri þriðjungur þeirra væri sýktur af alnæmi. Bandaríkjamennirnir höfðu séð fyrir því að hægt yrði að ganga úr skugga um það en þótt nið- urstaða fengist vantaði fjármagn til að greiða fyrir lyf og læknismeðferð. Ég varði einum degi í að mála veggi útieldhússins og tveggja úti- kamra. Flugur sveimuðu um, hitinn var steikjandi og svitinn taumaði af mér svo stakk í augun. Svækjan hafði engin áhrif á krakkana sem sungu fyrir okkur í málningarvinnunni eða þau kipptu í höndina á mér og báðu mig um að taka mynd af sér. Ein svissnesku kvennanna fræddi tán- ingsstelpurnar um heilsuhætti; engin þeirra vissi hvernig þær gætu orðið ófrískar eða hvernig hægt væri að koma í veg fyrir það. Hinir brosmildu og fjörugu krakk- ar í Peuple du Monde veittu mér auk- inn styrk til að halda til annars mun- aðarleysingjahælis sem ég hafði ákveðið að heimsækja áður en ég lagði upp í ferðalagið. Það er á vegum SPES, samtaka í Tógó sem Íslend- ingar stofnuðu og fjármagna að mestu leyti. Leiðin lá aftur til Lomé. eliza@elizareid.com Hér er ég! Jafnvel þega ég er á efstu hæð munaðarleysingjahælisins Peuple du Monde taka börnin eftir myndavél á lofti . » Þeir sem höfðu þeg-ar náð þeim áfanga skáru sig úr því þeir báru kúabjöllur um hálsinn auk fjölmargra hálsmena úr kuðungs- skeljum. Þau minntu mig einna helst á skot- beltin sem hetjurnar bera í hasarmyndum. Jafnvægi Þessi kona í Ouidah bað mig um að taka mynd af sér. Hún vildi sýna að hún gæti borið heljar- innar ker flullt af glingri á höfði sér. Eliza Reid ferðaðist ein síns liðs um sjö lönd í Vestur-Afríku í októ- ber og nóvember á liðnu ári. Þetta er fjórði hluti ferðasögu hennar, en fimmti og síðasti hlutinn birtist næsta sunnudag. Slóðir á fyrri greinar eru: www.mbl.is/go/8hpsw www.mbl.is/go/y3ma6 www.mbl.is/go/ysap2

x

Morgunblaðið

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.