Morgunblaðið - 26.04.2007, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 26. APRÍL 2007 17
MENNING
AFRÍSKAR nýlendur eru hluti af
franskri sögu og því ekki úr vegi að
sýna á franskri menningarhátíð
myndir og muni sem tengjast afr-
ískri menningu og sjónarhorni
Frakka á hana. Undir yfirskriftinni
„Hví ekki Afríka?“ eru ljósmyndir
eftir Dominique Darbois og afrískir
skúlptúrar nú til sýnis í Þjóðminja-
safni Íslands sem hluti af Pourquoi
pas? Frönsku vori á Íslandi.
Þar sjást svarthvítar ljósmyndir
af afrískum konum af ýmsum ætt-
bálkum, ljósmyndir af munum, og
svo styttur og grímur á stöplum
innst í salnum. Náttúruleg reisn
kvennanna fær notið sín í fallegum
myndunum. Sjá má hvernig þær lifa
og hrærast í menningarheimi sem á
sér ævafornar rætur og sem virðist
ósnortinn af Vesturlöndum eða jafn-
vel samtímanum. Darbois beinir
sjónum að skarti kvennanna sem
stundum er beinlínis hluti af líkama
þeirra (þar sést útskurður líkt og í
styttunum), og í ljósmyndunum af
grímum og styttum enduróma and-
lits- og líkamsform kvennanna,
mynstrið í hári og húðflúri. Stytt-
urnar og grímurnar bera í sér tján-
ingu á siðum og hefðum ólíkra sam-
félaga – og sýna mismunandi
útskurðarstíla – og hið sama gildir
um skraut kvennanna. Munirnir
hafa allir notagildi (sem lesa má um í
myndatextum) en fagurfræðilegt
gildi þeirra (í geómetrískri „stíliser-
ingu“ forma) hafði byltingarkennd
áhrif á evrópska myndhugsun í kjöl-
far nýlendutímans. Skúlptúrarnir
hafa yfirbragð tímaleysis sem kall-
ast á við ljósmyndirnar af konunum;
þær gætu allt eins hafa verið uppi
fyrir mörgum öldum.
Sjálfsmynd Íslendinga er mótuð
af erlendum menningaráhrifum og
viðbrögðum við þeim. Það er vel til
fundið að sýna verkin í samhengi
Þjóðminjasafnsins: Hví ekki Afríka?
Tímalaus fegurð
Afríka Verk eftir franska ljósmynd-
arann Dominique Darbois.
LJÓSMYNDIR
Þjóðminjasafn – Myndasalur
Til 29. apríl. Opið kl. 11–17 þri.–su.
Hví ekki Afríka? – Ljósmyndir Dominique
Darbois og afrískir skúlptúrar – Pourquoi
pas? Franskt vor á Íslandi
Anna Jóa
GUÐRÚN Benónýsdóttir hefur á
ferli sínum sýnt verk sem erfitt er
að fella undir einn hatt, en þó má
greina rómantískan þráð í verkum
hennar. Rómantíkin er sterklega til
staðar í innsetningu í Nýlistasafn-
inu, á tveggja manna sýningu henn-
ar og Sirru Sigrúnar Sigurð-
ardóttur.
Guðrún notar grátt plastefni,
gler, spegla o.fl. til að skapa verk
sem minnir meðal annars á mál-
verkið Eismeer, Íshaf, eftir erki-
rómantíkerinn Caspar David Frie-
drich, málað 1823–4. Fleiri
listamenn hafa gert verk í anda Ís-
hafsins, t.d. gerði Hans Haacke eft-
irminnilegt verk sem ber nafnið
Germania í þýska skálanum í Fen-
eyjum árið 1993, en inntak verks
hans var mun pólitískara en hægt
er að segja um innsetningu Guð-
rúnar og Sirru. Innsetning Guð-
rúnar er líkt og frosin í tíma, grátt
plastefni er full þungt í vöfum en
ummerki augnabliks splundrunar
ljá verkinu spennu og alúð við sjón-
ræn smáatriði halda áhorfandanum
við efnið.
Sirra Sigrún sýnir verk í anda
þeirrar tilhneigingar samtímans til
að leita frjálst í smiðju liðins tíma.
Hér er það strangflatarlistin ásamt
frjálsri abstrakt lýrík sem koma
saman í þrívíðri innsetningu og
myndverki á gluggum. Myndband
af tölvumynd á hreyfingu er húm-
orískt og gefur innsetningunni
nauðsynlegan jákvæðan léttleika.
Gluggaverkið er heillandi og mynd-
efnið mátulega óljóst, það minnir á
lestarteina, sundlaug eða hringekju
allt í senn, mennska og tækni renna
saman í eitt.
Í innsetningum listakvennanna
beggja er sjónrænn leikur í fyr-
irrúmi í anda aldagamalla vinnuað-
ferða en samkvæmt tíðaranda nú-
tímans þar sem upplifun
áhorfandans í fyrirrúmi.
Ljósbrot
Morgunblaðið/Kristinn
Sirra „Gluggaverkið er heillandi og myndefnið mátulega óljóst, það minnir
á lestarteina, sundlaug eða hringekju allt í senn,“ segir í dómnum.
MYNDLIST
Nýlistasafnið
Guðrún Benónýsdóttir og Sirra S. Sigurð-
ardóttir
Til 29. apríl. Nýlistasafnið er opið mið. til
sun. frá kl. 13–17. Aðgangur ókeypis
Fata morgana
Ragna Sigurðardóttir
JAZZHÁTÍÐ Garðabæjar lauk með
miklum glæsibrag er Agnar Már
Magnússon, Þorleifur Jónsson og Er-
ik Qvik heiðruðu garðbæsku píanó-
snillingana Árna Elfar og Ólaf Steph-
ensen. Það var vel við hæfi hjá
stjórnanda hátíðarinnar, Sigurði
Flosasyni, að fá Agnar Má til verks-
ins, en fyrir utan að vera einn fremsti
djasspíanóleikari okkar vann hann
með Árna Elfar er Johnna í Hamborg
var minnst á stórtónleikum 1996.
Agnar hóf tónleikana á skálmlagi er
Árni samdi fyrir þá tónleika í stað
glataðs lags eftir Jonna, Waller’s
Weight, og lék svo tvo blúsa eftir Óla
Steph.: Tiny’s Blues og Ólastef; meira
var ekki leikið eftir þá félaga enda
hafa þeir fyrst og fremst spunnið
standarða. Sérdeilis gaman var að
einleik Agnars í Lísu Gershwins, en
þar voru hvorki Wilson né Tatum
nærri. Shearing var heldur hvergi að
finna, en næmur Hampton Hawes-
aðdáandi heyrði brattan áslátt meist-
arans og hljómasýn er Agnar fór sem
mest og hitti þar naglann á höfuðið.
Annars hefur Agnar skapað sinn stíl
með sóma og vex með hverju verk-
efni. Cute Heftis, kynningarlag tríós
Óla, var leikið í lokin og hrynsveitin
heldur mýkri en gerðist á velmekt-
ardögum tríósins. Topptónleikar
Aggi, Elfar og Óli Steph.
Tónlist
Tónlistarskóli Garðabæjar
Laugardaginn 21.4. 2007.
Tríó Agnars Más Magnússonar
 Vernharður Linnet
SÍÐUSTU fimmtudagstónleikar
vetrarins úr gulu röðinni fóru fram á
föstudag vegna 1. sumardags við
góða meðalaðsókn. Samt egndu eng-
ir ofuraðdráttarseglar fyrir. Virtur
velskur hljómsveitarstjóri en varla
alkunnur héðra, sólistinn kons-
ertmeistari SÍ til margra ára, og
dagskráin bauð né heldur upp á
meiriháttar tíðindi, nema þá helzt
fyrir fágætisfíkla í tilviki 1. sinfóníu
Rakhmaninoffs er enn ku sjald-
heyrðari á tónleikapalli en í hljóðriti.
Hvort um Íslandsfrumflutning væri
að ræða kom ekki fram.
Forleikur Rossinis við La gazza
ladra fór vel á loft en þó í hæggeng-
ara lagi fyrir jafnkvikan fugl. Fyrra
einleiksverkið næst á eftir, Rómanza
Dvoráks, verkaði frekar dauft og
fiðlan framan af nokkuð óörugg í
inntónun, en í erkifingrabrjót Ra-
vels, Tzigane, sótti Guðný í sig veðr-
ið og uppskar aðskiljanleg bravó-
hróp fyrir skapheita tataratúlkun.
Fjörið færðist í aukana í æsku-
verki Rakhmaninoffs. Eftir afleitan
frumflutning 1897 komst það fyrst í
umferð 1945, tveim árum eftir lát
tónskáldsins. Tæplega óumdeil-
anlegt meistaraverk, enda stundum
teygður lopinn. Hins vegar hefði
hljómkviðan óefað slegið í gegn í
frumtúlkun SÍ undir sprota Hughes,
því hér gat að heyra það sprækan og
smellandi samtaka leik á hápunktum
að maður beinlínis kipptist við í sæti.
Frammistöðu sem Einar Þveræing-
ur hefði skammlaust mátt kalla
„sendilega“ spilamennsku við höfð-
ingja hæfi.
Við höfð-
ingja hæfi
TÓNLIST
Háskólabíó
Rossini: Þjófótti skjórinn. Dvorák: Róm-
anza í f Op. 11. Ravel: Tzigane. Rak-
hmaninoff: Sinfónía nr. 1. Guðný Guð-
mundsdóttir fiðla; Sinfóníuhljómsveit
Íslands. Stjórnandi: Owain Arwel Hug-
hes. Föstudaginn 20. apríl kl. 19:30.
Sinfóníutónleikar
 Ríkarður Ö. Pálsson
Karlakórinn Þrestir heldur árlega vortónleika
í Víðistaðakirkju í Hafnarfirði í kvöld, fimmtudag, kl. 20.00
og í Grafarvogskirkju laugardaginn 28. apríl nk. kl. 16.00
Á tónleikaskránni eru bæði innlend og erlend lög:
Söngstjóri er Jón Kristinn Cortez og píanóleikari Jónas Þórir.
Með söngvaseið á vörum # Er sumarið kemur # Eg veit ekki´ af... # Ritters Abschied
# Jag vet en dejlig rosa # Heima # Góða nótt # Lindin # Það er svo margt að
minnast á # Hrím # Skógarsöngur # Höggin í smiðjunni # Huldur # Senn kemur vor
# Down among the dead men # Ríðum, sveinar, senn # Finlandia # Frá Nýja
heiminum # Shenandoah # Tell my why # Vive l´amour # Coney Island Baby #
Peg O´ My Heart # Funiculi, funicula #
Vortónleikar