Morgunblaðið - 26.04.2007, Blaðsíða 26

S
márútan mjakast upp
bratta hlíðina og farþeg-
unum fjölgar með hverju
stoppi þannig að undir
lokin er með öllu orðið
ómögulegt að hreyfa útlimi aðra en
höfuðið. Þverhníptar hlíðar blasa við
út um bílgluggann lengst af á þessari
fjögurra tíma leið frá Bagdogra til
Darjeeling og valda því að ekki er
laust við að ferðalangnum finnist
hann blátt áfram vera með lífið í lúk-
unum – hrikalegt útsýnið er hins veg-
ar líka með öllu ómótstæðilegt.
Á köflum er vegurinn varla meira
en einstigi, skreytt skemmtilega ljóð-
rænum hraðaviðvörunum frá ind-
verskum umferðaryfirvöldum –
„Hurry-burry spoils the curry“ er að-
eins eitt dæmið. Eigi slíkar var-
úðarráðstafanir líka einhversstaðar
við er það svo sannarlega hér við ræt-
ur Himalayafjalla. Enn er að finna
verksummerki um aurskriður síðustu
monsúnrigninga, tæpu hálfu ári áður,
og ljóst að heilu hlíðarnar láta reglu-
lega undan skriðþunga vatnsins.
Húsin, sem virðast mörg hálfgerðir
hjallar, hanga í hlíðunum – framend-
anum er tyllt á súlur, á meðan að sá
aftari er grafinn í hlíðina. Og þrátt
fyrir að teljast hjallar samkvæmt
vestrænum stöðlum eru þau sterk-
lega byggð á indverskan mælikvarða.
Engu að síður er ekki hægt annað en
að velta fyrir sér hvort þau sigli ekki
reglulega niður þverhnípið.
15 ára hótelstjóri
Það er skollið á myrkur þegar ég
kem til Darjeeling og aldrei þessu
vant þarf ég ekki að berjast við hóp
manna sem allir luma á besta gisti-
staðnum. Drengurinn sem vísar mér
leiðina á gististað minn, hið skraut-
lega nefnda Crystal Palace Hotel,
krefst meira að segja ekki greiðslu
fyrir leiðsögnina!
Að þessu leiti sker Darjeeling sig
líka frá öðrum stöðum sem ég heim-
sæki á Indlandi – áreitið hér er ekk-
ert, fáir betla, verðlag rýkur ekki
skyndilega upp úr öllu valdi, enginn
reynir að kynna mig fyrir viðskipta-
starfsemi „frænda“ síns og sú tilfinn-
ing að allir ætli að græða á „ríka“ út-
lendingnum er víðsfjarri.
Í „Kristalshöllinni“ beið mín ungur
drengur sem sýndi mér herbergið í
flýti og fylgdi mér svo í snarhasti á
næsta veitingastað – hér er öllu lokað
kl. níu – meira að segja götulýsingin
hverfur þá.
Ungi drengurinn, sem ég hefði
giskað á að væri svona ellefu ára en
var líklega fimmtán eða sextán ára, er
aftur sá eini sem ég sé næsta morgun.
Hann reynist raunar sá eini sem ég
sé við störf á hótelinu þann tíma sem
ég dvel þar. Hann tók á móti pönt-
unum, greiðslum, sá um þrif á her-
bergjum og svaf síðan í eldhúsinu á
nóttunni.
Þau eru mörg börnin sem maður
sér vinna miserfið störf á Indlandi og
í samanburði við mörg þeirra var litli
hótelstjórinn ekki illa haldinn – ekki
frekar raunar en krúnurökuðu
búddamunkasnáðarnir sem víða í
fjöllunum virðast vera sendir í klaust-
ur strax á unga aldri. En fjöldi tíb-
etskra flóttamanna býr í hinum ind-
verska hluta Himalayafjalla.
Heillandi og hrörleg
Minjar nýlendutímans setja sterk-
an svip á Darjeeling sem nær því
mótsagnarkennda hlutverki að
vera sjarmerandi hrörlegt.
Fjöldi vestrænna nýlendu-
bygginga er enn í fullri notk-
un, þó viðhaldi þeirra sé í
flestum tilfellum verulega
ábótavant, og í sambland við
hefðbundin hindúahús og
búddistabyggð móta
þær hinn vingjarnlega
bæ Darjeeling sam-
tímans.
Þessi rúmlega
hundrað þúsund
manna bær stendur
á fjallshrygg í 2.134
m hæð og útsýnið
víðsvegar að úr bæn-
um yfir fjallatoppa
Himalayafjallgarð-
arins er hreint út sagt
ótrúlegt. Það þarf held-
ur engan að undra að
hér liggja allar götur
ýmist upp eða niður og
að stærsta jafnsléttan
sé líklega hið mjög svo
hóflega torg Chow-
rasta sem staðsett
er nokkurn veginn í
miðju bæjarins.
Ferðalangurinn þarf
heldur ekkert að skamm-
ast sín þó hann þurfi
reglulega að stoppa til
að ná andanum á þess-
ari eilífu brekkugöngu
– jafnvel þó að aldraðir
herramenn sem bera
byggingarefni á bak-
inu blási ekki úr nös.
Dorje Ling verður
Darjeeling
Það var strax við upphaf 19.
aldar sem breskir nýlendu-
herrar byrjuðu að leita til
Darjeeling til að flýja hitann á
sléttunum fyrir neðan, en nafn
sitt dregur bærinn af fornu
búddamunkaklaustri Dorje
Ling sem áður stóð þar sem nú
er Observatory Hill – eða Út-
sýnishæð. Bærinn sjálfur er
hins vegar sköpunarverk Breta
og byrjaði líf sitt sem herstöð,
en óx síðan hratt eftir að í ljós kom að
svæðið hentaði vel til teræktar. Á
uppskerutímanum er líka gaman að
fylgjast með telaufatínslu og -vinnslu,
t.a.m. á Happy Valley Tea Estate bú-
garðinum sem liggur í útjaðri bæj-
arins.
Í dag eru um 25% af öllu því tei
sem framleidd eru á Indlandi ræktuð
í Darjeeling, þar á meðal nokkur á
heimsmælikvarða. Eitt dýrasta te
sem selt hefur verið kom raunar frá
Castleton Estate í Darjeeling og var
verðið litlir 220 dollarar, eða um
14.000 kr., fyrir kílóið! Það er því vel
þess virði að fá sér tebolla á einhverju
veitingahúsa bæjarins, jafnvel þó
dropinn sé e.t.v. nokkuð dýrari en
niðri á sléttunni.
Loyds-grasagarðarnir eru sömu-
leiðis áhugaverður viðkomustaður
fyrir náttúrulífsunnendur í Darjeel-
ing, sem og Padmaja Naidu-
dýragarðurinn. En í þessum görðum
er að finna dæmi um bæði fánu og
flóru Himalayafjalla. Hér eru alpa-
rósirnar t.d. tuttugu metra há tré og
síberíutígur, svartir Himalaya-birnir
og hinar sjaldgæfu rauðu pöndur
setja svip sinn á dýralífið. Fjalla-
miðstöð Himalaya (HMI) ætti þá að
freista fjallageita, en í þessari merku
miðstöð hafa margir helstu fjall-
göngumenn Indlands hlotið þjálfun
sína. Hún er sömuleiðis loka hvílu-
staður sjerpans Tenzing Norgay,
þess hins sama og kleif Everest með
Edmund Hillary árið 1953.
Ferðalag með leikfangalestinni svo
nefndu ætti heldur enginn að láta
framhjá sér fara, en lestin er
skemmtilega uppgerð 19. aldar fjalla-
lest, sem ferðamanni sýnist einna
helst vera í tívolístærð. Fjöldi búdda-
munkaklaustra setur sömuleiðis svip
sinn á Darjeeling og nágrenni, m.a.
Yiga Choling Gompa sem geymir 5
metra hátt líkneski af Maitreya
Buddha, eða framtíðar-Búdda.
Með stírurnar í augunum
Líkt og með marga aðra fjallabæi
við rætur Himalaya þá er það útsýnið
yfir þennan mikilfenglega fjallgarð
sem dregur hvað flesta ferðamenn að,
sem og það mikla úrval lengri og
styttri gönguferða sem svæðið býður
upp á.
Hér rís líka hæsta fjall Indlands og
þriðja hæsta fjall heims, Khang-
chendzonga (8.598 m), yfir fjallasýn-
inni en nafnið er komið úr tíbetsku og
þýðist lauslega sem „stóra fimm
toppa snjóvirkið“.
Frá Tiger Hill (2.590 m) nær sýnin
yfir Himalayafjallgarðinn síðan há-
marki, en svonefndar sólarupp-
rásaferðir þangað eru mjög vinsælar
meðal ferðamanna. Þá leggur jeppa-
floti af stað frá Darjeeling kl. hálf
fimm alla morgna með grútsyfjaða
ferðamenn sem velta því fyrir sér hví
í ósköpunum þeim hafi þótt þetta
svona sniðug hugmynd í gær.
Allt í kring grúfir myrkrið yfir og
hitastigið lækkar sífellt meira eftir
því sem ofar dregur. Þegar komið er
upp á Tiger Hill grípur maður síðan
andann á lofti vegna kuldans og flýtir
sér inn í útsýnisbygginguna þar sem
bolli af heitu tei bíður.
Smátt og smátt eykst síðan sýnin á
fjallgarðinn eftir því sem birtir til og
á góðum degi er útsýnið hreint út
sagt stórkostlegt. Þá ber um 250 km
lengju af Himalayafjallgarðinum fyr-
ir augu, þ. á. m. tinda á borð við
Lhotse (8.501 m), Everest (8.848 m),
Khangchendzonga (8.598 m) og Pan-
dim (6.691 m). Stemningin verður líka
allt að því súrrealísk. Smellt er af
myndavélum í gríð og erg allt um
kring er allir leitast við að frysta
augnablikið.
Þó hitastigið á Tiger Hill hafi vissu-
lega farið hækkandi á meðan að á öllu
þessu stóð reyndist kuldinn eftir sem
áður engu að síður slíkur, að allir
hetjudraumar um Himalaya-
tindaklifur slokknuðu samstundis.
Öllu raunhæfari draumur var 11 km
gangan til baka til Darjeeling, sem
reyndist ljómandi skemmtileg útsýn-
isganga í björtu – fjallaklifrið fær
hins vegar að bíða hlýrri tíma.
annaei@mbl.is
Morgunblaðið/Anna Sigríður Einarsdóttir
Himalaya Fjallasýnin frá Tiger Hill er óneitanlega mikilfengleg á góðum degi og fjallatindarnir óárennilegir á að líta.
Heillandi
Himalayafjöll
Fjallaferðir og terækt eru líklega það sem flestir
tengja við Darjeeling, sem var vinsæll dvalarstaður
hjá Bretum á nýlendutímanum. Anna Sigríður Ein-
arsdóttir kolféll fyrir þessari fjallabyggð þar sem all-
ar leiðir liggja annaðhvort upp – eða niður. Fjallabyggð Húsin hreinlega hanga í hlíðunum í Darjeeling.
Blönduð byggð Byggingastíllinn getur óneitanlega verið sérstæður.
Smár Það eru ekki allir
háir í loftinu í búdda-
munkaklaustrunum.
ferðalög
26 FIMMTUDAGUR 26. APRÍL 2007 MORGUNBLAÐIÐ