Morgunblaðið - 19.01.2008, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 19. JANÚAR 2008 17
ERLENT
Eftir Svein Sigurðsson
svs@mbl.is
SERBAR virðast standa á nokkrum krossgöt-
um um þessar mundir en í forsetakosningun-
um á morgun, sunnudag, mun það líklega skýr-
ast hvort stefnan verður tekin á aðild að
Evrópusambandinu, ESB, í fyllingu tímans
eða á enn nánari tengsl við Rússland. Það er
fyrst og fremst Kosovo-hérað, sem veldur tog-
streitunni milli austurs og vesturs í hjörtum
Serba og hugsanleg sjálfstæðisyfirlýsing þess
með stuðningi sumra vestrænna ríkja.
Í kosningunum á morgun eru það einkum
tveir menn, sem takast á, þeir Boris Tadic, nú-
verandi forseti, sem vill leiða þjóðina inn í
ESB, og Tomislav Nikolic, ákafur þjóðernis-
sinni, sem vill tengjast Rússum enn nánari
böndum. Ekki er langt síðan hann lýsti því yfir,
að hann vildi heldur, að Serbía yrði hérað í
Rússlandi en eitt af aðildarríkjum ESB. Í skoð-
anakönnunum hafa þeir haft álíka mikið fylgi
en Nikolic þó haft vinninginn.
„Það er rétt, við stöndum á krossgötum og
hættan er sú, að í stað þess að eiga okkar fram-
tíð í Evrópu lendum við í fangi Rússa,“ sagði
Cedomir Jovanovic, einn af leiðtogum stjórn-
arandstöðunnar, en aðrir segjast ekkert óttast.
Tveir þriðju vilja aðild að ESB
„Það er misskilningur, að við stöndum á ein-
hverjum krossgötum að þessu leyti,“ sagði
stjórnmálaskýrandinn Marko Blagojevic.
„Vissulega vilja sumir frammámenn fremur
halla sér að Rússum en ESB en framhjá því
verður ekki gengið, að tveir þriðju kjósenda í
Serbíu vilja ESB-aðild.“
Þótt Kosovo sé að mestu byggt albönsk-
umælandi fólki hefur héraðið um aldir verið
hálfheilagt í augum Serba, sem líta á það sem
sjálfa vöggu serbneskrar þjóðarvitundar. Hef-
ur stuðningur Rússa við Serba í þessu máli
orðið til að greiða götu þeirra og rússnesk fyr-
irtæki hafa komist yfir serbnesk ríkisfyrir-
tæki. Af þeim má t.d. nefna olíueinkasölufyr-
irtækið NIS og stærsta flugfélagið, JAT.
Serbar eiga hins vegna langmest viðskipti
við tvö ESB-ríki, Ítalíu og Þýskaland.
AP
Baráttan Kosningaspjöld í Belgrad.
Serbneskir kjósendur
á erfiðum krossgötum
DEILA Breta og Rússa, sem eink-
um hefur snúist um tilraunir
þeirra síðarnefndu til að koma í
veg fyrir starfsemi breskrar menn-
ingar- og kynningarstofnunar,
British Council, í Rússlandi, harðn-
ar stöðugt. Hafa nú bresk stjórn-
völd varað Rússa við og segja, að
það kunni að verða erfiðara fyrir
þá en áður að gera fríversl-
unarsamninga við Evrópusam-
bandið, ESB, eða að fá aðild að al-
þjóðlegum stofnunum vegna
„grímulausra ofsókna“ gegn
starfsmönnum BC.
Breskir sendiráðsmenn í Moskvu
segja, að starfsmenn FSB, rúss-
nesku öryggislögreglunnar, arf-
taka KGB, hafi beitt „dæmigerðum
KGB-aðferðum“ í ofsóknum sínum
gegn starfsfólki BC. Vegna þess
hafi eini kosturinn verið sá að loka
skrifstofunum í Sankti Pétursborg
og Jekaterínborg. Nefna þeir sem
dæmi, að fólkið hafi verið spurt um
heilsufar aldraðra ættingja þess og
nefnt um leið, að stundum yrðu
gæludýr fyrir óvæntum skakkaföll-
um.
Deilan milli Rússa og Breta kom
upp eftir að Bretar sökuðu
ákveðna menn í Rússlandi um að
hafa myrt Alexander Lítvínenko,
harðan gagnrýnanda rússneskra
stjórnvalda, með geislavirku efni í
nóvember 2006.
Bretar vara
Rússa við
BRESKIR vís-
indamenn hafa
sett sérstaka eft-
irlitsmenn um
borð í ferjurnar,
sem sigla á milli
Wales og Írlands,
en þeir eiga að
fylgjast með því
hvort þeir sjái og
þá hve mikið af
marglyttutegund, sem óttast er að
geti gert mikinn óskunda.
Marglyttan, sem hefur fræðiheitið
pelagia noctiluca, er algeng í hlýjum
sjó, í Miðjarðarhafi, Rauðahafi og í
Atlantshafi á suðlægum breiddar-
gráðum. Er hún lítil, mest hnefa-
stór, en hún drepur bráðina með
sérstökum sting.
Þessi marglytta virðist nú vera
farin að þrífast vel í sjónum við
Bretlandseyjar og í fyrra minnti það
helst á eina af plágunum sjö þegar
marglyttuflekkur, 10 fermílna stór
og með milljörðum einstaklinga,
upprætti allan lax, 100.000 fiska, í
laxeldisstöð á Norður-Írlandi.
Bresk yfirvöld hafa veitt tölu-
verðu fé til rannsókna á marglytt-
unni enda óttast margir, að hún
kunni að verða enn ágengari í fram-
tíðinni ef svo fer, sem margir spá, að
hitastigið fari hækkandi, í lofti, á
láði og í legi. Gæti hún þá orðið
skeinuhætt villtum fiski svo ekki sé
talað um allt fiskeldið, til dæmis í
Skotlandi og víðar.
Ótti við nýja
marglyttu
Pelagia noctiluca
♦♦♦
Miðvikudaginn 23. janúar frá 9.00 til 12.00 í
nýju Íþrótta- og sýningarhöllinni í Laugardal
DAGSKRÁ
Ávarp formanns Samtaka iðnaðarins
Helgi Magnússon
Ávarp menntamálaráðherra
Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir
Framboð námsefnis í iðngreinum
Hrafnkell Marinósson, formaður Félags
fagkennara í tré- og byggingagreinum
Stuðningur SI við námsefnisgerð
Ingi Bogi Bogason, Samtökum iðnaðarins
Hlutverk menntamálaráðuneytis við
námsefnisgerð
Arnór Guðmundsson, skrifstofustjóri
í menntamálaráðuneytinu
Útgáfa námsbóka í iðnaði hjá IÐNÚ
Erling Erlingsson, framkvæmdastjóri IÐNÚ
Afhending námsefnisstyrks SI
Sýning á námsgögnum fyrir iðn- og starfsgreinar
Ráðstefnulok
Fundarstjóri:
Jón Steindór Valdimarsson, framkvæmdastjóri SI
RÁÐSTEFNA SI Á MENNTADEGI IÐNAÐARINS 2008
9.00
12.00
Námsefnisgerð
fyrir iðn- og starfsnám
Ráðstefnan
er öllum opin
en tekið er við
skráningum á
www.si.is
Þekking og mannauður eru vaxandi drifkraftar í starfsemi fyrirtækja. Skólar byggja
upp mannauð fyrir atvinnulífið. Þörf er fyrir nútímalegt og aðgengilegt námsefni í
iðn- og starfsgreinum. Hvernig er unnt að tryggja stöðugt framboð á því?