Morgunblaðið - 09.02.2008, Page 37
um hana. Eru þær á einn veg,
ánægjulegar. Bryndís ólst upp í
stórum systkinahóp. Urðu þau systk-
inin níu. Átta komust á legg og var
amma mín Klara eitt af þeim. Heimili
þeirra var að Suðurgötu 26 og bjuggu
þau þar með móður sinni Guðlaugu
Gísladóttur. Það var ætíð fjölmennt á
Suðurgötunni því einnig voru þar
leigjendur og kostgangarar. Á hverju
sumri meðan amma lifði var farið
norður og dvalið um mánaðartíma á
Suðurgötunni. Þá fengum við að fara
með Binnu frænku í bæinn sem var
ævintýri líkast því hún þekkti alla.
Einnig fengum við að fara með henni í
bankann þar sem hún skúraði.
Fannst okkur krökkunum það ein-
stakt tækifæri að komast í innstu
kima bankans, en áður en farið var
inn voru okkur lagðar línurnar um að
snerta nú ekki á neinu á meðan hún
sinnti starfi sínu. Binna átti ætíð eitt-
hvað til að gleðja ungt hjarta, hvort
það var eitthvað sem hún föndraði
með okkur eða smáhlutir sem hún
gaukaði að okkur. Meðan við systk-
inin vorum lítil sendi hún okkur jóla-
gjafir og ætíð voru þær opnaðar fyrst,
því í þeim pakka var ýmislegt sem
setti sköpunargleði barns á flug. Eftir
andlát ömmu urðu ferðirnar norður
strjálli og tengslin ekki eins sterk.
Þau tókst þó að styrkja á ný þegar
Binna flutti suður til Reykjavíkur og
hóf vinnu hjá Prjónastofunni Iðunni.
Vorum við þá nýlega búin að eignast
Baldvin og vantaði einhvern til að
gæta hans. Kom hún þá heim til okk-
ar og gætti hans hluta úr degi. Fóru
þau í gönguferðir og fljótlega var
Binna búin að kynnast öllum börnum
og fullorðnum sem fóru um hverfið. Á
Siglufirði hafði hún heilsað öllum og
það var engin ástæða að hætta því þó
hún væri flutt til Reykjavíkur. Gutt-
inn okkar tók þetta upp eftir henni og
býr að því enn, kominn yfir tvítugt.
Þegar við eignuðumst dóttur var það
ekki spurning í huga okkar að fá að
skíra hana í höfuð á Binnu og var það
auðsótt mál. Binna flutti svo aftur á
æskuslóðirnar og ef eitthvert okkar
kom inn á Siglufjörð þá var komið við
hjá henni og gömul kynni rifjuð upp.
Við viljum fá að þakka fyrir sam-
fylgdina og það að hafa kynnst Binnu
hefur gert okkur ríkari. Guð blessi
minningu hennar og styrki Gunnar,
Dóru, Eddu Rósu, Betty og fjölskyld-
ur þeirra þegar þau kveðja kæra
móður, ömmu og langömmu.
Klara, Vigfús, Baldvin
og Bryndís.
Elsku frænka mín Binna er dáin.
Minningarnar leita til Siglufjarðar.
Við Jóhannesardætur vorum oft í
heimsókn í Jónshúsinu þar sem
Binna bjó og pabbi hafði alist upp.
Það var alltaf gaman að koma í heim-
sókn til Binnu – líkast ævintýri. Hún
kom brosandi til dyra og fagnaði
komu okkar. Hláturinn hennar var
líkastur bjölluhljómi og hún var um-
lukin geislandi orkusveip. Hún alltaf
svo kvik og glöð. Húsið var fullt af æv-
intýrum, vínabrauðum og hennar fal-
legu umhyggju. Við drukkum mjólk
úr þungum sjómannakönnum og
borðuðum sjómannakex. Á meðan
létum við hugann reika til sjómann-
anna í hrakviðri fyrir utan Siglunes. Í
stofunni stóðu Napoleon og hesturinn
hans hnarreistir og stoltir uppi á
vegg. Englarnir horfðu niður til okk-
ar og pössuðu upp á að við kæmumst
yfir ána – einsog Binna gerði. Uppi á
lofti var einstaka sinnum hægt að
kíkja á bækurnar hans afa, sem var
afar dularfull og lotningarfull athöfn.
Laufgreinarnar á trjánum hennar
ömmu blöktu fyrir utan gluggann og
sólargeislarnir mynduðu form á
veggjunum.
Einstaka sinnum fékk ég leyfi til að
koma með Binnu i Sparisjóðinn þar
sem hún gerði hreint og þvílíkt æv-
intýri. Bara að sjá allar þessar furðu-
legu reiknivélar og skrifborð – og
annar heimur opnaðist. Ég hjálpaði
henni að tæma ruslakörfurnar og fór í
smá rannsóknarleiðangra á meðan
hún vann verkin af alúð og ná-
kvæmni.
Binna var afar góð kona og hennar
minning og umhyggjusemi mun alltaf
verða með mér.
Ég votta Gunnari Trausta og fjöl-
skyldu samúð mína.
Hrafnhildur.
Binna frænka, sem alltaf sveiflaði
töfrasprotanum ósýnilega og gerði
lífið að tómu ævintýri, hefur nú yf-
irgefið þennan heim, smávaxin og
nett kona, létt á fæti, alltaf á ferð og
flugi og hafði fengið í vöggugjöf þessa
léttu lund og jákvæða viðhorf til lífs-
ins og tilverunnar. Hún hafði næmt
fegurðarskyn, var listræn í sér, flos-
aði stórar myndir á yngri árum og
málaði á silki. Í bernsku voru heim-
sóknir okkar Guðrúnar Bjarkar á
Suðurgötu 26 á Siglufirði til ömmu,
Klöru og Binnu nánast daglegar.
Binna var nokkurs konar álfkona í lífi
okkar, hrókur alls fagnaðar í barna-
afmælum þar sem hún skipulagði
leiki og skemmtan sem aldrei gleym-
ist. Tók okkur oft með sér í berjamó,
fjöruferðir að tína skeljar svo sem kú-
skel, eins og hún sagði, og kuðunga. Á
veturna var leiksvæðið oft í námunda
við húsið á bökkunum og oft mættum
við snjóugar upp fyrir haus með ís-
klepraða vettlinga eins og ekkert
væri sjálfsagðara en vaða þannig inn.
Móttökurnar alltaf jafn hlýlegar, föt-
in á ofn og vermdar kaldar hendur og
síðan kakó með kexbitum út í og ekki
má gleyma flókaskónum hennar
Binnu sem okkur var stungið í á með-
an. Á eftir var ekki óalgengt að hún
spilaði við okkur á spil eða spáði í
bolla, leyndardómsfull á svip og það
voru ekki fáir pakkarnir eða ferðalög-
in í sem birtust í bollunum, dýrlegt
innlegg í tilveruna í innilokuðum firð-
inum þá, og rættist bara nokkuð oft
svo við höfðum tröllatrú á spádóms-
gáfu Binnu.
Svo fór Binna suður um tíma og var
sárt saknað og þegar hún sneri heim
aftur var meðferðis lítill glókollur í
kerruvagni. Þótt hann væri hennar
dýrasta djásn skyggði hann ekkert á
frænkur sínar, við fengum alveg
sömu athygli og áður, nokkrum árum
seinna orðnar fimm systur á ýmsum
aldri. Börnin mín dýrkuðu hana og
eiga ógleymanlegar minningar um
dvöl hjá Binnu. Unnur Björk í Noregi
minnist sérstaklega, fyrir utan allt
annað, prinsessurúms sem útbúið var
fyrir hana með ótal dýnum og sæng-
um undir flosaða tígrisdýrinu á
veggnum. Alltaf minnist ég þess sem
Binna sagði við morgunsvæfan ung-
ling:„Hvað er þetta, hefurðu ekki
áhuga fyrir lífinu?“ Hún var sjálf árr-
isul, alltaf á þönum og átti margar
góðar vinkonur.
Binna elskaði að ferðast og sem
betur fer auðnaðist henni að ferðast
til útlanda nokkrum sinnum eftir
miðjan aldur og var það henni til mik-
illar gleði. Hún dvaldi nokkur ár í
Reykjavík og kom stundum við í
kaffisopa, alltaf færandi hendi með
eitthvað hlýtt á litla barnið sem þá
var, trefil eða vettlinga, og nefndi í
leiðinni þetta með vítamín, hlýindi og
annað mikilvægt fyrir barnið, enda
var hún alla tíð mjög meðvituð um
bætiefni svo sem kalk og vítamín.
Svo liðu árin og Binna flutti í litla
íbúð á Dvalarheimilinu á Siglufirði
þar sem sama gestrisnin ríkti. Við lét-
um ekki hjá líða, systur og börn okkar
alla tíð, að heilsa upp á hana þar í allt
of stopulum heimsóknum norður,
hringja einstöku sinnum eða senda
henni lítilræði um jólin. Hún er nú
farin okkar kæra frænka, síðust sinna
systkina, en hún hefði orðið 94 ára
hefði hún fengið að lifa afmælisdag-
inn sinn 1. febrúar.
Erla Nanna Jóhannesdóttir.
Binna frænka skipaði öndvegi í
huga okkar „barnanna“ alla tíð. Mín-
ar fyrstu minningar eru af ferðum til
Binnu þar sem við lentum ávallt í
miklum ævintýrum þegar farið var
upp á loft í gamla húsinu að skyggn-
ast inn í herbergi full af gömlu dóti –
gulli, gersemum og draugum í hverju
skúmaskoti! Binna var einstaklega
útsjónarsöm að finna hitt og þetta,
einstaka hluti sem hún svo sýndi okk-
ur stóreygum krökkunum, um leið og
sötrað var kakó og smjattað á kex-
kökum. Binna var einstakur mann-
vinur og dýravinur, það fór ekkert lif-
andi framhjá Binnu án þess að vera
yrt á eða gefið að borða. Okkur fannst
mikið til um þessa konu sem var
„öðruvísi“, í bestu meiningu þess
orðs, hún átti alla okkar virðingu.
Í fyrrasumar þegar fjölskyldan
heimsótti Binnu á dvalarheimilið var
allt sem áður fyrr, gestrisni í öndvegi
og hún sýndi okkur myndir af fjöl-
skyldunni, syninum, Gunnari
Trausta, og barnabörnunum sem hún
talaði um af miklu stolti og hlýju.
Blessuð sé minning hennar.
Hvað er fegra en sólar sýn,
þá sveimar hún yfir stjörnu rann?
Hún vermir, hún skín
og hýr gleður mann.
(Bjarni Gissurarson)
Sveinn Viðar Guðmundsson,
Marie-Hélène Communay,
Snorri Arnar Sveinsson,
Agathe Agnés Nín
Sveinsdóttir.
Elsku Binna frænka.
Það var heima hjá þér í Binnuhúsi
sem ég á mínar ævintýralegustu
minningar frá barnæsku. Fallega
gula húsið sem mér þótti risastórt og
vera aðalhúsið á Sigló. Ég var ekki
alltaf með á hreinu hvað gatan hét en
mér fannst sjálfsagt að allir vissu
hvar Binnuhús væri. Heima hjá þér
var annar heimur, uppi á lofti gat ég
varið öllum mínum stundum, klætt
mig í alla pelsana og háhæluðu skóna
ásamt því að umvefja mig öllum
gerviblómunum sem þú áttir í tonn-
atali. Flottasti búðarleikur sem barn
getur hugsað sér átti sér stað þar, þá
voru allir í húsinu skikkaðir til þess að
mæta og versla hjá mér í búðinni og
þar fékkst allt það sem hugurinn gat
girnst enda loftið uppfullt af gersem-
um. Í fallega eldhúsinu þínu sátum
við löngum stundum og snæddum,
allt var reitt fram úr ísskápnum og
stundum var erfitt að velja hvað átti
að borða þá stundina. Ég gerði stund-
um að gamni mínu að leifa á diskinum
en það þýddi að við gátum farið út að
gefa fuglunum afganginn. Flestir
fuglar bæjarins mættu tvisvar á dag,
krummar, mávar og litlir smáfuglar.
Þú varst farin að þekkja þá alla í
sundur og sumir áttu sitt nafn. Máva-
hjón mættu alltaf saman og þú kynnt-
ir mig fyrir þeim, en næst þegar ég
kom til þín þá kom bara annar máv-
urinn og þú hafðir miklar áhyggjur af
hvað hefði orðið af spúsu hans. Einu
sinni úti í garði fyrir neðan risastóru
grenitrén fundum við fallegan stein,
hann var hvítur og glitraði, þú sagðir
mér að þetta væri óskasteinn og ég
ætti að gæta hans vel og hlúa vel að
honum, þá gæti ég beðið hann að upp-
fylla óskir mínar. Steinninn fékk und-
ir sig glæsilega öskju og undir hann
var sett bómull svo honum myndi líða
sem allra best. Steininn bað ég aðeins
um eitt, að hann myndi hjálpa mér að
flytja til Sigló svo ég gæti búið í
Binnuhúsi og þyrfti þannig aldrei að
yfirgefa ævintýraheiminn. Þú hafðir
einstaka hæfileika til að láta stund-
irnar vera skemmtilegar og ógleym-
anlegar svo hinir hversdagslegustu
hlutir urðu að heilu ævintýri.
Ég vona að ég hafi tileinkað mér
eitthvað af þínum hæfileikum, þó ekki
væri nema brot, þá væri það besta
gjöf sem nokkur getur óskað sér. Í
hinu hefðbundna lífi í dag er hægt að
gleyma sér í áhyggjunum, þeytingn-
um og stressinu, þá vildi ég nú heldur
gleyma mér í ævintýrunum og láta
ímyndunaraflið reika. Af þér var svo
sannarlega hægt að læra og fyrir mín
börn vonast ég til að geta kennt þeim
hversu skemmtilegt lífið getur verið.
Undir háu hamra belti
höfði drúpir lítil rós.
Þráir lífsins vængja víddir
vorsins yl og sólarljós.
Ég held ég skynji hug þinn allan
hjartasláttinn rósin mín.
Er kristallstærir daggardropar
drjúpa milt á blöðin þín.
Æsku minnar leiðir lágu
lengi vel um þennan stað,
krjúpa niður kyssa blómið
hversu dýrðlegt fannst mér það.
Finna hjá þér ást og unað
yndislega rósin mín.
Eitt er það sem aldrei gleymist,
aldrei, það er minning þín.
(Guðmundur G. Halldórsson)
Elsku fallega Binna frænka. þakka
þér fyrir allar ógleymanlegu stund-
irnar sem ég átti hjá þér.
Kristín Elfa
Ragnarsdóttir
Elsku Binna frænka er dáin. Fyrir
mér var hún svo mikið meira en bara
frænka. Þær eru ófáar minningarnar
frá bernskunni sem tengjast henni.
Allar skemmtilegar, öðruvísi og svo
sérstakar alveg eins og hún var sjálf.
Binna var sko engin venjuleg
frænka. Í heimsókn hjá henni fékk
maður að gera ýmislegt sem var á
bannlistanum. Eins og t.d. að smyrja
rúgbrauð og setja fullt af sykri ofan á.
Hún hafði alltaf áhyggjur af að ég
væri svöng. Hún var vön að segja
þegar ég var í heimsókn hjá henni
„fullt til og nóg úti í skúr“ Það voru
orð að sönnu, þar var sko fullt af alls
konar mat. Það voru ófáar stundirnar
sem ég dvaldi á Suðurgötunni. Þar
var ýmislegt brallað. Oft fékk ég að
gista og sökkti mér niður í bækur sem
Gunnar Trausti frændi átti.
Efri hæðin bjó yfir mikilli dulúð.
Fyrst í stað var ég mjög hrædd að
fara upp á loft, en herbergin þar stóðu
ónotuð. Þar var alls konar dót sem
gaman var að skoða. Það hvíldi svo
mikill leyndardómur yfir öllu þar.
Oft fór ég með Binnu í vinnuna, en
hún þreif nokkrar skrifstofur á Sigló.
Það var líkast ævintýri að fá að hjálpa
til. Ég hamaðist við að þrífa og gera
fínt, því hólið frá frænku gerði mig
svo stolta. Best var þó ef afgangar
voru til af vínarbrauði í kaffistofunni.
Þau brögðuðust dásamlega þó svo að
þau væru farin að harðna. Binna var
alltaf á fullri ferð. Alltaf hjálpandi
þeim sem á þurftu að halda. Ef leið
manns lá niður í bæ þá var næsta víst
að rekast á hana. Það var nú ekki
slæmt, því hún átti alltaf brjóstsykur
sem hún gaf manni.
Alltaf þegar ég fór til Siglufjarðar
heimsótti ég Binnu frænku. Síðast
fyrir einu og hálfu ári. Hún var hálf-
lasin þá og var rúmliggjandi, en samt
búin að klæða sig og snyrta. Ótrúlegt
hvað hún var fíngerð og falleg. Gott
að eiga þessa fallegu mynd í huganum
af þessari lífsglöðu og ótrúlega góðu
manneskju.
Anna María Jóhannesdóttir.
Gunnar Trausti frændi minn
hringdi í mig að morgni 30. janúar sl.
og sagðist vera á leiðinni norður á
Siglufjörð því móðir hans, hún Binna,
hefði verið að deyja. Hann hefði ekki
náð að vera hjá henni síðustu stund-
irnar. Binna var móðursystir mín,
fjórtán árum eldri en ég, og hefði orð-
ið 94 ára gömul 1. feb. Hún er síðust
tíu barna þeirra Jóns og Guðlaugar í
Jónshúsi á Siglufirði til að kveðja
þetta jarðlíf.
Það var alltaf kært með þeim systr-
um, móður minni Dórotheu og Binnu,
og naut ég þess alltaf að sitja hjá þeim
og hlusta á þær rifja upp sögu Siglu-
fjarðar og sögu fólksins sem staðinn
byggði. En nú rifja ég upp allar
skemmtilegu minningarnar um þessa
góðu og sérstöku frænku mína.
Afa- og ömmuhús, Jónshús, sem
stendur við Suðurgötu 26 á Siglufirði,
átti stóran sess í lífi mínu á mínum
yngri árum. Þar bjó Binna lengst af
með syni sínum og móður á meðan
hennar naut við, en hún lést árið 1966.
Til þeirra sótti ég alltaf mikið og
fannst gott að koma.
Binna var listræn í sér og hafði
lært að flosa fallegar myndir. Ég man
eftir einni myndinni, en hún sýndi
Napoleon riddara á hestbaki. Hún
kenndi mér einnig að flosa kisumynd,
sem alltaf skartar í glerramma á vegg
hjá mér. Einnig vann hún með leður
og gerði úr því töskur.
Fleira var það sem hún frænka mín
bjó til og minnist ég þess þegar ég sat
uppi á eldhúsborði sem stelpa og
horfði á þegar hún var að gera silki-
blæjur á andlit látinna. Mér er minn-
isstæð nákvæmnin við verkið. Fyrst
teiknaði hún fallegan engil á silkið,
síðan litaði hún ofan í með kremi úr
túpu og stráði svo glimmeri yfir. Tug-
ir manna fóru með svona listaverk
með sér í kistuna.
Binna var barngóð og gjafmild og
man ég alltaf eftir bolluvöndunum
sem hún færði okkur systkinunum og
öskupokunum á öskudaginn. En há-
punkturinn voru þó jólin þegar við
biðum í ganginum heima og vorum
alltaf að hlaupa út í dyr til að gá að
jólasveininum, sem kom hvernig sem
veður var, kafandi skafla, í rauða bún-
ingnum og með hvíta skeggið og hvíta
pokann með gjöfunum. Alltaf vorum
við jafn spennt og hrædd við jóla-
sveininn sem auðvitað var Binna
frænka, en það vissum við ekki þá.
Þegar ég átti yngri soninn í sept-
ember 1952 hélt hún til hjá mér um
tíma. Stuttu síðar fór hún suður og
eignaðist einkason sinn, Gunnar, í
janúar 1953. Að eignast hann var
hennar mesta gæfa, og eftir að hann
var orðinn fullorðinn maður með
konu og börn átti hún orðið nýja fjöl-
skyldu sem veitti henni mikla lífsfyll-
ingu. Glöð og stolt talaði hún um þau
öll.
Binna sýndi mér alltaf tryggð og
náði tryggðin einnig til sona minna og
barna þeirra.
Að leiðarlokum bið ég Guð að vera
með þeim sem Binnu voru kærir, og
blessa þeim allar góðu minningarnar.
Ég og fjölskylda mín kveðjum
frænku mína með þakklæti fyrir árin
öll.
Ásta M. Einarsdóttir.
Binna frænka hefur kvatt. Þessi
glaðlynda og jákvæða kona er nú fall-
in frá en skilur eftir sig slóð ævintýra-
legra minninga.
Binna átti til dæmis hvíta óska-
steina sem gaman var að skoða og ég
fékk að sofa í dragsíðum hvítum
fermingarkjól með ótal hnöppum,
þegar ég gisti hjá ömmu og Binnu.
Hún var iðin við að kenna réttu hand-
tökin, kenndi mér t.d. að teikna og
saga út myndir í krossvið. Svo leyfði
hún mér og Erlu systur að hjálpa sér
við að kalka húsið á Suðurgötunni
hvítt, sem hún gerði alltaf sjálf með
reglulegu millibili, og okkur fannst
mikil upphefð í því þótt við yrðum eig-
inlega hvítari en húsið. Binna kunni
ótal leiki, spilaði við okkur svartapét-
ur, kenndi okkur að kveðast á og
sagði okkur á tilþrifamikinn hátt bæði
sögur og ýmislegt úr bókum sem hún
hafði lesið, t.d. Kapítólu sem var í
miklu uppáhaldi. Gjafir frá henni
voru valdar af kostgæfni og hittu allt-
af í mark. Ég man sérstaklega eftir
silfurskildinum með fangamarki
mínu sem saumaður var innan á
fermingarkápuna. Hún hét einu sinni
á mig og það gekk eftir, svo hún gaf
mér nýja skauta á hvítum uppháum
skautaskóm sem ég var mjög stolt af.
Eitt sinn þegar Binna kom til
Keflavíkur í heimsókn mörgum árum
seinna, þá langaði hana að fara í
Innri-Njarðvík, þar sem hún hafði
unnið um tíma. Við fórum þangað á
sólríkum sumardegi og hún sýndi
mér staðinn.
Hún var mjög stolt af syni sínum,
Gunnari Trausta og sonardætrunum
og sagði gjarnan fréttir af þeim.
Binna frænka hélt glaðlyndi sínu
og frásagnargleði fram til hins síðasta
og hló oft dátt þegar hún var að rifja
upp atburði frá því í gamla daga, t.d.
frá barnæsku sinni, þegar við töluð-
um saman í síma. Hún var alla tíð
mikið fyrir útivist og valdi helst að
fara í skógræktina og ganga þar um
með okkur Villa þegar við heimsótt-
um hana hin síðustu ár. Svo var farið í
bíltúr um bæinn og kakó og vöfflur
með rjóma á kaffihúsi á eftir. Hún
naut alls þessa til hins ítrasta og sam-
veran var okkur öllum mikils virði.
Samúðarkveðjur frá okkur Villa til
Gunnars Trausta, Dóru og fjölskyldu.
Guðrún Björk Jóhannesdóttir.
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 9. FEBRÚAR 2008 37
FEBRÚARTILBOÐ
MOSAIK Hamarshöfða 4 - 110 Reykjavík
sími 587 1960 - www.mosaik.is
Á LEGSTEINUM OG
FYLGIHLUTUM
10-50% AFSLÁTTUR