Morgunblaðið - 10.04.2008, Síða 19
Spurðu hvern sem er í grennd við eld-fjallið Paricutín um kirkjuna semskagar upp úr hrjóstrugu hrauninuog svarið er einfalt: Kraftaverk.
Það hlýtur að hafa verið kraftaverk að
hraunflæðið stöðvaðist einungis nokkrum
metrum frá altari kirkjunnar þegar þorpið í
kring fór allt undir hraun – eða hvað? Svo seg-
ir heimafólk að minnsta kosti.
Marglit blóm í vösum standa undir Jesú á
krossinum og upp úr úfnu hrauninu rís kirkju-
turninn. Þeim sem á horfir verður ósjálfrátt
hugsað heim til Íslands til Skaftárelda og
hraunsins sem stoppaði nálægt gömlu kirkj-
unni á Kirkjubæjarklaustri.
Eldurinn úr akrinum
Það var í febrúar árið 1943 sem jörðin í Mic-
hoacan-fylki tók skyndilega að hristast. Akur
við þorp nokkurt byrjaði að spúa ösku og
reyk. Hvað í ósköpunum?
Reykurinn varð æ meiri og nú tók hraun að
flæða upp úr sprungu sem myndaðist.
Þorpsbúar flúðu allir sem einn og sem betur
fer lét enginn lífið – hér gæti einhver viljað
hugsa til Vestmanneyja.
Ári síðar hafði 400 metra hátt eldfjall orðið
til og tvö þorp horfið undir hraun – nema auð-
vitað kirkjan blessaða. Í mörg ár á eftir hélt
hraunið áfram að renna. „Með alla þessa ösku
var náttúrlega ekki hægt að hengja þvott út á
snúrur,“ segir eldri kona í bænum Angahuan,
nokkra kílómetra frá fjallinu. Hann fór ekki
undir hraun. Allan tímann sem eldfjallið gaus
héldu íbúarnir kyrru fyrir.
„Ætli við höfum ekki verið hræddari við að
fara í burtu en að vera hér,“ heldur konan
áfram og útskýrir að þau hafi ekki talað
spænsku heldur einungis sitt eigið tungumál,
purépecha. Þau hafi hins vegar fundið að litið
væri niður á þau. Þar sem Purépecha-fólk
vissi ekki hvað beið þess í spænskumælandi
héruðunum í kring áleit það gæfulegra að
halda hreinlega kyrru fyrir. Þótt það kostaði
að hreinsa öskuna af húsþökunum á hverjum
morgni, rétt hjá spúandi eldfjalli.
Í Mexíkó eru margir tugir þjóðernishópa,
sem allir tala eigin tungu, frá því áður en
Spánverjar gerðu landið að nýlendu sinni. Auk
þess tala flestir spænsku.
Bíll til sölu!
Í Angahuan ægir saman viðarhúsum, ryk-
ugum strætum, hestum, bifreiðum og konum í
litríkum Purépecha-fötum – með bróderaðar
blúndusvuntur, í víðum pilsum og fallegum
blússum.
Fuglasöngur og ávalar, grænar hæðir
mynda athyglisverða andstæðu við ærandi há-
vaðann í bænum. Hér er allt sem fram fer í
bænum samviskusamlega tilkynnt í gegnum
hljóðnema sem standa á götum úti. Langar
þig að senda ástinni þinni kveðju eða auglýsa
vörur? Ekkert mál!
Kallkerfið á rætur sínar að rekja til þeirra
tíma þegar fólk vildi geta flutt fréttir á milli
þorpanna í dalnum án þess að þurfa að fara
um á tveimur jafnfljótum. Þetta var fyrir tíma
vega og bifreiða. Í dag hljóma mestmegnis úr
hátölurunum auglýsingar fyrir hinar og þess-
ar vörur. Þetta eru háværar smáauglýsingar –
ekki síst þegar þrenn skilaboð heyrast á sama
tíma.
Eftir gresjunni kemur kona
Sá sem fengið hefur nóg af smáauglýsing-
unum gæti tekið upp á því að klífa tignarlegt
eldfjallið. Leiðin að því er reyndar löng, enda
þarf að þræða í kringum hraunbreiðuna. Á
svæðinu er bisness að gera út hesta til að
flytja ferðamenn að fjallsrótunum og ekki
annað að gera en að skella sér á bak. Eldfjallið
sem eyðilagði þorpin og setti varanlegt mark
sitt á lífið á svæðinu er í dag það sem fólkið
þar gerir út á. Heitir það ekki að snúa vörn í
sókn?
Þorsti, svimi og þreyta þeirra sem paufast
upp fjallið eru fljót að gleymast þegar magnað
útsýnið birtist þeim. Úr gígnum liðast reykj-
arslæður og upp úr hraunbreiðunni í fjarska
skagar kirkjuturninn. Orð eldri konunnar í
Angahuan hljóma þó óneitanlega í eyrum þess
sem kastar mæðinni í heitum sandinum: „Ja,
sérfræðingarnir segja að fjallið geti vel gosið
aftur. Reyndar hvenær sem er …“
Þrátt fyrir allt er leiðin niður fjallið ef til vill
skemmtilegust. Nú þarf ekki að paufast neitt,
heldur er hægt að bruna beint niður fjallið,
bókstaflega skíða niður bratta hlíðina. Nema
að í þessu fjalli er undirlagið ekki snjór heldur
heit aska og skíðabrekkurnar rammaðar inn
af fagurgrænum kaktusum.
sigridurv@mbl.is
Á skíðum niður eldfjallshlíðar
Ljósmynd/ Sigríður Víðis
Eldfimt Paricutín-eldfjallið gjörbreytti lífi íbúa í nálægum þorpum en dregur í dag að ferða-
menn. Uppgangan á fjallið er hægra megin á myndinni en niður svörtu rákina rennir fólk sér
Funheitur Fyrir 65 árum gjörbreyttist líf íbúa í Angahuan þegar eldfjall tók skyndilega að
myndast upp úr akri bónda nokkurs á staðnum.
Í ellefu ár gátu þau ekki hengt
þvott út á snúrur en sópuðu á
morgnana ösku af húsþökum.
Í dag lifa þau á ferðamennsku
og vona að eldfjallið Paricutín
taki ekki upp á því að gjósa
aftur. Sigríður Víðis Jóns-
dóttir fann Skaftárelda og
Vestmannaeyjagos í Mexíkó.
Kraftaverk Hraunflæðið stöðvaðist við
kirkjuturninn í San Juan Parangaricutiro.
Frá Mexíkóborg er um sex klukkustunda
akstur til Uruapan. Þaðan ganga rútur til An-
gahuan, 35 kílómetra í burtu.
|fimmtudagur|10. 4. 2008| mbl.is
daglegtlíf
einhvern aur þar, en
hann á hins vegar
Vestur-þýskt þrekhjól
árgerð 1989 sem gott
er að æfa sig á ókeypis.
x x x
Reyndar ætti Vík-verji nú bara að
halda sér saman þegar
talið berst að sparnaði
í líkamsrækt, því hann
hefur á undanförnum
árum varið nærri hálfri
milljón króna í róðr-
arbáta sem hann tekur
til sjávar hvenær sem
færi gefst. Sennilega
hefði peningnum verið
betur varið í eitthvað annað, t.d.
fimmtán ára birgðir af eplum og
gæðakaffi frá Kúbu.
Víkverji á síðan 12 ára bíl sem er
stórskemmtilegur, aðallega vegna
þess að á honum eru ekki lengur
nein bílalán. Samkvæmt skatt-
framtalinu er blessaður bíllinn met-
inn á heilar 132 þúsund krónur.
Jafnvel sumar kaffivélar til heim-
ilisnota kosta meira en það. Já,
margt er skrýtið í henni veröld. Til
að ljúka þessu tækjatali, ætlar Vík-
verji að minnast þess þegar hann
keypti sér ísskáp snemma á þessu
ári fyrir nokkra tugi þúsunda króna.
Úrvalið í versluninni var gott og Vík-
verja minnir að dýrustu skáparnir
hafi verið á um hálfa milljón króna.
Og þetta var fyrir gengisfallið.
x x x
Víkverji hefur sannarlega gertfrábær kaup á liðnum árum.
Árið 2003 keypti hann sér tjald af
bestu gerð. Þarna var um að ræða
ekta leiðangurstjald sem Víkverji
fékk á tæpar 9 þúsund krónur, en
hefði kostað út úr búð í kringum 80
þúsund kr. Skýringin var sú að tjald-
ið var notað, en þó var það ekki
nema eins árs gamalt og stendur sig
enn frábærlega í stormum og stór-
hríð, fimm árum síðar. Bandarískt
að gerð og allt hið vandaðasta.
Víkverji hefur áður áþessum vettvangi
pirrað sig á hækkandi
matvælaverði, ekki síst
á lífrænt ræktuðum
ávöxtum sem smakkast
hreint út sagt frábær-
lega. Nú eru það eplin
hjá heilsubúð Víkverja
sem eru komin í um 470
kr. kg og hafa hækkað
um 40% á einu ári. Eitt-
hvað hefur ferðum Vík-
verja fækkað í þessar
verslanir og fyr-
irsjáanlegt að þær
leggist alveg af úr því
að kostur er á ódýrari
eplum annars staðar
þótt þau séu ekki eins góð. Í dýrtíð-
inni er Víkverji líka að hugsa um að
hætta að kaupa gæðakaffi og snúa
sér að einhverju ódrekkandi í stað-
inn. t.d. nærbuxnaskólpi, eins og
þunnt kaffi var kallað í einhverri
Laxnessögunni. Víkverji á ekki lík-
amsræktarkort og getur sparað sér
víkverji skrifar | vikverji@mbl.is
FJÖLDA góðra veitingastaða er að
finna í Montreal og er á mörgum
þeirra lögð sérstök áhersla á kan-
adíska matarmenningu. Þrír slíkir
vöktu athygli New York Times á
dögunum fyrir að vera með einkar
góðan mat og leggja jafnframt
áherslu á þá umhverfisvænu stefnu
að hráefnið komi úr næsta nágrenni.
Au Pied de Cochon er veitinga-
staður þar sem Martin Picard ræður
ríkjum. Umgjörðin er hlýleg og
hversdagsleg og réttirnir skemmti-
lega húmorísk blanda fínnar fæðu og
hversdagslegrar. Picard hefur t.d.
boðið upp á gæsalifrarkæfu ofan á
pítsu og pönnukökur.
Joe Beef er veitingastaður fyrir
ostruunnendur. Staðurinn, sem
nefndur er eftir 19. aldar bareig-
anda, þykir einkar notalegur og
kokkurinn Frédéric Morin býður
upp á góða bistrórétti með eigin stíl.
Liverpool House er ítalskur stað-
ur þó vissulega sé það hugmyndarík
kanadísk túlkun eigandans Morins á
ítölsku fæði en Morin leggur mikla
áherslu á að vera með árstíðabundið
hráefni á þessum afslappaða stað.
Þrír góðir í Montreal
536 Rue Duluth Est.
514 281 1114
www.restaurantaupieddecoc-
hon.ca
2491 Rue Notre-Dame Ouest
514 935 6504
www.joebeef.ca
2501 Rue Notre-Dame Ouest
514 313 6049
www.liverpoolhouse.ca