Morgunblaðið - 12.07.2008, Blaðsíða 11

MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 12. JÚLÍ 2008 11
FRÉTTIR
FRÉTTASKÝRING
Eftir Þorbjörn Þórðarson
thorbjorn@mbl.is
„ÉG kom fyrst til Kenía í október
2006. Við hjá ABC kynntumst Paul
Ramses þegar hann var á Íslandi í
heimsókn og í kjölfarið vaknaði
áhugi á að hefja hjálparstarf í Naí-
róbí,“ segir Þórunn Helgadóttir, en
hún vinnur á vegum ABC-barna-
hjálpar í Naíróbí. Hún vinnur með
munaðarlausum og fátækum börn-
um í Mathare-fátækrahverfinu en í
hverfinu búa 800.000 manns á svæði
sem er á stærð við Fossvogsdalinn.
Fékk hugljómun
„Ég fór fyrst í mánaðarlanga ferð
til að skoða aðstæður í Naíróbí og
fór svo aftur strax í byrjun nóv-
ember [2006]. Ég fékk hugljómun í
millitíðinni þegar ég var heima á Ís-
landi. Eftir dvölina í Naíróbí fann ég
mig knúna til þess að gera eitthvað.
Þá var ekki aftur snúið og ég fann
strax að þetta var rétt ákvörðun,“
segir Þórunn. Eftir mánaðardvöl
Þórunnar í Naíróbí var ákvörðun
tekin um að hefja hjálparstarf þar.
Illa til reika og ölvaður
„Ég bjó fyrst hjá Paul [Ramses]
en hann var að fara að gifta sig og
var með tímabundið húsnæði. Ég
hitti svo stuttu seinna götustrák
sem var að betla. Hann var mjög illa
til reika, ölvaður og hálfruglaður.
Ég spurði drenginn hvort hann vildi
ekki mennta sig. Hann svaraði því
játandi og í kjölfarið mæltum við
okkur mót.“ Drengurinn sem Þór-
unn hitti var 14 ára þegar hún
kynntist honum en móðir hans hafði
dáið fjórum árum áður. Faðir hans
hafði verið á drykkjutúr síðan og
ekkert hirt um drenginn.
Þórunn útvegaði húsnæði í kjöl-
farið en ABC bókaði nýtt hús sem er
fyrir utan Mathare, en í húsnæðið
sækja börn skóla og aðhlynningu.
Verkefni ABC eru nánast alfarið
rekin með frjálsum framlögum ein-
staklinga en ABC styður núna 550
börn til náms í Naíróbí og þar af búa
200 börn á heimilum ABC í út-
hverfum borgarinnar.
Mörg barnanna í Mathare-
hverfinu hafa misst báða foreldra
sína úr alnæmi en þriðji hver full-
orðinn í hverfinu er HIV-jákvæður.
Börnin búa við mikla fátækt og eiga
sér litla von. Starf Þórunnar og
ABC-barnahjálpar er auðvitað dropi
í hafið samanborið við þann fjölda
barna sem þarna búa en starfið hef-
ur þó gengið vel. Ekki virðist vera til
fjármagn hjá kenískum stjórnvöld-
um til þess að bregðast við vand-
anum. Samuel Lusiru Gona, eig-
inmaður Þórunnar, segir að fyrir
fjórum árum hafi Þjóðverjar staðið
fyrir uppbyggingu í Mathare til þess
að tryggja fólkinu þar mannsæm-
andi húsnæði. Verkefnið fólst í því
að reisa ný og betri hús í stað báru-
járnskofanna. „Skyndilega brutust
út óeirðir því fólk hélt að verið væri
að taka af því húsnæði. Fólkið virtist
ekki skynja að Þjóðverjarnir væru
þarna til þess að hjálpa,“ segir
Samuel. Verkefnið byrjaði á
ákveðnum hluta Mathare og var
mikil spenna því eignatengsl og
eignarhald á skúrunum í hverfinu
eru flókin. Eignaréttur er virtur en
oft eru eigendur lóðar og húss ekki
þeir sömu og leigir fólk skúrana fyr-
ir lítið fé. Þónokkrir létust í óeirð-
unum. Þjóðverjar drógu sig út úr
verkefninu í kjölfarið og uppbygg-
ingin stöðvaðist.
„Atvinnuleysið er rótin að vand-
anum því ef fólk hefur tekjur getur
það leigt sér húsnæði og orðið bjarg-
álna, en menntunarstigið er vissu-
lega lágt,“ segir Þórunn. Hún segir
að allur gangur sé á því hvaða
menntun börnin hafa fengið. „Oft er
það þannig að foreldrarnir eru látn-
ir, oftast úr alnæmi, og enginn sem
fylgist með börnunum. Menntuninni
lýkur því snemma. Við erum að
hjálpa börnum sem eru kannski 13
eða 14 ára og eru hvorki læs né
skrifandi, en sjáum líka dæmi um
börn sem hafa fengið menntun upp í
6.-7. bekk,“ segir Þórunn. Ástandið í
Kenía var ekki nærri því svona
slæmt áður en alnæmisfaraldurinn
reið yfir landið.
Hvað getum við gert?
Þórunn hóf sitt starf hjá ABC
með því að gerast stuðningsforeldri.
Með smáu framlagi er hægt að
tryggja barni framtíð, en samtökin
reiða sig nánast algjörlega á fram-
lög einstaklinga. Hægt er að gerast
stuðningsforeldri á vefsíðu samtak-
anna,
TENGLAR
..............................................
www.abc.is.
Enn er von í Kenía
 Starf ABC-barnahjálpar í Naíróbí er nær alfarið rekið með frjálsum fram-
lögum einstaklinga  800.000 manns á svæði á stærð við Fossvogsdalinn
Ljósmynd/Þórunn Helgadóttir
Menntun Það þarf ekki mikið til að gleðja börnin, enda áttu þau mjög bágt áður en hjálp barst. Þessi drengur er meðal þeirra barna sem hefur verið gert
kleift að ganga menntaveginn með aðstoð ABC-barnahjálpar. Samtökin styðja nú 550 börn til náms í Naíróbí.
Ljósmynd/Þórunn Helgadóttir
Hjón Þórunn kynntist eiginmanni sínum, Samuel Lusiru Gona, í brúðkaupi
Pauls Ramses. Þórunn og Samuel giftu sig í fyrra við hátíðlega athöfn.
Ljósmynd/Þórunn Helgadóttir
Eymd Mörg börn í Mathare lifa við skelfilegar aðstæður og er ekki óalgengt
að þau séu ein og afskiptalaus. Það gerir starf hjálparsamtaka enn brýnna.
TM, Trygginga-
miðstöðin, hefur
ákveðið að
styrkja aðstand-
endur Þjóðhátíð-
ar í Vest-
mannaeyjum til
uppbyggingar á
þeim mann-
virkjum sem
skemmdust eða
eyðilögðust í
eldsvoða í Herjólfsdal í lok maí sl.
Reyndust mannvirkin ekki tryggð
og í tilkynningu lýsa aðstandendur
hátíðarinnar yfir mikilli ánægju
með þennan stuðning TM. Hann er
sagður skipta sköpum við uppbygg-
ingu á mannvirkjunum. Aðeins eru
um þrjár vikur þar til fjörið hefst í
dalnum fyrir alvöru. bjb@mbl.is
TM styrkir
Eyjamenn
Nú styttist í
Þjóðhátíðina.
STUTT
BORMENN Héðinsfjarðarganga
eru nú komnir 482 metra inn í fjall-
ið Héðinsfjarðarmegin en Ólafs-
fjarðarmegin er búið að bora 3.333
metra, að því er fram kemur á vefn-
um siglo.is. Þar segir að vatn hafi
verið að angra bormenn við Héðins-
fjörð, en þó ekkert eins og í göng-
unum við Ólafsfjörð. Þar hefur ekk-
ert lát verið á vatnsflaumnum, enda
voru aðeins sjö metrar boraðir
núna síðustu vikuna.
Borun frá Siglufirði yfir í Héðins-
fjörð er sem kunnugt er lokið. Alls
eru göngin og tilheyrandi vegir og
vegskálar 14,2 kílómetrar að lengd.
Alls starfa nú um 100 manns við
gangagerðina. bjb@mbl.is
Enn leki við
Ólafsfjörð
ÞEIM einstaklingum sem gera
vinnusamninga með aðstoð Trygg-
ingastofnunar fer fjölgandi ár frá
ári og stefnir í að um 400 lífeyr-
isþegar nýti sér vinnusamningana á
þessu ári. Þetta kemur fram á vef
Tryggingastofnunar.
Fjöldi þeirra sem eru með vinnu-
samninga hefur vaxið ár frá ári en
þeir eru hugsaðir sem tækifæri fyr-
ir einstaklinga með skerta starfs-
getu til að hljóta þjálfun til starfa á
almennum vinnumarkaði.
Árið 2003 voru 237 einstaklingar
með slíka samninga en áætlað er að
á þessu ári verða þeir um 400.
Viðkomandi verður að njóta ör-
orkulífeyris, örorkustyrks, end-
urhæfingarlífeyris eða slysaörorku
sem er undir 50% samkvæmt mati
læknis til að geta gert vinnusamn-
ing með þessum hætti.
Fleiri vinnu-
samningar TR
„VIÐ erum með 550 börn á okkar
snærum í Naíróbí en við stefnum á
að hjálpa þúsundum barna. Við er-
um með rúmlega 40 starfsmenn í
starfinu,“ segir Þórunn Helgadótt-
ir. Hún segir Keníabúa mjög opið
og skemmtilegt fólk sem eigi sér
áhugaverða sögu og menningu.
„Það er ofboðslega gott að vera í
Kenía, þetta er fallegt land. Fólkið í
Mathare-hverfinu í Naíróbí býr
hins vegar við hörmulegar að-
stæður, en það eru engar skólp-
lagnir í hverfinu og hreinlæt-
isaðstaða er sama og engin. Fólk
baðar sig í bárujárnsskúrum og á
erfitt með að verða sér úti um
vatn, því það er af skornum
skammti. Fæstir eru með raf-
magn,“ segir Þórunn. Millistéttin
er lítil í Kenía og stór hópur vinn-
andi fólks er ekki aðeins að sjá um
sig og sína nánustu, heldur líka
stóran hóp ættingja, en sam-
hjálpin er mjög sterk. Þórunn
nefnir dæmi um konu með fjögur
börn þar sem eiginmaðurinn var
látinn og bróðir hennar látinn líka.
Sá hún því um börn hans til við-
bótar við sín eigin, sjö í heildina.
Setja markið hátt
Í forsíðufrétt Morgunblaðsins í gær
um útrásarverkefni íslensku fyr-
irtækjanna Geysis Green Energy og
Reykjavík Energy Invest misrit-
aðist nafn Ásgeirs Margeirssonar,
forstjóra GGE. Beðist er velvirð-
ingar á mistökunum.
LEIÐRÉTT
Ásgeir er
Margeirsson