Skinfaxi - 01.02.1934, Side 30

30
SKINFAXI
hinnar frjálsu samkeppni virðist hollt, að því séu
nokkur takmörk sett.
Lengi vel voru liér á landi aðeins embættismanna-
skólar. Alþýða inanna fór á mis við nauðsynlega
fræðslu. Einkum fór þetta að vera áherandi, þegar
l'ólksfæð og fleiri breytingar gerðu ýmiskonar lieim-
ilismenningu erfiðara fyrir, og kyrkingur kom i fé-
lagslifið. Erfitt var að stunda nám við skóla kaup-
staðanna, vegna dýrtíðar. Enda má segja, að námið
þar var fremur sniðið við þarfir emhættismannanna
en alþýðu. Búnaðarskólarnir, auk eins eða tveggja
unglingaskóla, voru þeir einu skólar, sem æska sveit-
anna átti kost á að sækja. Sjá allir, hve það er ófull-
nægjandi. Af þessari þörf verða héraðsskólarnir og
sundlaugarnr til. Nú eigum við sex myndarlega al-
þýðuskóla, með hýsna miklum möguleikum til að
mennta æsku sveitanna í samræmi við lifsbarátlu
hennar, og allmargar sundlaugar víða um landið.
Sá maður, sem ötullegast hefir barizt fyrir þessum
málum og auknuin skilningi á alþýðufræðslunni í
landinu, er Jónas Jónsson fyrv. ráðlierra og um eitt
skeið meðal áhrifamestu foringja ungmennafélag-
anna.
Unga fólkið liefir fjölmennt í þessa skóla. Efast
eg' ekki um, að þar hefir verið unnið í samræmi við
tilganginn, búa fólkið undir lífið, auka þekkingu þess
og víðsýni og þroska félagshyggju — að ógleymdu
auknu lireinlæti og líkamsmennt.
En þrátt fyrir það er ekki að öllu leyti náð tilgang-
iuum. Þessir skólar áttu að vera fyrir sveitirnar. Frá
þeim álti unga fólkið að koma, hertýgjað til lífsbar-
áttunnar, stofna heimili i sveit, vera fært til að lifa
fyrirmyndar heimilislifi, ötult atorkufólk í fram-
kvæmdum, stoð og stytta í menningarbaráttu liéraðs
síns. En i allt of mörgum tilfellum fór unga fólkið
ekki lieim aftur. Lifsþægindi skólanna — félagslifið