Skinfaxi - 01.11.1955, Blaðsíða 32

128
SKINFAXI
2.
Þegar Paul Robeson lék og söng báðum megin At-
lantshafsins á árunum fyrir striðið, til ágóða fyrir al-
þýðufylkinguna á Spáni eða annan svipaðan félagsskap,
efaðist að vísu enginn um, að hann væri vinstrisinni.
Það þótti engum mikið þá. Hitt þurfti hann ekki að gera
upp við sjálfan sig, hvort hann væri kommúnisti eða
ekki. Enginn krafði hann svars um það.
En eftir stríðið kom annað til sögu. Þú þurfti hann
skilyrðislaust að svara fyrir sinar pólitisku skoðanir.
Og enginn efaðist um, að hann væri kommúnisti, enda
var sizt að hans skapi að neita því. Hann hafði snemma
tengt baráttu kynflokks síns, negranna, fyrir auknum
mannréttindum og jafnrétti við hvita menn, kenning-
um og boðskap kommúnismans. Ekkert var honum
ólíkara en að friða samvizku sína með því að fara að
dæmi sumra sigursælla listamanna af blökkumanna-
kyni, sem létu sér nægja að gefa ríflega til frjálslyndra
félagssamtaka, er höfðu aukin réttindi negra á stefnu-
skrá sinni. Hann varð að ganga í félag með sjálfum
baráttumönnunum. Og að hans dómi voru það kommún-
istar. Því gaf hann þeim allt, sem hann átti, hina miklu
listgáfu og skaphita. Hann söng og lék fyrir flokkinn,
talaði á fundum og samkomum, varð hinn trúasti línu-
kommúnisti.
Fyrir þetta hefur hann orðið að gjalda með vegabréfi
sínu og lífsviðurværi. Siðan 1950 hefur honum ekki
verið leyft að ferðast úr landi, þar sem hann vill ekki
af grundvallarástæðum skrifa undir yfirlýsingu um,
að hann sé ekki félagi í Kommúnistaflokknum. Nýlega
var honum þó gefið leyfi til að fara til Kanada. Eigi
að síður getur hann ekki tekið boði Rússa um að leika
í kvikmynd, sem þeir ætla að gera eftir leikriti Shake-
speares, Othello, en Robeson varð einmitt frægur sem
leikari austan hafs og vestan fyrir Othelloleik sinn.
Sömuleiðis verður hann að neita hoði um að halda söng-