Skinfaxi - 01.04.1961, Blaðsíða 7

ar. Ungmennafélögin beittu sér fyrir
verndun móðurmálsins, en danskan var
skaðvaldur í móðurmálinu, og þó einkum
í bæjunum. Sú barátta gekk vonum frem-
ur, eins og kunnugt er.
íslenzka glíman og aðrar íþróttir hafa
alla tíð verið glæsilegur þáttur í starfi
ungmennafélaganna. Má fullyrða, að sá
þátturinn hefur verið mannbætandi og
þroskandi, aukið líkamsþrek og andlegt
jafnvægi. Eftirtektarvert er, að ýmsir
færustu íþróttamenn þjóðarinnar hafa
verið virkir ungmennafélagar og síðar
skarað fram úr á öðrum vettvangi, svo
sem í athafnalífinu eða opinberum störf-
um.
Skógræktarmálið hefur ávallt verið hug-
sjóna- og baráttumál ungmennafélaganna.
Menn hafa séð í framtíðinni styrka stofna,
stæðileg tré og fagra skóga. Það mál er
ekki lengur aðeins hugsjón, það er að
verða að veruleika, og efast nú færri en
áður um gagnsemi og gildi skógræktar
á Islandi. Mörg fleiri baráttumál hafa ung-
mennafélögin átt, því, eins og segir í
stofnskránni, skal reyna af fremsta megni
að styðja, viðhalda og efla allt það, sem
er þjóðlegt og rammíslenzkt og horfir til
g'agns og sóma fyrir hina íslenzku þjóð.
Almenn fræðslustarfsemi, útgáfa tíma-
rits, sem hefur verið og er útbreitt og
mikið lesið, hefur verið einn þáttur starf-
seminnar og miðað að því að efla félags-
legan þroska æskufólksins.
Gamall bóndi í Árnessýslu lét þess ný-
lega getið í blaðaviðtali. að Skinfaxi, tíma-
rit ungmennafélaganna, og Islendingasög-
urnar, hefðu verið á hans yngri árum að-
allestrarefnið. Er enginn vafi á því, að
sá lestur er hollur íslenzku æskufólki. Sá
Ingólfur Jónsson.
lestur verður til þess að auka þrek æsku-
manna og getur verið leiðbeinandi um
skyldurnar við ættjörðina og að hverju
ber að keppa.
Alþýðuskólahreyfingin barst hingað til
lands um líkt leyti og ungmennafélags-
hreyfingin, sem er frá Noregi komin. Þrír
af fyrstu forystumönnum ungmennafélag-
anna höfðu fyrst kynnzt slíkri starfsemi
í lýðskólum Noregs og Danmerkur. Hefur
sá andi, sem sveif innan veggja lýðskól-
anna, kveikt þann neista í hinum íslenzku
æskumönnum, sem nægði til þess að ung-
mennafélagshreyfingin náði rótfestu hér
á landi. Ætla má, að enn svífi sá andi
yfir lýðskólum Danmerkur og Noregs.
Verður einnig að vænta þess, að íslenzkir
lýðskólar hafi ávallt tileinkað sér þann
anda, — þá stefnu, til að miðla íslenzkri
æsku.
Hér hefur verið bent aðeins á nokkur
atriði úr stefnuskrá ungmennafélaganna
og aðeins drepið á einstök baráttumál
s K I N F A X I
7