Skinfaxi - 01.12.1995, Qupperneq 5

UMFI
r ’
■H
Avarp
umhverfis-
rábherra,
Gubmundar
Bjarnasonar
Þaö er ekki langt síöan
fariö var aö gefa um-
hverfismálum verulegt
vœgi hér á landi í al-
mennri umrϚu og opin-
berri stjórnsýslu. En löngu
fyrir þá tíö, jafnvel áöur
en mönnum var tamt aö
tala um „umhverfismál"
sem sérstakan málaflokk,
voru íslensk ungmennafé-
lög farin aö taka til hend-
inni á þessu sviöi.
í byrjun þessarar aldar fór þjóðernis-
vakning um ísland, þar sem horft var
bæöi til fortíöar og framtíðar. Þjóðin
hóf sókn í átt til sjálfstæðis og öflugra
atvinnulífs meö nýrri tækni, en jafn-
framt voru tengslin við gullaldarbók-
menntirnar endurnýjuð. Ekki er ólík-
legt að hin frægu orð Ara Þorgilsson-
ar: „í þann tíð var ísland viði vaxið
milli fjalls og fjöru," hafi orðið mörg-
um vormönnum íslands hvatning til
aö færa landiö aftur í þann græna
búning sem þaö bar við landnám.
Hitt er víst aö skógrækt og land-
græðsla voru gildur þáttur í starfi ung-
mennafélaganna allt frá byrjun.
Það var því ekki fyrir neinn ný-
fenginn áhuga á umhverfismálum
sem UMFÍ gekkst fyrir átaki í sumar
um að safna rusli við strendur og ár-
og vatnsbakka. Markmiðið var heldur
ekki aðeins það aö fegra landið - sem
er vissulega mikilvægt - heldur líka að
vekja fólk til umhugsunar um hvað
við hendum miklu, hvaö verður um
ruslið og hvað viö getum gert til að
draga úr mengun og óþarfa sóun.
Þegar við tölum um umhverfismál í
dag eigum við ekki aðeins við land-
græðslu og skógrækt, heldur flest þau
svið sem lúta að samskiptum manns-
ins við hið náttúrulega umhverfi sitt.

Mannfjölgun og mengun veldur æ
meira álagi á náttúruna og vib okkur
blasa ýmis vandamál sem aldamóta-
menn gat ekki óraö fyrir, svo sem
mengun af geislavirkum úrgangi og
þynning ósonlagsins í andrúmsloft-
inu. í flóknu neyslusamfélagi nútím-
ans er líka erfiöara að sjá hvernig vib
getum hjálpað við lausn þessara marg-
brótnu vandamála, en það var fyrir
frumherjana að finna kröftum sínum
farveg við að hefta sandinn og sá í
auðnina.
Því fer þó fjarri að við séum úrræða-
laus í baráttunni fyrir betri jörð. Á síð-
ustu árum hefur endurnýting og end-
urvinnsla úrgangs aukist til muna og
það skiptir miklu máli að fólk skili t.d.
pappír í þar til gerða gáma og rafhlöð-
um í réttar hendur. Víða er svigrúm til
að draga úr mengun og sóun á heim-
ilum og vinnustöðum og margt smátt
gerir eitt stórt.
Það er von mín að þetta rit UMFÍ
komi öllu því fólki að notum sem vill
leita leiða til að bæta sitt nánasta um-
hverfi og þar með landið okkar.
Mannrækt og baráttan fyrir betra um-
hverfi haldast í hendur og það er því
við hæfi að ungmennahreyfingin láti
þessi mál til sín taka og standi fyrir
þessu lofsveröa framtaki.