Sjómannablaðið Víkingur - 01.03.1950, Blaðsíða 25

slippur Daníels að færast burtu á þann stað, sem
henta þykir. Síðan kæmi bryggja með Iðjuveri
ríkisins og að þeim bátabryggjum, sem þegar
eru byggðar. Kemur þá til álita hvort byggja
ætti fleiri bryggjur, eða hvort þar næst þeim
kæmi uppfylling, sem næði það langt frá landi
að hún myndaði skjól fyrir innri bryggjurnar.
Á þessa uppfyllingu ættu svo að koma íshús, er
byggju til ís handa bátaflotanum, og jafnvel
togurum, þegar togara-afgreiðsla kæmi þar, og
gætu þeir tekið ísinn þar beint frá húsinu eftir
rennum eða öðrum útbúnaði. Einnig gæti þetta
hús komið að öðrum notum fyrir útgerðina.
Svæðið frá þessari bryggju að síldarverksmiðj-
unni yrði til afgreiðslu fyrir togara, og yrðu
þar byggðar bryggjur eftir því sem rúm leyfði,
og þannig að þar yrðu einnig byggð hús til af-
nota fyrir útgerðina, svo þar, sem annars stað-
ar, væri allt það húsrúm við hendina, allt á
sama stað, sem til útgerðarinnar þyrfti. Allur
sá samtíningur á hinum ýmsu nauðþurftum út-
gerðarinnar, sem nú á sér stað, hlýtur að kosta
mikið, en ekki mun af veita, ef einhvers staðar
er hægt að spara eitthvað.
Hefur nú verið lauslega athugað, hvernig
heppilegast myndi vera að skipuleggja vestur-
hluta hafnarinnar, en eingöngu með þörf fiski-
flotans fyrir augum, og er þá sýnilegt, að þar
er ekki rúm fyrir annað, sem einnig þarf mikið
landrými og jafnframt strandrými, eins og
skipasmíðastöð og allt það er henni fylgir, svo
sem þurrkvíar og viðgerðarbryggjur, ásamt
hinum ýmsu smíðahúsum. Og er þá komið að
því, hvar haganlegast muni vera að staðsetja
hana.
Staðsetning þurrkvía og dráttarbrauta.
Eftir því sem skipafloti okkar stækkaði, var
öllum ljós hin mikla nauðsyn á dráttarbraut
eða þurrkví, ,svo hægt væri hér heima að hreinsa
skipin, og einnig til að framkvæma hinar nauð-
synlegustu viðgerðir. Á þessu var ráðin nokkur
bót er Slippfélagið keypti hinar gömlu, dráttar-
brautir frá Þýzkalandi. En bæði voru þær litlar
og svo úr sér gengnar, að þær entust aðeins
um stundar sakir, og svo var einnig sá skiln-
ingur á þeim málum þá, að nægjanlegt land-
rými og hafnrými var hvorugt fyrir hendi, þar
sem slippur þessi var staðsettur, eða annars
staðar innan hafnar, og varð því að finna ann-
an heppilegri stað, utan takmarka hafnarinnar.
Einnig mun getuleysi hafa ráðið nokkru um
seinagang í þessum málum, því slík mannvirki
hafa í för með sér mikinn stofnkostnað. En
eftir 1940, og er leið á stríðið, var Ijóst að efna-
hagsafkoma okkar var orðin mjög góð, og okk-
ur fannst við vera færir í flestan sjó á því
sviði. Komst þá verulegur skriður á þetta mál,
og var milliþinganefnd skipuð á Alþingi, til að
finna endanlega lausn þessa máls, ákveða stað
þessa fyrirtækis og í höfuðdráttum að gera til-
lögur um stærð og fyrirkomulag.
Nefndin athugaði ýmsa staði og varð að lok-
um sammála um að velja Elliðaárvog, strand-
lengjuna frá Kleppsspítala að Gelgjutanga.
Fyrirkomulag það, sem nefndin lagði til, var
nokkuð víðtækt, að því leyti, að gert var ráð
fyrir bátahöfn í sambandi við skipasmíðastöð-
ina, en bátahöfn eða afgreiðslusvæði fyrir báta
átti náttúrlega að vera innan sjálfrar hafnar-
innar í Reykjavík.
I tillögum þessum er gert ráð fyrir varnar-
garði, sem einnig yrði viðgerðarbryggja, tveim-
ur þurrkvíum, fimm dráttarbrautum og einnig
rennibraut fyrir nýsmíði og þremur viðlegu-
bryggjum fyrir skip, er biðu eftir viðgerðum
eða voru ekki starfrækt af ýmsum ástæðum.
Þarna virtist vel fyrir öllu séð, enda samþykkti
Alþingi síðla árs 1943 tillögur þessar mjög
fljótlega og með samhljóða atkvæðum, og má
það kallast tíðindum sæta hjá þingheimi vorum
á Alþingi Islendinga. Eftir því sem aðstæður
allar virtust góðar, fjárhagur landsins í blóma,
algjört samkomulag Alþingis og Reykjavíkur-
bæjar um stað og fyrirkomulag fyrirtækis
þessa, var fastlega búizt við, að athafnir mundu
fylgja ákvörðununum, og þessi nýja og lengi
þráða skipasmíða- og viðgerðastöð yrði risin
af grunni það tímanlega, sem hinn endurnýj-
aði og aukni skipafloti Islendinga væri fyrir
hendi, og að við þessar ráðstafanir skapaðist
að hinu leytinu nægjanlegt athafnasvæði innan
sjálfrar hafnarinnar fyrir þennan væntanlega
skipaflota, svo við að öllu leyti gætum fullnægt
þessum kröfum og verið okkur sjálfum nógir.
Allir, er um þessi mál hafa ritað og rætt, eru
sammála um að starfsemi slík sem þessi þurfi
bæði mikið landrými og langa sjávarlínu.
Hvorttveggja þetta er til staðar þarna, og um
leið er þetta algjörlega ónumið land, og þess
vegna ekkert, sem kemur í bága við þessar
framkvæmdir eða veldur erfiðleikum í skipu-
lagningu, svo þarna voru ótæmandi möguleikar
til aukningar, eftir því sem ástæður og efni
eru fyrir hendi á hverjum tíma um langa
framtíð.
Þegar málið er komið á þetta stig, er eins
og því sé stungið svefnþorn, og það lognist út
af. Þeir aðilar, sem þarna áttu að hefjast handa
gjöra ekkert, liggja á málinu og stinga því svo
algerlega undir stól. Hinar raunverulegu ástæð-
V i K I N G U R
59