Sjómannablaðið Víkingur - 01.07.1960, Blaðsíða 8

styrjöld, eru fáir sem frekar
eiga heitið ,,hetja“, að jafnmikl-
um verðleikum og loftskeyta-
mennirnir á verzlunarskipunum,
sem héldu kyrru fyrir á verði og
yfirgáfu hann ekki fyrr en að
skipið sökk, eða að hjálp var ör-
ugglega tryggð.
Hetjudáðir þeirra margra hafa
enn ekki verið að fullu viður-
kenndar, enda þótt þær séu
mörgum kunnar.
Ótal dæmi mætti telja. og
skulu örfá talin. Andrew Tocco
var loftskeytamaður á flutn-
ingaskipinu Alcoa Pathfinder.
22. nóvember 1942 skömmu eftir
miðnætti var skip hans, hlaðið
varningi, fyrir tundurskeyti kaf-
báts. Skeytið kom lérétt inn í
vélarúm skipsins og drap allt
vélaliðið, sem var á verði. Skipið
tók þegar að sökkva. Tocco
hljóp inn í stöðvarherbergið
og byrjaði þegar að senda út
S 0 S og stöðu skipsins. Honum
var ábygilega fullljóst, að lítil
von var um björgun, en hann
hélt áfram skyldustarfi sínu.
Skipið sökk á 5 mínútum og
Tocco með, þar sem hann var að
reyna að ná í hjálp.
í nóvember 1943 var Melwille
Stone á siglingu á Karabíska
hafinu hlaðið kopar og öðrum
þungmálmum, þegar það varð
fyrir tveim tundurskeytum kl. 1
nm nóttina. Eins og í fyrra til-
fellinu hitti annað skeytið vélar-
rúmið og öll ljós slokknuðu.
— Loftskeytamaðurinn Peter
Carrier ræsti þegar neyðartækin
og sendi út stöðu skipsins.
Gallagher skipstjóri stóð við
hlið hans og lýsti honum me?
vasaljósi sínu í hinum dimma
klefa, svo að loftskeytamaður-
inn gæti séð til við vinnu sína.
Á sex mínútum var hið hlaðna
skip horfið af yfirborði sjávar.
Þessir tveir menn, loftskeyta-
maðurinn og skipstjórinn hurfu
einnig í djúpið. en fyrir þeirra
fórn björguðust allir hinir, því
að varðsnekkja hafði heyrt
neyðarkallið og kom þegar á
vettvang, og hitti aðeins fyrir
einn björgunarbát hlaðinn
VÍKINGUR
skeytamaður á Titanic. Þeir,
sem þekktu hann vissu, að hon-
um mundi aldrei koma til hug-
ar að yfirgefa sinn stað til þess
að reyna að bjarga sjálfum sér
á stund hættunnar, enda þótt
honum væri það í lófa lagið.
Hann skipaði aðstoðai*manni
sínum að leita sér að björgun
en sjálfur sökk hann með skipi
sínu, meðan hann sat með
heyrnartækin á höfðinu og hélt
áfram að senda út hjálparbeiðni.
Vilhjálmur Finsen, fyrrv.
sendiherra, sem var einn af þeim
fyrstu sem lærði loftskeyta-
fræði, hefur sagt frá því, er
hann og nokkrir aðrir vinir
hans, þar á meðal Philips, sátu
saman í New York árið 1911 og
ræddu saman um afrek Jack
Binns, ,,Marconíhetjunnar“ frá
Republic. Gerði þá einn þeirra
þessa athugasemd:
„í næsta skipti verður loft-
skeytamaðurinn að sökkva með
skipi sínu til þess að verða kall-
aður hetja“.
Þáð var einkennileg tilviljun
að einmitt Philips hvarf úr
vinahópnum á þennan hátt.
Af öllum hinum hugrökku
mönnum, þekktum og óþekktum,
sem létu líf sitt í síðustu heims-
Piltar frá Sjóvinnunámskeiðinu við kvikmyndasýningu og í kaffiboði „Oldunnar"
á Ílárugölu 11.
144