Sjómannablaðið Víkingur

Árgangur

Sjómannablaðið Víkingur - 01.07.1960, Blaðsíða 6

Sjómannablaðið Víkingur - 01.07.1960, Blaðsíða 6
skemmtisiglingu til Miðjarðar- hafsins. Áhöfnin var 212 manns. Stuttu eftir að skipið lagði úr höfn lenti það í niða þoku svo að aðeins sá nokkra metra fram- undan. Allar öryggisráðstafanir, í samræmi við þágildandi reglur, höfðu verið gerðar. — Skipið hægði ferðina og aukamenn voru settir á vörð, vatnsþéttu skil- rúmin voru reynd. Hraðinn var aðeins 10—11 sjómílur. Skipið hafði loftskeytastöð, sem var undir stjórn eins reynd- asta loftskeytamanns þeirra tíma, Jack Binns. Það var hugrekki hans og snarræði að þakka að í þetta skifti tókst að bjarga hverjum einasta af farþegum og áhöfn frá því að hljóta hvíld í hinum köldu bárum N-Atlantshafsins. Þetta sjóslys, fyrir 50 árum er sérstætt vegna þess, að í fyrsta skipti í sögu siglinganna kom í ljós hin mikla þýðing loftskeyta- þjónustunnar í þágu slysavarn- anna. Þeir, sem frá upphafi fylgdust með hinu ,,þráðlausa“ ævintýri gerðu sér fulla grein fyrir því að hér var um að ræða byltingu þá, sem loftskeytin ullu á sviði öryggis sjófarenda. Þetta var í fyrsta skiptið, sem loft- skeytin voru notuð til þess að kalla á aðstoð á sjónum í yfir- vofandi hættu. Englendingurinn Jack Binns átti heiðurinn fyrir frammistöðu sína þegar Republic sökk. Senni- lega hefur engum manni gefist slíkt tækifæri að bjarga svo mörgum mannslífum í slíku til- felli, sem honum. öllum á skip- inu var bjargað, að undantekn- um tveim mönnum af skipshöfn- inni, sem dóu strax við árekst- urinn. Loftskeytamaðurinn Jack Binns hefur skráð nafn sitt gullnum stöfum á söguspjöld loftskeytanna. Áreksturinn varð snemma morguns, þegar flestir farþeg- anna sváfu. Loftskeytamaðurinn var líka sofandi. Hann vaknaði við geysilegt högg og kastaðist út úr koju sinni. Það var niðdimmt og Binns fann hvernig skipsskrokk- urinn heyktist saman við hinn þunga árekstur, það var eins og samskeytin gliðnuðu. Rafmagns- þokulúðurinn hélt áfram að túða og það jók hina ömurlegu til- finningu, sem greip um sig með- al áhafnarinnar. Niðri í farþegarúmum skips- ins var allt á tjá og tundri. Far- þegarnir æddu út úr klefum sínum og upp á efsta dekk til þess að ná í björgunarbátana. Það var æðisgengið hlaup, en þá komu yfirmenn skipsins, og fyr- ir rósemi og fasta stjórn tókst þeim að lægja „öldurnar”. Jack Binns loftskeytamaður hugsaði ekki um annað en að komast upp í loftskeytaklefann, sem var á efsta dekki. Annar veggur klefans hafði lagst inn og loftið yfir tækjun- um hékk niður. Hann ræsti sendirinn og allt virtist ætla að ganga að óskum, en aðeins augnablik. Þá var straumurinn rofinn fi’á ljósvél- um skipsins. Eina von hans voru vararafhlöðurnar, sem gáfu neyðarsendistöð orku, en hún dró mjög skammt. Með hinum veika straum sendi Binns út fyrstu neyðar- merkin, sem voru í gildi í þá daga, QOD í eina rnínútu, og hlustaði síðan spenntur á svar. Á þessum árum voru örfá skip útbúin loftskeytatækjum, en loftskeytamennirnir á Nan- tucket-Island náðu strax í neyð- ai’merkin frá REPUBLIC og sendu áfram, í þeirri von að þau yrð$u móttekin af skipum á svipuðum slóðum. Geta má þess að Binns sendi neyðarmerkin út á eigin ábyi’gð, enda þótt reglugerð Marconífé- lagsins bönnuðu slíkt, án þess að skipstjórinn fyrirskipaði það. En talsímasambandið við stjórn- pallinn var rofið við ái’ekstur- inn og Binns tók ábyrgðina á sínar herðar. Stuttu síðar komu skilaboð frá stjórnpallinum, með nákvæmri staðarákvöi’ðun skip- stjórans og skipun til Binns um að senda út eftirfarandi sögu- legt neyðai’skeyti: „Republic í árekstri við ó- þekkt skip. Aðstoð óskast strax“. Landsstöðin í Nantucket vai’ð fyrst til að heyra neyðai’kallið frá Republic og sendi það á- fram til skipa, sem voru nær- stödd. Síðar barst skeytið skip frá skipi, svo að ekki leið á löngu áður en möi’g skip voru á leiðinni til bjargar. Florida, sem rakst á Republic var á leiðinni frá Genúa til New York með 800 farþega, flestir ítalskir útflytjendur. Það var 10.000 smál. að stærð. Florida var minna skaddað eftir árekst- urinn en Republic, svo að ákveð- ið var að flytja farþegana þang- að yfir. Annars var stefnið á Florida rnikið skaddað, en hin vatnsþéttu skilrúm komu í veg fyrir að leki kæmi að skipinu. Þegar þeim mannflutningum var lokið, voru um 2000 manns um borð í Florida, og varð það að ráði að flytja mestan þann f jölda yfir í skip, sem komin voru á VÍKINGUR 142

x

Sjómannablaðið Víkingur

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Sjómannablaðið Víkingur
https://timarit.is/publication/335

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.