Sjómannablaðið Víkingur - 01.12.1968, Síða 14

Minning Þorsteins Júl Sveinssonar; shipstióra
Kristín Tómasdóttir.
Það fer vel á því, einmitt nú, þeg-
ar blað sjómanna, Víkingurinn,
minnist 30 ára afmælis síns, Slysa-
varnafélag íslands lítur yfir 40 ára
r'arinn veg og Skipstjóra- og Stýri-
mannafélagið Aldan stendur á 75
ára tímamörkum, að minnast merks
manns, sem lézt í spönsku veikinni
fyrir 50 árum.
Maður þessi var Þorsteinn Júlíus
Sveinsson, skipstjóri. Virðist Þor-
steinn heitinn hafa verið langt á
undan samtíð sinni með frjóar hug-
myndir og háleit áhugamál, íslenzk-
um sjávarútvegi og sjómönnum til
framdráttar. Þorsteinn var mjög vel
að sér og pennafær. Skrifaði hann
fagra hönd og var jafnvígur á
dönsku sem íslenzku.
Um tvítugsaldur stundaði hann
nám í 2 vetur við Flensborgarskól-
ann og innritaðist síðan í Stýri-
mannaskólann í Reykjavík, þar sem
hann lauk prófi.
Gerðist hann því næst skipstjóri
á ýmsum skipum, meðal annars hjá
Pétri Thorsteinssyni á Bíldudal. En
á Bíldudal bjó hann um hríð ásamt
eiginkonu sinni, Kristínu Tómas-
dóttur frá Bjargi á Akranesi. —
Kristín fæddist 14. apríl 1874 og lézt
2. febrúar 1965, þá 91 árs að aldri.
Þau hjónin giftust 27. okt. 1899.
Eftir veru sína á Bíldudal fluttust
þau til Hafnarfjarðar. En 1903
fluttu þau til Reykjavíkur og áttu
heimili að Garðhúsum við Bakka-
stíg, þar sem Þorsteinn bjó til
dauðadags, en Kristín með börnum
þeirra hjóna til ársins 1942.
Kristín var góð kona og mikilhæf
að mannkostum og dugnaði.
Var löngum gestkvæmt á heimili
þeirra hjóna, bæði af erlendum sem
innlendum mönnum. Þorsteinn eign-
aðist marga vini meðal yfirmanna
dönsku strandgæzluskipanna, en þar
var hann leiðsögumaður um 11 ára
skeið. Héldust þau vináttubönd
meðan líf entist.
Þorsteinn var óþreytandi að
vinna að áhugamálum sínum og
skrifaði mikið um þau í blöð, eink-
um ,,ísafold“ og „Ægi,“ tímarit
Fiskifélagsins. Slysavamamálin og
hafnarmálin voru honum rík í huga.
Hafði hann vakið áhuga margra
manna, sem voru ákveðnir að mynda
samtök til framgangs þessara mála.
Vitamálastjóri, Th. Krabbe, var
tíður gestur á heimili Þorsteins og
oft í ferðum með „íslands Falk“ um-
hverfis landið, en á því skipi var
Þorsteinn lengi leiðsögumaður. Var
þá í sameiningu athugað hvar nauð-
syn bæri til að reisa vita og bæta
hafnir.
Þjóðin var þá að vakna til með-
vitundar um nauðsyn þess að efla
öryggi þeirra, sem sigldu á hafinu
umhverfis landið inn á firði og voga.
Dr. Bjarni Sæmundsson var oft
með varðskipunum og vann þar að
sinni fræðigrein. Einnig hann hafði
vakandi áhuga á öllu því, sem varð-
aði vita-, hafna- og slysavarna-
mál.
Að slysavarnamálum vann Þor-
steinn lengi og vakti áhuga margra
góðra manna á því máli.
Síðasta verk hans var að sitja
fund varðandi slysavarnamálin. Var
það föstudaginn 2. nóv. 1918, en 4.
nóv., tveim dögum síðar veiktist
Þorsteinn J. Sveinsson,
skipstjóri.
hann af „spönsku veikinni" og and-
aðist 12. sama mánaðar.
Fundurinn var haldinn á heimili
Guðm. Björnssonar, landlæknis, en
auk þeirra Þorsteins voru mættir
þar: Oddur Hermannsson, skrif-
stofustjóri stjórnarráðs, Brynjólfur
Björnsson, tannlæknir, Ólafur
Briem, Viðey, Ólafur Benjamínsson,
stórkaupmaður, Sveinbjörn Egils-
son, skrifstofustjóri Fiskifélagsins
og fleiri.
Stofnun Slysavarnarfélags virtist
þarna alveg ákveðin. Aðalvandinn
var sá, hvernig afla skyldi peninga
til verksins, en sjúkdómurinn, sem
herjaði landið þetta haust og vetur
og andlát margra, hefur að líkind-
um deyft málefnið. Síðar var það
endurvakið og stofnað árið 1928.
Var þá aðeins einn hinna gömlu
slysavarnanefndarmanna nefndur,
en það var Guðm. Björnsson land-
læknir, sem kjörinn var fyrsti for-
seti félagsins.
Oft er það svo, að þeim, sem vekja
áhugann og ýta nauðsynjamálum úr
vör, er lítt þakkað og jafnvel ekki
nefndir á nafn. Fordildin ræður
stundum.
330 VÍKINGUR