Sjómannablaðið Víkingur - 01.06.1972, Blaðsíða 5

mönnum á öðrum tímum, þegar um væri að ræða
hagsmunamál sjómannastéttarinnar.
Það má vel vera, að nokkuð beri á slíku, — því
miður. Sannarlega eru íslenzkir sjómenn alls góðs
maklegir og vissulega er brýn þörf á því, að þjóðin
öll sýni það í reynd, að hún vill veita þeim viður-
kenningu í verki, og launa þá og tryggja þannig,
að sjómannsstarfið verði alltaf eftirsóknarvert.
Með dugmikilli sjómannastétt, með fullkomnum
nýtízku fiskiskipum, með nýjustu tækni og kunn-
áttu við að vinna aflann og breyta honum í eftir-
sótta útflutningsvöru, er þjóðin öll að tryggja sína
eigin hagsmuni. íslenzka þjóðin verður að greiða
sjómönnum sínum vel, hún verður að meta á sann-
gjarnan hátt vinnuaðstöðu, vinnutíma, fjarveru
frá heimilum og erfið og hættuleg störf.
Sjávarútvegurinn hefir verið undirstaðan í ís-
lenzku efnahagslífi á undanförnum áratugum. Sú
undirstaða, sem sjávarútvegurinn hefur hins vegar
byggt á, eru hin gj öfulu fiskimið í kringum landið.
Þá undirstöðu, þau miklu auðæfi, sem þar er um
að ræða, mestu auðæfi landsins, verður því að
tiTggja, því að þar er um að ræða þá tryggingu,
sem líf og afkoma þjóðarinnar í landinu veltur á.
Af hverju útfærsla?
I dag er baráttan fyrir verndun fiskimiðanna
og fyrir skynsamlegri hagnýtingu þeirra, stærsta
mál þjóðarinnar. Við höfum ákveðið að stækka
fiskveiðilandhelgina við landið út í 50 sjómílur
frá grunnlínum þann 1. september nk. öll þjóðin
stendur að baki þessari ákvörðun og sem táknræn
undirstrikun á því, staðfestu allir alþingismenn
— 60 að tölu — þessa ákvörðun með sérstakri
samþykkt á Alþingi.
Með stækkun fiskveiðilandhelginnar höfum við
íslendingar einkum tvennt í huga:
/ fyrsta lagi viljum við koma í veg fyrir of-
veiði á fiskimiðunum við landið.
Og í öðru lagi teljum við óhjákvæmilegt að
hlutur okkar, af því heildaraflamagni sem veitt
er og veiða má með góðu móti á miðunum við
landið verði að vera meiri en nú er.
Við óttumst ofveiði á ýmsum fiskistofnum á
miðunum í kringum landið.
Síðar í ræðu sinni fjallaði Lúðvík Jósepsson um
landhelgismálið. Hann minnti á að sókn erlendra
veiðiskipa á íslenzk mið hefur farið vaxandi. 200—
250 erlend skip taka nú þátt í veiðunum umhverfis
landið og í þeim flota eru mörg stór skip, 2000—
4000 rúmlestir, þar af allmargir togarar sem
frysta aflann um borð og nokkur verksmiðjuskip.
TJggvekjandi upplýsingar.
Þá fjallaði ráðherrann um nýjustu sérfræðinga-
skýrslur um fiskistofna í Atlanzhafinu. Hann
sagði:
Sókn erlendra skipa á miðin hefir farið vaxandi.
Hér stunda nú um 80—100 erlend fiskiskip veiðar
að staðaldri. Það mun jafngilda því að um 200—
250 erlend skip taki þátt í þessum veiðum, því
skiljanlega geta þau ekki öll verið á miðunum í
einu, þar sem alltaf fer alllangur tími í siglingar
að og frá miðunum. 1 þessum mikla flota eru mörg
stór skip, 2000—4000 rúmlestir að stærð, allmargir
togarar, sem frysta aflann um borð og nokkur
verksmiðjuskip. Útbúnaður þessara skipa hefir
gjörbreytzt á síðustu árum og aukið veiðigetu
hvers skips stórlega frá því sem áður var.
Nýjustu skýrslur, sem nú liggja fyrir, um stöðu
fiskistofnanna í Norður-Atlanzhafi, sýna hrað-
versnandi stöðu þýðingarmestu fiskistofnanna. Og
niðurstaða hinna heimsþekktu vísindamanna, sem
að skýrslunum standa, eru þær, að nú sé svo komið,
að allir þorsk- og ýsustofnar í Norður-Atlanzhafi
vestan- og austanverðu, séu þegar fullnýttir, eða
ofveiddir. Fiskifræðingarnir, sem að þessari niður-
stöðu hafa komizt, eru m. a. frá Bretlandi, Vestur-
Þýzkalandi, Islandi, Bandaríkjunum, Kanada og
Noregi.
Þeir benda á þá stórauknu hættu, sem stafar
af hinum stóru fiskiskipum og því hve auðvelt þau
eigi með að hreyfa sig á milli fjarlægra fiskimiða
og vera því jafnan þar sem bezt lætur hverju sinni.
Vegna þessa hreyfanleika flotans skiptir einn vel
heppnaður fiskárgangur í einstöku fiskisvæði svo
litlu máli um heildarþróunina, því stóru skipin
koma þá jafnan þangað sem nýi stofninn er í upp-
VlKINGUR
221