Sjómannablaðið Víkingur - 01.03.1981, Side 37

Dal Iví k
Á Dalvík hefur smábátaútgerð
farið mjög vaxandi á undanfömum
árum líkt og í öðrum sjávarpláss-
um við Eyjafjörð. Þótt afli hafi
ekki verið tiltakanlega mikill, hef-
ur afkoma þessara báta verið góð.
Heildarafli þeirra er kannski
helmingi eða allt að þriðjungi
minni en báta fyrir sunnan land, en
samt blómstrar útgerðin.
Leyndarmálið að baki þessarar
velgengni felst fyrst og fremst í því
að útgerðirnar hafa sjálfar verkað
allan afla í stað þess að leggja
hann upp í frystihúsi.
Eftir að Nígeríumarkaðurinn
opnaðist hefur verið hægt að nýta
aflann mun betur; hver einasti
þorskhaus er hengdur upp og
þurrkaður, og fyrir dyrum stendur
að þurrka hryggina og flytja þá út.
Einnig hefur verð á skreið verið
mjög hagstætt að undanförnu.
Þeir Dalvíkingar sem stunda
útgerð eru almennt sammála um,
að enginn grundvöllur sé fyrir út-
gerð smábáta nema hægt sé að
verka aflann sjálfur.
Dalvík.
VÍKINGUR
Frá Dalvík eru nú gerðir út tveir
skuttogarar, Björgvin og Björg-
úlfur. Þeir sjá frystihúsinu fyrir
hráefni. Þriðji skuttogarinn Dal-
borg hefur aðallega verið gerður
út á rækju, en einnig á þorsk.
Rækjan er unnin í Rækjuvinnsl-
unni á staðnum. Auk togaranna
eru gerðir út margir „smábátar“
(15 til 20 tonn), og á sumrin eru
trillurnar settar fram og færarúll-
urnar smurðar.
Ef einhverntímann yrði skrifuð
útgerðarsaga Dalvíkur, þá yrði
áttundi áratugurinn talinn ára-
tugur smábátaútgerðar. í kringum
1970 var ljóst að lítil framtíð væri í
því fyrir sjómenn að vera á stórum
síldarbátum. Menn voru orðnir
þreyttir á því að vera fjarri heim-
ilum sínum langtímum saman,
eins og óneitanlega var hlutskipti
þeirra manna sem þátt tóku í
„síldarævintýrinu“ á sjöunda ára-
tugnum. Nýjar aðstæður kröfðust
breyttra skilyrða, menn urðu að
söðla um og fara aðrar leiðir.
Árið 1971 tóku þrír sjómenn á
Dalvík höndum saman og ákváðu
að láta smíða fyrir sig 20 tonna bát
sem hlaut nafnið Bliki. Þessir
menn höfðu allir verið á síldar-
bátum undangenginn áratug og
vildu nú róa á önnur mið. Þetta
voru bræðurnir Ottó og Matthías
Jakobssynir, sem báðir voru þaul-
vanir skipstjórar, og Ægir Þor-
valdsson, gamalreyndur vélstjóri.
Árið eftir að Bliki var kominn á
flot, réðust þeir félagar í byggingu
fiskverkunarhúss og fóru að verka
aflann sjálfir. Síðan þá hefur
hjólið snúist og útgerðin stækkað.
Fljótlega seldu þeir gamla Blika
og fengu annan sem var 47 tonn.
Og ekki leið á löngu þar til hann
þótti of lítill. Hann var seldur og
nú eiga þeir félagar þriðja Blika
sem er 147 tonn.
Þessi þróun er dæmigerð fyrir
smábátaútgerð við Eyjafjörð á
undanförnum árum. Þegar bát-
unum fjölgaði, urðu menn að fara
að sækja lengra. Það kallaði aftur
á stærri skip og aukin umsvif. Þær
útgerðir sem voru með báta af
stærðinni 12 til 25 tonn í byijun
áttunda áratugsins eru nú allar
komnar með mun stærri báta.
Þetta á ekki aðeins við Dalvík,
heldur einnig staði eins og Ólafs-
fjörð, Litla-Árskógssand, Hauga-
nes, Hrísey og Grenivík.
Mörgum finnst sem þeir sjái
þarna söguna ganga aftur. Á
fjórða áratugnum voru flestir bát-
ar á þessu svæði 10 til 30 tonn.
Eftir síðari heimsstyrjöldina fóru
þeir stækkandi og allt fram undir
lok 6. áratugsins var algeng stærð
báta á Eyjafjarðasvæðinu 50 til 80
tonn. En svo skall yfir skyndileg
tæknivæðing einkum í sambandi
við síldveiðar; kraftblökkin,
astikkið og sterkar nælonnætur.
37