Sjómannablaðið Víkingur - 01.09.1990, Blaðsíða 118
NORM-X
118 VÍKINGUR
Norm-x var stofnað
fyrir tæpum tíu árum
af vélsmiðjunni
Norma og fleiri, að-
aleigendur Norma og Norm-x
nú eru Sævar Svavarsson og
fjölskylda.
Tilgangur fyrirtækisins er að
þróa flutningskerfi fyrir fisk,
bæði um borð í skipum og á
landi. Fyrsta varan, sem hönn-
uð var hjá Norm-x og eitthvað
kvað að voru 660 lítra fiskker,
sem ennþá eru aðalframleiðsla
fyrirtækisins. Einnig framleiðir
fyrirtækið 330 og 1000 lítra ker.
Um það bil helmingur fram-
leiðslunnar í ár hefur verið flutt-
ur út. Á lokastigi eru nú ný ker
samstaflanleg með hinum
eldri, en framleidd með nýrri
tækni, sem vonast er til að
lækka muni verðið um amk. 30-
40%. Stefnt er að því að sýna
fyrstu kerin á Sjávarútvegssýn-
ingunni í september.
Einnig hefur náðst góður ár-
angur í þróun ýmissrra annarra
vara og skal þar helst telja set-
laugar af ýmsum gerðum, rot-
þrær og sorpílát. Það er skoðun
fyrirtækisins að þessar vörur
megi flytja út í þó nokkru magni
ekki síður en fiskkerin, og hafa
nú þegar verið sendar prufu-
sendingar til USA.
Norm-x hefur nú í ár unnið að
þvi að víkka út starfsemi fyrir-
tækisins og hefur í því skini fest
kaup á fullkominni R-RIM pol-
yurethan samsteypu (háþrýsti
polyurethan steypa), sem
verður nýtt í aö framleiða lok á
fiskkerin, bobbinga og margt
fleira og bindur fyrirtækið mikl-
ar vonir við þessa nýju tækni.
Lýsing á
gámaflutningakerfi
Norm-x 660 plastgámar eru
með tvöföldu plastbyrði með
frauðeinangrun á milli. Þeir
þola mjög vel högg og hnjask
og eru fyllilega sambærilegir
að styrkleika við málmgáma.
þeir þola einnig mjög vel að
saltað sé í þá og hefur ekki orð-
ið vart neinna áhrifa af salti eða
öðru. Með því að gámarnir eru
einangraðir er ekki sama þörf á
sérstakri lestareinangrun, sem
verður að teljast hagkvæmt.
Eins og flutningskerfi þetta
er fyrirhugað er unnið að flokk-
un og ísun fisksins strax að að-
gerð lokinni. Það verður að telj-
ast mikill kostur að flokka fisk-
inn strax ofan í gámana og ætti
þetta tvímælalaust að stuðla að
hærra fiskverði jafnt á innlend-
um sem erlendum markaði.
Einnig væri e.t.v. hægt að nýta
fiskimjölshráefni sem nú er
hent. Gámaflutningskerfið
verður í fyrsta áfanga eins og
áður sagði miðað við togara og
að notaðir verði Norm-x 660
gámar, þótt stefnt sé einnig að
því að nota það fyrir fiskkassa á
flutningspöllum.
Sé tekið mið af togara getur
aðallest skipsins tekið um 300
slíka gáma. Hver gámur rúmar
u.þ.b. 650 kg og er því mögu-
leiki á geymslu á um 190 tonn-
um af fiski að viðbættum ís. Ef
miðað er við nauðsynlegt ís-
magn um 15% þarf skipið að
geta tekið um 29 tonn af ís í
veiðiferð. Þó að ísvél sé höfð
um borð er óhjákvæmilegt að
taka ís í landi miðað við þetta
magn. Geymslumöguleikar um
borð eru með ýmsum hætti en
vel mætti hugsa sér að nýta
gáma sem ísgeymslu og kæmi
einangrunin þar að gagni.
Ef miðað er við að 42 kg af
fiski fari í 70 lítra fiskkassa að
viðbættum ís og ef ennþá er
tekið mið af togara þarf 4843
fiskkassa til þess að geyma
sama magn af fiski, þ.e. 195
tonn.
Oft þarf að færa fiskkassa
mörgum sinnum í veiðiferð en
allar slíkar tilfæringar eru gerð-
ar með handafli og oft í erfiðum
stellingum.
Reiknað er með að unnt
verði að minnka þær vinnu-
stundir er fara í tilfærslu á fiski
um 85-90% og að allt líkamlegt
erfiði við tilfærslu verði úr sög-
unni með tilkomu gáma og
gámaflutningskerfis.
Séu þær forsendur réttar að
það taki að meðaltali um 1,5
mínútu að flytja gám á lyftu og
færsluvagni við löndun er hægt
að landa um 26 tonnum á
klukkustund. Takmarkandi
þáttur í þessu er færslutíminn
en með því að hafa tvær lyftur í
lest er hægt að tvöfalda þetta
magn.
NORM-X - PLASTIC MAN-
UFACTURERS
NORM-X was established
10 years ago by the machine
work shop NORMA and oth-
ers. The purpose of the com-
pany is to develope a con-
veyor system for fish both on
boats and land.
The first products
NORM-X designed was 660
liter fishing tubs, which are
still their primary product, to-
gether with 330 and 1000 li-
ter tubs.
They have achieved good
results in the development of
assorted whirlpool bath, sep-
tic tanks and rubbish bins.
NORM-X 660 plastic con-
tainers have a double plastic
insulated bottom and can
withstand harsh treatment
as well as metal containers.
If a trawler is taken as an
example then 300 of these
containers would fit into the
ship„s hold. As each contain-
er has a capacity of approx.
650 kg therefore it is possible
to pack 190 tons of fish ex-
cluding ice.
If the prerequisites for the
container conveyor system,
that it takes 1,5 minutes to
transport a container by lift
and trailer are correct then, it
is possible to unload 26 tons
of fish per hour.