Náttúrufræðingurinn - 1997, Blaðsíða 71

1. mynd. Hefði verið reynt að virkja jarðhitann á Nesjavöllum á sjöunda áratugnum, þegar
Reykjavtkurborg keypti landið þar og jarðhitaréttinn, er ég sannfœrður um að það hefði
mistekist vegna þess að þekking hér á landi var þá ónóg. Ljósm. Hitaveita Reykjavíkur.
mögulega og hleypti geysilegum vexti í
nýtingu lághita.
Stjórnun Jarðhitadeildar er engin íslensk
uppgötvun. Stjórnun aí þessu tagi er reglan
í hinum vestræna heimi þegar um er að ræða
háskóla og rannsóknarstofnanir. Það er ráð-
andi stjómunarstfll á íslandi sem er undan-
tekningin.
Á Vatnsorkudeild hefur þekkingunni
vissulega fleygt fram á undanfömum árum
þrátt fyrir samdrátt í fjárveitingum. Ég held
ég halli á engan þótt ég haldi því fram að
þessar framfarir eigi að mestu rót sína að
rekja til þess frumkvæðis sem sérfræðingar
við deildina hafa sýnt í störfum sínum.
■ RANNSÓKNARAÐFERÐIR
Flestar rannsóknir fylgja svipuðu mynstri.
Fyrst fæðist hugmynd. Þekking, sköpunar-
gáfa einstaklingsins og áhrif frá umhverfinu,
sem hann hrærist í, ráðu mestu um hug-
myndasmíðina.
Næst er að fara ofan í saumana á gildi
hugmyndarinnar með því að kynna sér sem
best prentaðar heimildir um efnið og ræða
við starfsfélaga og aðra. Hér er ástæða til að
benda á að margt er torskilið í raunvísindum
jafnvel þótt fyrir hendi sé ákveðin bak-
grunnsþekking. Styrkur þessarar bak-
grunnsþekkingar hefur ekki aðeins áhrif á
hugmyndasmíðina heldur einnig útfærslu
hennar.
Reynist úttekl á þeirri þekkingu, sem til
staðar er, jákvæð fyrir hugmyndina er næst
að gera rannsóknaráætlun. Sú áætlun er í
raun alveg sambærileg við hefðbundnar
áætlanir um verklegar framkvæmdir. Hún
tekur til kostnaðar, tíma, aðstöðu, mannafla
og framkvæmdar. Þó er eitt atriði frábrugðið.
Samkvæmt eðli rannsókna er óvissa fyrir
hendi um árangur og ekki vitað hvernig
afurðin verður. Þetta leiðir til þess að
áætlanir taka oftast mið af því að leggja
ákveðið fé og vinnu í gagnasöfnun og
mælingar en endar eru í raun lausir hvað
varðar tímann og túlkun gagna.
133