Náttúrufræðingurinn - 1981, Blaðsíða 12
hafi sleppt of fljótt hendinni af safninu, því að ennþá hefur hið margumrædda og
langþráða safnhús ekki verið byggt. Um húsbyggingarmálið segir svo í skýrslu
félagsins um árið 1946: „Öllum undirbúningi í málinu er nú lokið og uppdrættir
hafa verið samþykktir“. Auk þess hafði Háskóli Islands fengið happdrættisleyfi sitt
framlengt gegn loforði um að byggja yfir safnið á háskólalóðinni. Allt þetta var
stöðvað. Náttúrugripasafnið, þetta óskabarn Hins íslenska náttúrufræðifélags, er
nær horfið sjónum, falið í tröllahöndum svo áratugum skiptir.
Afhending safnsins var samþykkt á aðalfundi félagsins 22/2 1947. Á þeim fundi
hætti Finnur Guðmundsson formennsku, en við tók Sigurður Þórarinsson,
jarðfræðingur. Hélst þessi skipan til ársins 1950, tók þá Sigurður Þórarinsson við
ritstjórninni, en Sigurður Pétursson, gerlafræðingur, varð formaður félagsins.
Þeir Sigurður Þórarinsson og Hermann Einarsson, fiskifræðingur, önnuðust rit-
stjórn Náttúrufræðingsins til skiptis árin 1950—55. I þeirra ritstjórnartíð var tekin
upp sú nýjung að birta enskt ,,summary“ með helstu greinum ritsins, enda gerðist
efni þess stöðugt meira vísindalegt og byggt á frumrannsóknum. Árið 1950 var
ráðinn nýr afgreiðslumaður Náttúrufræðingsins, Stefán Stefánsson, bóksali, og
hefur hann gegnt því starfi síðan af mikilli kostgæfni.
Með afhendingu náttúrugripasafnsins hvarf í burtu meginefniö í Skýrslu um Hið
íslenska náttúrufræðifélag, svo að útgáfu þeirra ritraðar var hætt. Síðasta skýrslan
var um árin 1944 — 46, en kom ekki út fyren árið 1951. Næstu skýrslur félagsins voru
um árin 1947—49 og komu út í einu lagi í Náttúrufræðingnum árið 1952, þær
fyrstu, sem þar birtust. Skýrslurnar um árin 1950—52 er svo að finna, einnig í einu
lagi, í árganginum 1953.
Allt frá því, að Náttúrufræðifélagið tók við Náttúrufræðingnum árið 1941, hafði
fjárhag hans verið haldið aðgreindum frá rekstri félagsins. Veitti félagið ritinu
árlegan fjárstyrk, að upphæð kr. 2.000 árin 1942 — 44, kr. 3.000 1945 — 50 og kr.
6.000 árið 1951. Hér kom á móti, að félagsmenn fengu ritið á lægra verði en aðrir
áskrifendur. Það gerðist svo árið 1952, að Náttúrufræðingurinn er gerður að fé-
lagsriti Hins íslenska náttúrufræðifélags.
Tímabilið 1952—1980. Breyting sú á lögum Náttúrufræðifélagsins, sem gerð var
vegna breyttrar stöðu Náttúrufræðingsins, var samþykkt á aðalfundi 9/2 1952.
Skyldi nú 8. gr. laganna orðast þannig: „Félagið gefur út tímaritið Náttúrufræð-
inginn, er félagsmenn fá ókeypis. I honum skal hvert ár birta skýrslu um starfsemi
og hag félagsins og félagatal fimmta hvert ár.“ Á fundinum var um leið hækkað
félagsgjaldið úr 10 kr. í 40 kr.
Sá einstæöi atburður gerðist árið 1952, að mjög rausnarleg gjöf var gefin til
styrktar Náttúrufræðingnum. Var það Þorsteinn Kjarval, sem færði ritinu 45.000
krónur í peningum. Þetta var mikil fjárhæð í þá daga, sem aðeins hefur tekist að
bjarga að hluta í verðbólgunni. 1 lok ársins 1980 var upphæðin i Kjarvalssjóðnum
kr. 279.407. Vöxtum af sjóðnum hefur verið varið sérstaklega til þess að standa
straum af myndaflokkum Náttúrufræðingsins.
Afkoma Náttúrufræðingsins batnaði nú mikið, og árið 1955 var hann stækkaður
6