Náttúrufræðingurinn

Árgangur

Náttúrufræðingurinn - 1981, Blaðsíða 8

Náttúrufræðingurinn - 1981, Blaðsíða 8
stofnun „íslenzks náttúrufræðisfélags“ í Kaupmannahöfn árið 1887, sem nú leystist upp. Fyrsti formaður hins íslenska náttúrufræðifélags var Benedikt Gröndal, árin 1889— 1900, en næstir eftir honum komu Helgi Péturss, jarðfræðingur, 1900— 1905 og Bjarni Sæmundsson, fiskifræðingur, 1905— 1940. Félagið gaf út „Skýrslu um hið íslenzka náttúrufræðifélag“, oftast fyrir tvö ár í senn. Var þar gerð grein fyrir þróun náttúrugripasafnsins og fjárhag félagsins, og fylgdu oft ein eða fleiri greinar nátt- úrufræðilegs efnis. Skýrsla þessi var gefin út allt til ársloka 1946, að náttúrugripa- safnið var afhent íslenska ríkinu. Náttúrufræðifélagið hlaut strax á fyrsta ári 400 kr. styrk frá Alþingi, og hefur félagið fengið árlegan rikisstyrk alla tíð síðan. Enda þótt tímaritin Skírnir og Andvari flyttu mestmegnis greinar um bók- menntir og sögu, birtust þar stundum greinar um náttúrufræðileg efni. 1 Andvara birtust m. a. Fiskirannsóknir eftir Bjarna Sæmundsson á árunum 1896—1936. Áhugamenn um náttúrufræði birtu annars greinar sínar hingað og þangað í blöð- um og tímaritum, og væri það mjög þarft verk, að koma þeim öllum í eina skrá. Fram til 1000 ára afmælis Alþingis íslendinga hafði, sem vonlegt var, enginn vogað sér að gefa út íslenskt tímarit, er aðeins flytti náttúrufræðilegt efni. Það gerist svo árið 1930, að tveir náttúrufræðingar taka sig saman um að gefa út á eigin ábyrgð og kostnað alþýðlegt fræðslurit um náttúrufræði. Þessir brautryðj- endur voru, sem kunnugt er, Guðmundur G. Bárðarson, jarðfræðingur, þá kennari við Menntaskólann i Reykjavík, og Árni Friðriksson, fiskifræðingur, sem lokið hafði meistaraprófi við Hafnarháskóla 1929, og nú hafið störf hjá Fiskifélagi Islands. Tímaritið Náttúrufræðingurinn hóf svo göngu sína í byrjun ársins 1931. Reyndist það fljótlega eiga samleið með Náttúrufræðifélaginu, sem leiddi til þess að félagið keypti ritið árið 1941 og gerði það síðan að félagsriti sínu árið 1952. Þessi tvö ártöl marka því tímamót i sögu Náttúrufræðingsins. Sú saga verður nú rakin hér á eftir í stórum dráttum, og til gleggra yfirlits fylgir með skrá yfir nöfn og stjórnartíð ritstjóra tímaritsins svo og formanna félagsins. Tímabilið 1931 —1940. Á þessum árum er Náttúrufræðingurinn að vaxa úr grasi og vekja á sér eftirtekt. Ætlunin var að þetta yrði „Alþýðlegt fræðslurit um nátt- úrufræði“, eins og stóð og stendur enn á titilsíðu ritsins. Skrifuðu báðir ritstjórarnir fjölda greina af þessu tagi í ritið, sem þannig eignaðist fljótt tryggan hóp áskrif- enda. Vaxandi fjöldi náttúrufræðinga sendi ritinu auk þess greinar, þegar fram í sótti. Veitti sannarlega ekki af aukinni þátttöku i rilstörfunum, því að annar ritstjórinn, Guðmundur G. Bárðarson, féll frá í byrjun ársins 1933, og var það mikið áfall fyrir Náttúrufræðinginn. Árni Friðriksson hélt þó ótrauður áfram einsamall við ritstjórn og útgáfu tímaritsins. Skrifaði hann sjálfur mjög margar og fróðlegar greinar í ritið næstu árin, en varð auk þess gott til fanga um hið fjölbreyttasta efni frá öðrum áhugamönnum. Sést það best á efnisyfirliti 10 fyrstu árganganna, sem birtist í 1. hefti ritsins 1941. Um ritið segir Árni sjálfur á þessum tímamótum, „vinsældir þess fóru vaxandi, en skuldirnar uxu þvi miður líka“, Kemur þarna fram 2
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104

x

Náttúrufræðingurinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.