Náttúrufræðingurinn

Árgangur

Náttúrufræðingurinn - 1981, Blaðsíða 27

Náttúrufræðingurinn - 1981, Blaðsíða 27
stefnur, sem eru hornréttar hvor á aðra og með því fæst skv. kenningu Wegeners skýring á þeim áberandi dráttum í ásjónu móður jarðar, að mestu núver- andi fellinga fjallgarðar á jörðinni, er mynduðust á Nýlífsöld og draga nafn af Olpunum, hafa annaðhvort norð-suð- læga eða vest-austlæga aðalstefnu (strikstefnu). Þau alpafellingafjöll, er umgirða gamla heiminn frá Pýrenea- fjöllum í vestri til fellingafjalla Austur— Indlands í austri, fylgja slóð hins forna miðjarðargrunnhafs og hafa skv. land- rekskenningunni myndast við það, að botnsetlög þess grunnhafs kýttust sam- an, er flökin sunnan og norðan þess rak hvort á móti öðru vegna pólflóttaaflsins. I • d. Mynduðust hæstu fellingafjöll jarðar, Himalaja, þegar Vestur-Ind- lands flakið og Síberíuflakið rákust saman. Aftur á móti er það vesturrekið, sem myndað hefur fellingafjallgarða, er liggja frá suðri til norðurs, og er þar fremst að nefna nær óslitna keðju slíkra fjallgarða með öllum vesturjaðri nýja heimsins frá Eldlandi i suðri til heim- skautasvæða Alaska i norðri. Þessi fjöll mynduðust, er Norður- og Suður— Ameriku rak í vesturátt og flökin ýttu á undan sér grunnhafsseti og kýttu það saman í fellingar. Það er svo með flestar vísindakenn- ingar, hversu frumlegar og byltinga- kenndar sem jtær eru, að sitthvað í þeim hefur einhverjum dottið í iiug ein- hverntíma áður, og oft er eins og ný viðhorf liggi í loftinu og komi fram hjá fleirum en einum um svipað leyti. Þegar um 1600 hafði enski heimspekingurinn Roger Bacon tekið eftir (jví, að strendur gamla og nýja heimsins mátti fella saman. Árið 1858 varð Antoníó nokkur Snider fyrstur til að birta kort til að sýna, að jiessar heimsálfur hefðu rifnað hvor frá annarri. Maður að nafni Kreichgauer vék að (dví í grein árið 7. mynd. Kort Taylors af landreki á tertíer tímabilinu. örvar sýna stefnu og lengd reks. (Úr Taylor 1910). 21
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104

x

Náttúrufræðingurinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.