Náttúrufræðingurinn - 1939, Blaðsíða 45

NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN 39
llllllllllllllllllllllll■■l■lMl■llllmmllllllllllll•llllllmllllll■ll■lllllll■lllilllllll■lllllllllllllllllllllllllllll■■l■■llllllllllllllllmllllllllllll
hveiti, rúgi, hör, hampi, allskyns grösum, smára, baunum, rótar-
ávöxtum, sojabaunum, kartöflum og ótal öðrum tegundum nytja-
jurta. Og strax árið 1929, áður en Vesturlöndin vissu neitt um
þessar stórmerku tilraunir Lysenkos og félaga hans í Odessa, var
hveiti sáð í stórum stíl eftir forskrift vorunarvísindanna. Árið
1933 var svo sáð á 200.000 ha. voruðu útsæði, og nú í fyrra á hátt
á aðra milljón hektara land, svo að ekki er hægt að segja annað
en að uppgötvanir vísindanna séu nýttar fljótt og rækilega aust-
ur þar!
Hin síðustu ár hafa f jölmargir vísindamenn og búfræðingar víða
um beim gert tilraunir á svipuðum eða sama grundvelli og Lysen-
ko. Árangrarnir hafa verið misjafnir, allt eftir því, hvort farið
hefir verið nákvæmlega eftir forskriftum Rússanna eður ei. Fjöldi
vesturlenzkra vísindamanna eru nefnilega andstæðingar kommún-
ismans, og hafa þess vegna óbifanlega ótrú á öllu, er þaðan kemur,
jafnvel þótt þeir viðurkenni í aðra röndina, að þaðan hafi flest
merkustu verk og nýungar i erfðafræði og grasafræði komið hina
síðustu áratugi. Þess vegna hafa þeir brugðið örlítið út frá for-
skriftinni og farið eigin götur, með þeim árangri, að tilraunirnar
hafa mistekizt. En alls staðar þar, sem farið hefir verið nákvæm-
lega eftir forskriftum Lysenkos og félaga hans, hafa tilraunirnar
tekizt með afbrigðum vel. Klemenz Kristjánsson á Sámsstöðum
mun hafa reynt eitthvað með vorun síðastliðið sumar, en árang-
urinn er mér ókunnugt um.
En þrátt fyrir allt og allt er vorunin ekki komin af tilrauna-
stiginu í Rússlandi enn þá, hvað þá heldur i öðrum löndum, svo
að varla er unnt fyrir smáríki að hagnýta hana í stórum stíl í land-
búnaði, þar ,eð allar aðgerðirnar eru fremur umfangsmiklar og
dýrar. Þó er allt útlit fyrir, að ekki líði á löngu, unz unnt er að
segja með fullri vissu, hvort vorun geti borið sig á þessum eða
hinum staðnum, ef dæma má eftir bjartsýni Sovét-vísindamann-
anna. Og takist þeim að gera aðferðirnar svo ódýrar og umfangs-
litlar, að vorun geti borið sig í stórum stíl, ríður á því fyrir okk-
ar litla og norðlæga land að vera á verði til að geta hagnýtt sem
fyrst reynslu stórþjóðanna við ræktun hveitis og annars korns til
allra þarfa þjóðarinnar, án of mikils kostnaðar við kynbætur teg-
undanna. Því að með aðgerðum í stíl með vorun, sem ekki eru
dýrar úr hófi fram, ætti að vera unnt að láta flestar nytjajurtir
nágrannaþjóðanna þrífast með afbrigðum vel í hinni ágætu en
lítt nýttu íslenzku mold. Lundi í marz 1939. Áskell Löve.