Náttúrufræðingurinn

Árgangur

Náttúrufræðingurinn - 1953, Blaðsíða 30

Náttúrufræðingurinn - 1953, Blaðsíða 30
172 NÁTTORUFRÆÐINGURINN í heiminum. Árið 1939 reyndist hreiðrafjöldi þar vera 9328 og árið 1949 að minnsta kosti 11000. 1 ferðabók Eggerts Ölafssonar og Bjarna Pálssonar frá 1772 er þess getið, að súlan verpi í Fuglaskerjum, en Eldey og aðrar eyjar og sker á grunnsævishryggnum suðvestur af Reykjanesi voru áður fyrr oft nefnd þessu samnefni. 1 sama riti er þess getið, að nú geti enginn klifið Eldey, en fyrrum hafi menn haft þar stiga og bönd og enn megi sjá mikla bolta í berginu þar, sem þessi útbúnaður hafi verið festur. Það mun því ekki vera rétt, að Hjalti Jónsson og félagar hans hafi klifið Eldey fyrstir manna eins og oft hefur verið haldið fram. Súluvarpsins í Eldey er og getið í heimildum frá öndverðri 19. öld (Faber o. fl.). Súluvarpið í Rauða- núpi á Melrakkasléttu er tiltölulega nýtt af nálinni. Fyrsta súluparið varp þar annað hvort sumarið 1944 eða 1945. Talið er, að næsta sumar hafi orpið þar 2 pör og sumarið 1949 voru varppörin 6. 1 Skrúðnum er einnig um nýlegt súluvarp að ræða. Þar varp fyrsta parið sumarið 1943. Sumarið 1949 voru þar taldar 160 súlur í bergi og 10—15 á flugi (Björn Björnsson). Með hliðsjón af þessum tölum var áætlað, að hreiðrafjöldinn myndi vera um 150. Sumarið 1952 fór Þorsteinn Einarsson út í Skrúðinn og taldist honum þá hreiðrin vera 134. Til viðbótar þessu yfirliti yfir hinar íslenzku súluvarpstöðvar, sem nú eru í byggð, skal hér getið eldri varpstöðva, þeirra er vitað er um, sem nú eru liðnar undir lok. Um mánaðamótni júní og júlí 1821 leigði Fr. Faber skip í Keflavík og hélt á því til Fuglaskerja í geir- fuglaleit. Hann kom að Eldey, Geirfuglaskeri og Geirfugladrang og lýsir þeim (sbr. Beytrage zur arctischen Zoologie, Isis 1827). Hann fann hvergi geirfugl, en gnótt af öðrum fugli meðal annars súlu. Hann getur þess, að í Eldey verpi eingöngu súla, í Geirfuglaskeri verpi mergð af súlu og svartfugli (langvíu), en í Geirfugladrang verpi aðeins nokkrar súlur og langvíur. Eins og þegar liefur verið tekið fram er Eldey enn þann dag í dag mesta súlubyggð hér á landi, en aftur á móti eru Geirfuglasker og Geirfugladrangur nú úr sögunni sem súluvarpstöðvar. Árði 1830 urðu eldsumbrot á þessum slóðum og sökk þá Geirfuglasker í sæ og eru nú aðeins boðar þar, sem skerið var. 1. mynd. Eldey: Mestu varpstöðvar súlunnar hér á landi og síðasta athvarf geir- fuglsins. Loftmynd tekin 7. júlí 1953. — The island of Eldey. The largest breeding station of the gannet in Iceland and the last refuge of the great auk. Air photo- graph made on July 7, 1953. — Ljósm. U. S. Navy.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62

x

Náttúrufræðingurinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.