Náttúrufræðingurinn - 1971, Side 27

NÁTTÚRUFRÆÐING U RINN
231
8. mynd. Steinboginn á Stekkatúnsgili 1968. Horlt út úr gilmynninu undir
bogann vestur yíir Hvítá. — Ljósm. Davíð Guðnason.
boginn liggur yfir mynni lækjargilsins tæpast á gljúfurbarminum.
Gatið undir hann er li. u. b. 3 m á hæð og 31/9 m á breidd, en
sjálfur er hann naumast meira en metri á Jaykkt og breidd.
Það er nokkuð óvenjulegt um þenna steinboga, að hann virðist
engu síður verk Hvítár, sem rennur fram Jijá honum, en lækjar-
ins, sem undir hann rennur.
Þess sjást merki, að áður en steinboginn varð til, var þar hlykk-
ur á lækjargilinu til norðurs, og hefur það þá opnazt í árgljúfrið
nokkrum metrum ofar en nú. Þessi gamli, fremsti kafli gilsins,
sem lækurinn hvarf úr, er nú aðeins grasivaxin laut, helmingi
grynnri en núverandi lækjargil. En þær aldir, sem lækurinn rann
nyrðri leiðina, hafa bæði hann og Hvítá víkkað farvegi sína, svo
að bilið milli hlykksins á gilinu og árgljúfursins mjókkaði. Loks
brotnaði gat á haftið, sem skildi, og lækurinn stytti sér leið í gegn-
um Jtað. Þá jókst hallinn á farvegi hans, svo að gilgröfturinn örvað-
ist og gatið stækkaði. En spöngin yfir J:>að tollir enn uppi, eins
og sjá má á 8. mynd.